सुरजापुरी बिहारी शाखाको पूर्वी आर्य भाषा हो,[३] जुन उत्तर बङ्गाल, पश्चिम बङ्गालबिहारको पूर्णिया मण्डलको केही पूर्वी भागहरू, साथै नेपालको झापा जिल्ला, भारतको असमको गोलपाडा मण्डल र बङ्गलादेशको रङ्पुर मण्डल सहित पूर्वी भारतमा बोलिने गरिन्छ। केही क्षेत्रका वक्ताहरूमाझ यसलाई 'देशी भाषा' भनिन्छ। यसलाई हिन्दी, मैथिलीबङ्गाली भाषाको मिश्रण मानिन्छ।[४]

सुरजापुरी
सुरा, देसी भाषा
सुरजापुरी, সুরজাপুরী
मूलभाषीभारत, नेपाल, बङ्गलादेश
क्षेत्रबिहार, पश्चिम बङ्गाल
मातृभाषी वक्ता२,२५६,२२८
पूर्वी नागरी लिपिदेवनागरी लिपि
भाषा सङ्केतहरू
आइएसओ ६३९-३sjp
ग्लोटोलगsurj1235[१]

भौगोलिक वितरण सम्पादन गर्नुहोस्

सुरजापुरी मुख्यतया बिहारको पूर्णिया मण्डल (किशनगन्ज, कटिहार, पूर्णियाअररिया जिल्ला) का केही भागहरूमा सुरजापुरी बङ्गालीको रूपमा बोलिने गरिन्छ।[५] यो पश्चिम बङ्गाल (उत्तर दिनाजपुरदक्षिण दिनाजपुर जिल्लाहरू, र मालदह जिल्लाको उत्तरी मालदहमा, विशेष गरी हरिश्चन्द्रपुर र चञ्चल क्षेत्र र दार्जिलिङ जिल्लाको सिलिगुडीमा - जलपाईगुडी मण्डल भित्र उत्तर बङ्गाल क्षेत्रको भाग), बङ्गलादेश (ठाकुरगाउँ जिल्ला) साथै झापा जिल्लामोरङ जिल्लाको पूर्वी नेपालका केही भागहरूमा पनि बोलिने गरिन्छ। सन् २०११ को तथ्याङ्क अनुसार बिहारमा १८,५७,९३० वक्ताहरू थिए।[४]

सम्बन्धित भाषाहरू सम्पादन गर्नुहोस्

सुरजापुरी उत्तर बङ्गाल र पश्चिमी असममा बोलिने कामतापुरी भाषा (र यसको बोलीहरू गोलपरिया, राजवंशी र कोच राजवंशी) का साथै हिन्दी, बङ्गालीमैथिलीसँग सम्बन्धित छ।[४]

सन्दर्भ सामग्रीहरू सम्पादन गर्नुहोस्

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, सम्पादकहरू (२०१७), "सुरजापुरी", Glottolog 3.0, Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History। 
  2. "Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011", www.censusindia.gov.in, Office of the Registrar General & Census Commissioner, India, अन्तिम पहुँच २०१८-०७-०७ 
  3. "Bihar: Tharu and Surjapuri languages facing extinction", The Print, १२ जुन २०२२। 
  4. ४.० ४.१ ४.२ "Bihar To Get Two New Academies To Promote Surjapuri, Bajjika Dialects", Outlook India, २५ सेप्टेम्बर २०२२। 
  5. Kumāra, Braja Bihārī (१९९८), Small States Syndrome in India, पृ: 146, आइएसबिएन 9788170226918, अन्तिम पहुँच १६ फेब्रुअरी २०१७