बरेली
बरेली भारतको उत्तर प्रदेश राज्यको बरेली जिल्लामा अवस्थित एउटा सहर हो। यो पश्चिमी उत्तर प्रदेशको सबैभन्दा ठुलो महानगरहरू मध्ये एक हो र बरेली मण्डलको साथसाथै रोहिलखण्डको ऐतिहासिक क्षेत्रको केन्द्र हो। यो सहर राज्यको राजधानी लखनउको उत्तरपश्चिममा लगभग २५२ किलोमिटर (१५७ माइल) र राष्ट्रिय राजधानी नयाँ दिल्लीबाट २६५ किलोमिटर (१६५ माइल) पूर्वमा सिन्धु-गङ्गा मैदानमा अवस्थित छ।
बरेली | |
|---|---|
 | |
| उपनामहरू: नाथ नगरी | |
  बरेली उत्तर प्रदेश भित्रको स्थान  बरेली बरेली (भारत) | |
| निर्देशाङ्क: २८°२१′५०″N ७९°२४′५४″E / २८.३६४°N ७९.४१५°Eनिर्देशाङ्कहरू: २८°२१′५०″N ७९°२४′५४″E / २८.३६४°N ७९.४१५°E | |
| देश |  भारत |
| राज्य | उत्तर प्रदेश |
| जिल्ला | बरेली |
| क्षेत्रफल | |
| • सहर | १०६ किमी२ (४१ वर्ग माइल) |
| • महानगर | १२३ किमी२ (४७ वर्ग माइल) |
| उन्नतांश | २६८ मिटर (८७९ फिट) |
| जनसङ्ख्या (२०११) | |
| • सहर | ९०३,६६८ |
| • घनत्व | ८५००/किमी२ (२२०००/वर्ग माइल) |
| • महानगर | ९३३,६७१ |
| समय क्षेत्र | भारतीय मानक समय |
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्महाकाव्य महाभारतका अनुसार, बरेली क्षेत्र (पाञ्चाल) लाई द्रौपदीको जन्मस्थल भनिन्छ, जसलाई भगवान कृष्णद्वारा 'पाञ्चाली' (पाञ्चाली राज्यबाट एक) पनि भनिएको थियो।[३] महाभारतको अन्त्यमा युधिष्ठिर हस्तिनापुरको राजा भएपछि द्रौपदी उनको रानी बनिन्। गौतम बुद्ध एक पटक बरेलीको प्राचीन किल्ला नगर अहिछत्रमा गएका थिएँ भन्ने लोककथा बताउँछ।[३]
पुरातात्विक दृष्टिकोणबाट बरेली जिल्ला धेरै धनी छ। जिल्लाको आओन्ला तहसीलको रामनगर गाउँ नजिकै उत्तरी पाँचलाको राजधानी सहर अहिछत्रको व्यापक अवशेष फेला परेको छ।[४] बरेली सिपाही विद्रोहको केन्द्र थियो।[५]
जनसाङ्ख्यिकी
सम्पादन गर्नुहोस्२०११ को भारतीय जनगणना अनुसार, बरेलीको जनसङ्ख्या ९०३,६६८ थियो, जसमध्ये ४७६,९२७ पुरुष र ४२६,७४१ महिला थिएँ। लिङ्ग अनुपात ८९५ थियो। ० देखि ६ वर्ष सम्मको जनसङ्ख्या १०७,३२३ थियो। बरेलीमा साक्षरहरूको कुल सङ्ख्या ५४३,५१५ थियो, जसले जनसङ्ख्याको ६०.१% गठन गर्दछ, जसमा पुरुष साक्षरता ६६.५% र महिला साक्षरता ५५.७% छ। बरेलीको ७+ जनसङ्ख्याको प्रभावकारी साक्षरता दर ६८.३% थियो, जसमध्ये पुरुष साक्षरता दर ७२.७% र महिला साक्षरता दर ६३.२% थियो।[६]
बरेलीमा हिन्दुहरूको बहुमत छ, जसमा ५८.५८% हिन्दु धर्मलाई पछ्याउँछन्। इस्लाम सहरमा दोस्रो सबैभन्दा धेरै पालना गरिएको धर्म हो, लगभग ३८.८०% अनुयायीहरू, सिख धर्म (०.९०% अनुयायी), इसाई धर्म (०.७८% अनुयायी), जैन धर्म (०.०५% अनुयायी) र बौद्ध धर्म (०.०५% अनुयायी) पनि सहरमा अभ्यास गरिन्छ।[६]
स्थानीय मानिसहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- प्रियङ्का चोपडा, चलचित्र अभिनेत्री
- कृतिका कामरा, अभिनेत्री
- दिशा पटानी, चलचित्र अभिनेत्री
- कविता सेठ, गायिका
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ १.० १.१ "Bareilly Nagar Nigam", mohua.gov.in, अन्तिम पहुँच २२ नोभेम्बर २०२०।
- ↑ District Census Handbook Bareilly Part-A, Lucknow: Directorate of Census Operations, Uttar Pradesh, पृ: ६९२।
- ↑ ३.० ३.१ "Archived copy", मूलबाट १४ जुलाई २००७-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १४ जुलाई २००७ मिति
- ↑ "Artefacts of painted grey ware culture found in Bareilly village | Bareilly News - Times of India", The Times of India।
- ↑ R. C. Majumdar: Sepoy Mutiny and Revolt of 1857, Firma K. L. Mukhopadhyay, 1963, pp. 2303–31
- ↑ ६.० ६.१ "Census of India: Bareilly", अन्तिम पहुँच ११ अक्टोबर २०१९।