पूर्वी आर्य भाषा परिवार
पूर्वी आर्य भाषा परिवार, जसलाई मगध भाषा परिवार पनि भनिन्छ, उपमहाद्वीपको पूर्वी क्षेत्र (पूर्वी भारत, बङ्गलादेश, असम) मा बोलिन्छ, जसमा बिहार, उत्तर प्रदेश, झारखण्ड, बङ्गाल क्षेत्र, त्रिपुरा, असम र ओडिशा समावेश छन्; उत्तरपूर्वी हिमालय वरपरका अन्य क्षेत्रहरूसँगै। बङ्गाली बङ्गलादेश र पश्चिम बङ्गाल राज्य, त्रिपुरा र असमको बराक उपत्यकाको आधिकारिक भाषा हो जबकि असमिया र उडिया क्रमशः असम र ओडिशाका आधिकारिक भाषाहरू हुन्।[३]
| पूर्वी आर्य | |
|---|---|
| मागध | |
| भौगोलिक वितरण | पूर्वी भारत, बङ्गलादेश, दक्षिणी नेपाल |
| भाषिक वर्गीकरण | भारोपेली भाषा परिवार
|
प्रारम्भिक रूप | |
| उपखण्डहरू | |
| ग्लोटोलग | indo1323 (इन्डो-आर्यन पूर्वी क्षेत्र)[१] biha1245 (बिहारी)[२] |
 पहेँलो रंगमा पूर्वी आर्य भाषा परिवार | |
वर्गीकरण
सम्पादन गर्नुहोस्पूर्वी आर्य भाषा परिवार अवहट्टबाट आएका हुन्, जुन मगधन अपभ्रंश र अन्ततः मगधी प्राकृतबाट आएका हुन्।[४]
पश्चिमी मगध
सम्पादन गर्नुहोस्- बिहारी
- भोजपुरी भाषा
- मगही भाषा
- मैथिली भाषा
- बज्जिका (पश्चिमी मैथिली)
- अङ्गिका भाषा (दक्षिणी मैथिली)
- मध्य मैथिली
- पूर्वी मैथिली
- ठेठी
- जोलाहा
- किसन
- सदनिक
- थारु
- चितवनी थारु
- डङ्गौरा थारु
- सोनहा
- कथोरिया थारु
- कोचिला थारु
- राना थारु
- बुक्स भाषा
- माझी भाषा
- मुसासा भाषा
- अवर्गीकृत बिहारी
- कुम्हली भाषा
- कुस्वरिक
पूर्वी मगध
सम्पादन गर्नुहोस्- बङ्गाली असमिया भाषा परिवार:
- गौडिक
- पूर्वी बङ्गाली
- बिष्णुप्रिया मणिपुरी
- चकमा भाषा
- चटगाँवी भाषा
- मानभूमि बङ्गाली (पश्चिमी बङ्गाली)
- नोआखिला भाषा (दक्षिणपूर्वी बङ्गाली)
- शाही बङ्गाली बोली (दक्षिण-मध्य बङ्गाली)
- रोहिङ्ग्या भाषा
- सुन्दरबनी (दक्षिणी बङ्गाली)
- सिलेटी भाषा
- तन्चङ्ग्या भाषा
- उत्तर मध्य बङ्गाली बोली
- कामरूपी प्राकृत:
- असमिया भाषा (पूर्वी असमिया)
- कामरुपी उपभाषा (पश्चिमी असमिया)
- गोलपरिया बोलीहरू (पश्चिमी असमिया)
- रंग्पुरी भाषा
- सुरजापुरी भाषा
- राजवंशी भाषा
- हाजङ भाषा
- गौडिक
- उडिया भाषा परिवार
- उडिया परिवार
- बालेश्वरी (उत्तरी उडिया)
- कातकी (मध्य उडिया)
- सम्बलपुरी भाषा (पश्चिमी उडिया)
- सुन्दरगढी उडिया (उत्तरपश्चिम उडिया)
- कालाहण्डिया उडिया (दक्षिणपश्चिम उडिया)
- देसिया भाषा (कोरापुटिया उडिया)
- गन्जामी उडिया (दक्षिणी उडिया)
- बोडो पर्जा भाषा
- भतरी भाषा
- रेली भाषा
- कुपिया भाषा
- उडिया परिवार
- हल्बिक भाषा परिवार:
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ ह्यामरस्ट्रोम, ह्याराल्ड; फोर्केल, रोबर्ट; हास्पेलमाथ, मार्टिन, सम्पादकहरू (२०१७), "इन्डो-आर्यन पूर्वी क्षेत्र", ग्लोटोलग ३.०, जेना, जर्मनी: मानव इतिहासको विज्ञानको लागि म्याक्स प्लांक संस्थान।
- ↑ ह्यामरस्ट्रोम, ह्याराल्ड; फोर्केल, रोबर्ट; हास्पेलमाथ, मार्टिन, सम्पादकहरू (२०१७), "बिहारी", ग्लोटोलग ३.०, जेना, जर्मनी: मानव इतिहासको विज्ञानको लागि म्याक्स प्लांक संस्थान।
- ↑ Ray, Tapas S. (2007). "Chapter Eleven: "Oriya". In Jain, Danesh; Cardona, George. The Indo-Aryan Languages. Routledge. p. 445. आइएसबिएन ९७८-१-१३५-७९७११-९.
- ↑ South Asian folklore: an encyclopedia : Afghanistan, Bangladesh, India, By Peter J. Claus, Sarah Diamond, Margaret Ann Mills, Routledge, 2003, p. 203