दोस्रो चीन-जापानी युद्ध

द्वितीय चीन-जापान युद्ध चीन तथा जापानका बीच १९३७-४५का बीच लडिएको थियो । १९४५मा अमेरिका द्वारा जापानमा परमाणु बम खसाए पछि जापानले समर्पण गरे र युद्धको समाप्ति भयो । यसका परिणामस्वरूप मंचूरिया तथा ताईवान चीनलाई फिर्ता सुम्पिए जसलाई जापानले प्रथम चीन-जापान युद्धमा त्यससित लिएको थियो ।

दोस्रो चीन-जापानी युद्ध
अन्तरवार अवधि र प्रशान्त युद्ध द्वितीय विश्व युद्धको भाग
मिति ७ जुलाई १९३७ – २ सेप्टेम्बर १९४५ (८ वर्ष, १ महिना, ३ हप्ता र ५ दिन) स्थान मुख्यभूमि चीन हिन्दचीन बर्मा परिणाम चिनियाँ विजय भौगोलिक परिवर्तन चीन सिमोनोसेकी सन्धि पछि जापान बाट गुमेका सबै क्षेत्रहरू पुनःप्राप्त गर्दछ।
योद्धा
चीन राष्ट्रवादी कम्युनिस्टहरू	जापान

१९४१सम्म चीन यसमा एक्लो रहयो । १९४१मा जापान द्वारा पर्ल हार्बरमा आक्रमण गरे पछि यो द्वितीय विश्व युद्धको अङ्ग बन्यो ।

हिरोशिमा र नागासाकीमा भएको आणविक बम विष्फोट, सोभियत संघले युद्धको घोषणा र त्यसपछि मान्चुकुओ र कोरियाको आक्रमणपछि जापानले २ सेप्टेम्बर १९४५ मा औपचारिक रूपमा आत्मसमर्पण गर्‍यो। युद्धको परिणामस्वरूप लगभग २० मिलियन मानिसहरूको मृत्यु भयो, जसमा अधिकांश चिनियाँ नागरिकहरू थिए। चीनलाई ठूला चार सहयोगी राष्ट्रहरू मध्ये एकको रूपमा मान्यता दिइयो, गुमेका सबै क्षेत्रहरू फिर्ता पायो र संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदको पाँच स्थायी सदस्यमध्ये एक बन्यो। चिनियाँ गृहयुद्ध १९४६ मा पुन: सुरु भयो, कम्युनिष्ट विजय र १९४९ मा जनवादी गणतन्त्र चीनको घोषणाको साथ समाप्त भयो।

चीन-जापान युद्धको परिणाम

१९३७ ई. मा जब चीन-जापान युद्ध आरंभ भयि, चीनले राष्ट्रसंघसँग अपील गर्यो। राष्ट्रसंघले यसमा छलफल गर्नको लागि समिति नियुक्त गर्यो। समितिको अनुशंसा मा ९ देशको सभा ब्रुसेल्समा भयो तर सबै व्यर्थ रह्यो। जापानको विरूद्ध राष्ट्रसंघ वा बेलायत, फ्रान्स, अमेरिकाले केही कदम चालेनन्। राष्ट्रसंघको असफलताको परिणाम यो भयो कि विश्वका प्रमुख देश दुई गुटमा विभाजित भए। एक तर्फ जर्मनी, जापान र इटली थिए; दोस्रो तर्फ फ्रान्स को नेतृत्व भएको गुट थियो जसमा पोल्यान्ड, चेकोस्लोवेकिया, यूगोस्लाभिया आदि थिए। रूस पनि यसमा सहभागी भयो। अन्तमा संयुक्त अधिराज्य पनि यश गुटमा सामेल भयो। अमेरिकाले तटस्थताको नीति अपनायो। यस प्रकार जापानलाई चीनलाई परास्त गर्ने पूरा स्वतन्त्रता मिल्यो करने। जब १९३९ ई. मा विश्वयुद्ध आरंभ भयो तब जापानलाई अमेरिका पनि यो युद्धमा सहभागी हुन्छ कि भन्ने सन्देह थियो। त्यसकारण १९४० मा उसले जर्मनी तथा इटलीको साथ सैनिक संधि गर्यो। यसबाट चीनमा जापानको स्थिति सुरक्षित भयी।

हताहत

सन् १९४१ को जुनमा चोङकिङमा जापानी बमबारीका क्रममा जनआतंकको क्षति। सन् १९३९ मा भएको हवाई हमलाको पहिलो दुई दिनमा ५ हजारभन्दा बढी सर्वसाधारणको मृत्यु भएको थियो ।

द्वन्द्व आठ वर्ष, दुई महिना र दुई दिन (७ जुलाई १९३७ देखि ९ सेप्टेम्बर १९४५ सम्म) चलेको थियो। यस युद्ध (र पछि थिएटर) को परिणाम को कुल हताहत संख्या पछि सम्पूर्ण प्यासिफिक युद्ध को परिणाम को हताहत को कुल संख्या को आधा भन्दा बढी बराबर हो।