पोर्टल:हिन्दु धर्म
परिचयPage ढाँचा:Excerpt/styles.css has no content.
हिन्दु धर्म एक धर्म हो, जसलाई प्रायः धार्मिक परम्पराहरू र दार्शनिक विद्यालयहरूको सङ्ग्रहको रूपमा वर्णन गरिएको छ जुन भारतीय उपमहाद्वीपमा उत्पत्ति भएको हो। संस्कृतमा हिन्दु धर्मको ऐतिहासिक नाम सनातन धर्म हो जसको अर्थ "शाश्वत धर्म", "अनन्त मार्ग" वा "अनन्त कानून" हो। हिन्दु धर्मको जरा वैदिक, सिन्धु घाटी र द्रविड सभ्यताहरूमा छ, त्यसैले हिन्दु धर्मलाई संसारको सबैभन्दा पुरानो धर्म भनिन्छ। धर्म, कर्म, संसार, माया, मोक्ष र योग जस्ता धार्मिक पदहरूले गर्दा हिन्दु धर्मलाई विशिष्ट मानिन्छ। हिन्दु धर्ममा ठुलो सङ्ख्यामा शास्त्रहरू छन्, जुन दुई मुख्य कोटीहरूमा पर्छन्: श्रुति र स्मृति। महत्वपूर्ण हिन्दु ग्रन्थहरू वेद, उपनिषद्, पुराण, रामायण, महाभारत, श्रीमद्भगवद गीता र आगमहरू हुन्। हिन्दु धर्म १ अर्ब ५० करोड भन्दा बढी मानिसहरू द्वारा अभ्यास गरिएको छ - हिन्दु धर्म संसारमा तेस्रो ठुलो धर्म हो। भारत र नेपालको जनसङ्ख्याको अधिकांश हिस्सा हिन्दुहरू छन्। जस मध्ये ९६% दक्षिण एसियामा छन्। बङ्गलादेश, श्रीलङ्का, पाकिस्तान, इन्डोनेसिया, मलेसिया, सिङ्गापुर, मौरिसस, फिजी, सुरिनाम, गयाना, ट्रिनिडाड र टोबागो, संयुक्त अधिराज्य, क्यानडा र संयुक्त राज्य अमेरिका जस्ता देशहरूमा हिन्दु धर्मका अनुयायीहरूको उल्लेखनीय सङ्ख्या पाइन्छ।
चुनिएका लेखहरू
रामानुजाचार्य (ⓘ, अङ्ग्रेजी: Ramanuja जन्म: १०१७ - मृत्यु: ११३७) विशिष्टाद्वैत वेदान्तका प्रवर्तक तथा हिन्दू धर्म अन्तर्गत श्रीसम्प्रदायका आचार्य थिए। उनको भक्तिमा परम्पराको धेरै प्रभाव रहेको छ । उनी वेदान्त दर्शनमा आधारित विशिष्टाद्वैतका प्रवर्तक हुन् । उपनिषद, भगवदगीता र ब्रह्मसूत्रको आदि शंकराचार्यको अद्वैतपरक व्याख्यालाई प्रतिपादको रूपमा रामानुजले विशिष्टाद्वैतको प्रतिपादन गरेका थिए । उनको समयमा जैन धर्म र बौद्ध धर्मको प्रचारको कारण वैष्णव सम्प्रदाय सङ्कटग्रस्त अवस्थामा रहेको थियो। रामानुजले त्यो सङ्कट सफलतापूर्वक प्रतिकार गरे । साथै उनले शंकराचार्यको अद्वैत मतलाई खण्डन गरेर आफ्नो मतको प्रवर्तनको लागि अनेक ग्रन्थहरूको रचना गरेका थिए । वैष्णव आचार्यहरूमा प्रमुख रामानुजाचार्यका कुरेश आदि प्रमुख पाँच शिष्य थिए । त्यस्तै अन्य प्रसिद्ध रामानन्द पनि रामनुजाचार्यको शिष्य परम्परामा थिए । रामानुजले वेदान्त दर्शनमा आधारित आफ्नो नयाँ दर्शन विशिष्टा द्वैत वेदान्त लेखेका थिए। रामानुजाचार्यले वेदान्त वाहेक सातौँ - दशौँ शताब्दीका रहस्यवादी र भक्तिमार्गी आलवार सन्तसित भक्तिको दर्शनलाई तथा दक्षिणको पञ्चरात्र परम्परालाई आफ्ना विचारको आधार बनाएका थिए। रामानुजाचार्यले मोक्षको लागि जुन मन्त्र सार्वजनिक गर्न निषेध गरिने परम्परा थियो त्यसलाई उनले एक सभा बोलाएर जातपात धनी गरीब सबैको लागि उच्चारित गरिदिएका थिए । उनले भनेका थिए मन्त्रले कष्टनाश हुन्छ त्यो कुनै एकको लागि होइन यो सबैको अधिकार हो । रामानुजाचार्य धेरै परोपकारी सन्त थिए ।
चयनित चित्र
चुनिएका हिन्दूसन्तको जीवनि
कथनहरू
श्रेणीहरूविषयहरूविकिपरियोजनानेेपालमा हिन्दु धर्म
विकिमिडियाका अन्य परियाेजनाविकिपिडियालाई विकिमिडिया फाउन्डेसनले सञ्चालन गरेको छ । यो फाउन्डेसन एउटा गैर-मुनाफाकारी गुठी हो । यो गुठीले अन्य परियोजनाहरूलाई पनि सञ्चालन गरेको छ:
सम्बन्धित पोर्टल | |||||||||||||||||||||||||||
