वेद
वेद प्राचीन जम्बुद्वीप अर्थात वर्तमान दक्षीण एसिया क्षेत्रमा सृजीत ज्ञान भण्डार एवं मानव ज्ञानको प्राचीनतम श्रोत ग्रन्थहरूको एक ठुलो समूह हो। वेद वैदिक संस्कृतमा रचित, ग्रन्थहरू संस्कृत साहित्यको सबैभन्दा पुरानो तह र हिन्दु धर्मको सबैभन्दा पुरानो धर्मग्रन्थ हो। वेदहरू चारहरू छन्: ऋग्वेद, यजुर्वेद, सामवेद र अथर्ववेद। नेपालको तनहुँ जिल्ला स्थीत व्याँस नगरपालीका क्षेत्रमा व्यास ऋषीले चार वेद अठार पुराणको सम्पादन गरेका हुन्। विभिन्न पुर्विय दर्शनहरू र हिन्दु सम्प्रदायहरूले वेदहरूमा फरक-फरक स्थानहरू लिएका छन्। वेदको महत्व वा प्राथमिक अधिकारलाई स्वीकार गर्ने पुर्विय दर्शनका विद्यालयहरूले विशेष रूपमा हिन्दु दर्शन समावेश गर्दछ र तिनीहरूलाई छवटा आस्तिक पाठशालहरूको रूपमा वर्गीकृत गरिएको छ।
वेद | |
---|---|
विबरण | |
धर्म | हिन्दु धर्म |
भाषा | वैदिक संस्कृत |
पद्य | २०,३७९ मन्त्रहरू |
शब्दोत्पत्ति
सम्पादन गर्नुहोस्संस्कृत शब्द वेद "ज्ञान, बुद्धि" मूल विद- "जान्न" बाट आएको हो यो प्रोटो-इण्डो-युरोपेली मूल *वेड-बाट व्युत्पन्न भएको रूपमा पुनः निर्माण गरिएको छ, जसको अर्थ "हेर्नुहोस्" वा "जान्नुहोस्"हो।
संस्कृत शब्द वेदको सामान्य संज्ञाको अर्थ "ज्ञान" हो। केही सन्दर्भहरूमा यो शब्द, जस्तै ऋग्वेदको भजन 10.93.11 को अर्थ अनुसार "धन, सम्पत्ति प्राप्त गर्ने वा खोज्ने" हुन आउँच, जबकि केही अन्यमा यसको अर्थ "घाँसको सँगालो वा कुचो" को रुपमा प्रयोग गरिएको छ।