उत्तर भारत भारतको उत्तरी भाग हो यस अन्तर्गत निकै भौगोलिक क्षेत्रहरू रहेका छन् । उत्तर भारत भित्र तराई पहाड र मरूभूमि आदि स्थान समेटिएका छन् । प्रधान भौगोलिक क्षेत्रमा गङ्गा नदीको किनारामा अवस्थित ठाउँहरू र उत्तर भागको हिमाली पर्वतमाला पर्दछन, यही पर्वतमाला भारतचीनको सिमाना पनि हो । यसै अन्तर्गत उत्तर भारत मौर्य, गुप्त, मुगलब्रिटिश साम्राज्यको ऐतिहासिक थलो पनि रहेको छ ।

उत्तर भारत
उत्तर भारतका राज्यहरू
जनसङ्ख्या५४३,९३७,४३०
क्षेत्रफल१४,२०,५४० किमी (५,४८,४७० वर्ग माइल)
समयक्षेत्रआइएसटी (युटिसी+५:३०)
राज्य तथा भूभागजम्मु अनि कश्मीर
हिमाचल प्रदेश
उत्तराखण्ड
हरियाणा
पञ्जाब
दिल्ली
चण्डीगढ
राजस्थान
उत्तर प्रदेश
बिहार
मध्य प्रदेश
प्रमूख शहरहरूदिल्ली, जयपुर, लखनऊ, कानपुर, इन्दोर, भोपाल, पटना, गाजियाबाद, लुधियाना, आगरा
भाषाहरूपञ्जाबी, हिन्दी, उर्दू, अङ्ग्रेजी, मगधी, मैथली, मारवाडी, कश्मिरी, डोग्री, मेवारी, भिली, बुंदेली, बघेली, अवधी, भोजपुरी

विशेषता

उत्तरी भारत क्षेत्रलाई भारतको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण केन्द्र मानिन्छ किनभने यो मौर्य, गुप्त, मुगल र ब्रिटिश साम्राज्यहरूको ऐतिहासिक केन्द्र भएको छ। यहाँ पहाडको गंगोत्रीदेखि मैदानी क्षेत्रमा वाराणसीसम्म धेरै हिन्दू तीर्थस्थलहरू छन् भने अजमेर जस्ता मुस्लिम तीर्थस्थलहरू पनि छन्। उत्तरी भारतमा पनि महाबोधि मन्दिर, हुमायूनको चिहान र विश्व प्रसिद्ध ताजमहल जस्ता धेरै विश्व सम्पदा स्थलहरू छन्।

इतिहास (करिब 1400 ईस्वी देखि 1525 ईस्वी)

उत्तर भारतको इतिहास हेर्दा दिल्ली सल्तनतको बढ्दो कमजोरी, १३९८ मा दिल्लीमा तैमूरको आक्रमण र दिल्लीबाट तुगलक सुल्तानको विदाईका कारण धेरै प्रान्तीय गभर्नरहरू र स्वायत्त रियासतहरूले साहस र साहस जुटाएको थाहा हुन्छ। आफ्नो स्वतन्त्रता घोषणा गरेको थियो।दक्षिणी राज्यहरू बाहेक, पूर्वमा बंगाल र पश्चिममा मुलतान र सिन्धले दिल्लीसँगको सम्बन्ध तोड्ने पहिलो देश थिए। चाँडै गुजरात, मालवा र जौनपुर (पूर्वी उत्तर प्रदेश) का शासकहरूले आफ्नो स्वतन्त्रता घोषणा गरे। मुस्लिम गभर्नरलाई अजमेरबाट निकालेपछि, राजपुतानाका धेरै रियासतहरूले आफूलाई स्वतन्त्र घोषणा गरे।


सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्

बाह्य कडीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्