दैलेख जिल्ला नेपालको कर्णाली प्रदेश अन्तर्गत पर्ने एक जिल्ला हो। यो जिल्लाको सदरमुकाम नारायण नगरपालिका हो। दैलेख जिल्ला कर्णाली प्रदेशअन्तर्गत पूर्वमा जाजरकोट उत्तरमा कालीकोट पश्चिममा अछाम र दक्षिणमा सुर्खेत जिल्ल्लाका बिचमा रहेको एक रमणीय मध्य पहाडी जिल्ला हो। यो जिल्लाको सदरमुकाम दैलेख बजार काठमाडौँबाट करिब ६५० किलोमिटर पश्चिम, कोहलपुरबाट १५० किलोमिटर र सुर्खेत उपत्यकाबाट ६५ किलोमिटर उत्तरमा रहेको छ।

दैलेख जिल्ला
गुराँसेमा खेतको दृश्य
गुराँसेमा खेतको दृश्य
कर्णाली प्रदेशमा दैलेख जिल्लाको (गाढा पहेँलो) स्थानको अवस्थिति
कर्णाली प्रदेशमा दैलेख जिल्लाको (गाढा पहेँलो) स्थान
निर्देशाङ्क: २८°५०′१५″उ॰ ८१°४२′२८″पू॰ / २८.८३७५०°N ८१.७०७७८°E / 28.83750; 81.70778
देश नेपाल
प्रदेशकर्णाली प्रदेश
सदरमुकामनारायण नगरपालिका
सरकार
 • प्रकारजिल्ला समन्वय समिति
 • अङ्गजिल्ला समन्वय समिति, दैलेख
क्षेत्रफल
 • जम्मा१,५०५ किमी (५८१ वर्ग माइल)
उच्चतम उचाई
४,१६८ मिटर (१३६७५ फिट)
न्यूनतम उचाई
५४४ मिटर (१७८५ फिट)
जनसङ्ख्या
 • जम्मा२६०८५५
 • घनत्व१७०/किमी (४५०/वर्ग माइल)
समय क्षेत्रयुटिसी+०५:४५ (नेपालको प्रमाणिक समय)
भाषाहरूनेपाली
वेबसाइटआधिकारिक वेबसाइट

जनसङ्ख्या

यो जिल्लाको प्रमुख भाषाहरू नेपाली (९८.९८५), गुरुङ्ग/मगर (०.४६५) र अन्य (०.५६५) हुन्। धार्मिक रूपमा यो जिल्लामा हिन्दु धर्म(९८.३२५), बौद्ध धर्म (१.४५५), इस्लाम धर्म(०.०८५), अन्य (०.१५५) धर्मावलम्बी छन्। दैलेख जिल्लावासीहरू व्यापार व्यवसाय र नोकरी पेशा गरे पनि अधिकतम् कृषि पेसा अपनाउछन्। यो जिल्लाका कृषकहरू मुख्य रूपले पशुपालनमा भैंसीपालन, गाईपालन, बाख्रापालन कुखुरापालन, मौरी पालन, बंगुरपालन, तथा खेती पातीमा मकै, धान, गहूँ, जौ, कोदो, उवा, फापर जस्ता अन्नबालीको खेती गर्दछन् भने आलु, पिँडालु, फर्सी, काँक्रो, भंटा, काउली, मुला, गोल भेंडा जस्ता तरकारी खेतीका साथै अलैंची, अदुवा, उखु, बेसार, लसुन, प्याज, धनियाँ, तोरी, खुर्सानी आदि नगदेबालीको खेती गर्दछन्। फलफूल खेतीमा दैलेख जिल्लामा स्याउ, नास्पती, आरु, ओखर, सुन्तला, केरा आदि फलफूलको खेती गरिन्छ। यसका साथै यहाँका कृषकहरू मास, मुसुरो, सिमी, भटमास, चना, केराउजस्ता दालको खेती गर्दछन्।[स्रोत नखुलेको]

प्रशासनिक विभाजन

जिल्लामा ११ स्थानीय तहहरू छन्, जसमध्ये ४ नगरपालिका र ७ गाउँपालिका छन्।[]

दैलेख जिल्लाका स्थानीय तहहरू
स्थानीय तह वडा सङ्ख्या केन्द्र जनसङ्ख्या
नारायण नगरपालिका ११ दैलेख बजार २७,०३७
दुल्लु नगरपालिका १३ दुल्लु ४१,५४०
आठबीस नगरपालिका राकम कर्णाली २९,२२७
चामुण्डा बिन्द्रासैनी नगरपालिका जम्बुकाँध २६,१४९
ठाँटीकाँध गाउँपालिका लकान्द्र १८,८९६
भैरवी गाउँपालिका भैरीकालिकाथुम २१,२३३
महाबु गाउँपालिका गैडावाज १९,२७७
नौमुले गाउँपालिका नौमूले बजार २०,८०२
डुङ्गेश्वर गाउँपालिका डाँडापराजुल १५,८८३
गुराँस गाउँपालिका रानीमत्ता २२,०३३
भगवतीमाई गाउँपालिका पगनाथ १८,७७८

सन्दर्भ सामग्रीहरू

  1. "दैलेख जिल्ला", कान्तिपुर, अन्तिम पहुँच ७ वैशाख, २०७९