विकिपिडिया

खलिफा बिन जायद अल नाहयान

यूनाइटेड अरब इमिरेट्स को राष्ट्रपति २००४ देखि २०२२ सम्म

शेख खलिफा बिन जायद बिन सुल्तान अल नाह्यान (अरबी:  خليفة بن زايد بن سلطان آل نهيان‎; २०२२ सेप्टेम्बर ७ -२०२२ मे १३) [३] [४] संयुक्त अरब इमिरेट्सका दोस्रो राष्ट्रपति र अबु धाबीका शासक थिए। उनको कार्यकाल नोभेम्बर २००४ देखि मे २०२२ मा आफ्नो मृत्युसम्म थियो । [५]

खलिफा बिन जायद अल नाहयान
Khalifa in 2010
संयुक्त अरब इमिरेट्सको दोस्रो राष्ट्रपति
कार्यकाल
3 November 2004 – 13 May 2022
उप-राष्ट्रपति तथा प्रधानमन्त्रीमकतुम बिन रसिद अल मकतुम
मोहम्मद बिन रसिद अल मकतुम
पूर्वाधिकारीजायद बिन सुल्तान अल नाह्यान
उतराधिकारीमोहम्मद बिन जायद अल नाहयान
Ruler of Abu Dhabi
शासनकाल2 November 2004 – 13 May 2022
पूर्वाधिकारीजायद बिन सुल्तान अल नाह्यान
उत्तराधिकारीमोहम्मद बिन जायद अल नाहयान
जन्म(१९४८-०९-०७)७ सेप्टेम्बर १९४८
अल ऐन, Trucial States
मृत्यु१३ मे २०२२(2022-05-13) (उमेर ७३)
अबु धाबी, संयुक्त अरब इमिरेट्स
Burial
Al Bateen Cemetery[१]
जीवनसाथी
​
(
वि १९६४)
[२]
सन्तान8, including Sultan and Mohammed
घरानाअल नाहयान
बाबुजायद बिन सुल्तान अल नाह्यान
आमाHassa bint Mohammed Al Nahyan
धर्मसुन्नी इस्लाम
Education

शेख खलिफा संयुक्त अरब इमिरेट्सका पहिलो राष्ट्रपति जायद बिन सुल्तान अल नाह्यानका जेठा छोरा थिए। अबु धाबीको युवराजको रुपमा, सन् १९९० को दशकको उत्तरार्धमा उनका पिताको स्वास्थ्यमा समस्या आएपछि उनले राष्ट्रपति पदका केही पक्षहरू पूरा गरे । [६] २००४ नोभेम्बर २ मा उनको पिताको मृत्यु भएपछि उनी उनको बुबाको उत्तराधिकारी भए , र अर्को दिन संघीय सर्वोच्च काउन्सिलले उनलाई युएईको राष्ट्रपति रूपमा चयन गर्यो। अबु धाबीको शासकको रूपमा, उनले लुभ्रे अबु धाबी, न्यूयोर्क विश्वविद्यालय अबु धाबी र सोर्बोन विश्वविद्यालय अबु धाबी स्थापना गर्न मद्दत गर्दै अबु धाबीमा सांस्कृतिक र शैक्षिक केन्द्रहरू आकर्षित गरे। उनले इतिहाद एयरवेज पनि स्थापना गरे । [७]

खलिफाको राष्ट्रपतिकालमा, संयुक्त अरब इमिरेट्स एक क्षेत्रीय आर्थिक शक्तिको रुपमा उदय भयो र यसको गैर-तेल अर्थव्यवस्था बढ्यो। [८] [७] खलिफालाई पश्चिमा समर्थक आधुनिकीकरणकर्ताको रूपमा हेरिएको थियो जसको कम-कुञ्जी दृष्टिकोणले क्षेत्रीय राजनीतिमा तनावपूर्ण युगबाट देशलाई अगाडि बढाउन मद्दत गर्‍यो र संयुक्त राज्य अमेरिका र इजरायलसँग घनिष्ठ सम्बन्ध बनायो। [९] २००७-२००८ को आर्थिक संकटको समयमा राष्ट्रपतिको रूपमा, उनले दुबईमा आपतकालीन बेलआउट कोषमा अरबौं डलरको भुक्तानीको निर्देशन दिए। [७] २०१० जनवरी ४ मा, संसारको सबैभन्दा अग्लो मानव निर्मित संरचना, सुरुमा बुर्ज दुबई भनेर चिनिने , उनको सम्मानमा बुर्ज खलिफा नामकरण गरिएको थियो। [१०]

२०१४ जनवरी मा , खलिफालाई मस्तिष्काघात / स्ट्रोक भयो र शल्यक्रिया पछि स्थिर अवस्थामा थियो। [११] त्यसपछि उनले राज्यको मामिलामा तल्लो प्रोफाइल ग्रहण गरे तर औपचारिक आलंकारिक राष्ट्रपतिको शक्ति कायमै राखे। उनका सौतेनी भाइ मोहम्मद बिन जायद अल नाह्यानले राज्यको सार्वजनिक मामिलाहरू र अबु धाबीको इमिरेट्सको दिन-प्रतिदिन निर्णयहरू सञ्चालन गरे। [१२] २०१८ मा, फोर्ब्सले विश्वको सबैभन्दा शक्तिशाली व्यक्तिहरूको सूचीमा खलिफाको नाम समावेश गरेको ठियो। [१३] २०२२ मे १३ मा उनको मृत्यु पछि, उनको भाइ मोहम्मद बिन जायद उनका उत्तराधिकारी बने।

व्यक्तिगत जीवन

सम्पादन गर्नुहोस्
 
शेख खलिफा आफ्नो बुबा शेख जायद अल नाह्यान संग

खलिफा शेख जायद बिन सुल्तान अल नाहयान र हसा बिन्त मोहम्मद बिन खलिफा अल नाह्यानका जेठा छोरा थिए। [१४]

शेख खलिफाको विवाह शम्सा बिन्त सुहेल अल माजरौईसँग भयो र उनका उनका आठ जना सन्तान थिए: सुल्तान, मोहम्मद, शम्मा, सलामा, ओशा, शेखा, लतेफा र मौजा। [१५] [१६]

राजनैतिक जीवन

सम्पादन गर्नुहोस्

राजप्रतिनिधी र युवराज: १९६६-१९७१

सम्पादन गर्नुहोस्

जब उनका बुबा, जायद, 1966 मा अबु धाबी को अमिर बने, खलिफा अबु धाबी को पूर्वी क्षेत्र मा शासक को प्रतिनिधि र अल ऐन मा अदालत विभाग को प्रमुख नियुक्त गरियो।[१७] जायेद अबु धाबीको अमिर हुनु अघि पूर्वी क्षेत्रका शासकका प्रतिनिधि थिए। केही महिनापछि पद ताहनौन बिन मोहम्मद अल नाह्यानलाई सुम्पियो।[१८]

१ फेब्रुअरी १९६९ मा, खलिफालाई अबु धाबीको क्राउन प्रिन्स मनोनीत गरियो, र अर्को दिन उनलाई अबु धाबी रक्षा विभागको प्रमुख नियुक्त गरियो। त्यो पोस्टमा, उनले अबु धाबी डिफेन्स फोर्सको निर्माणको निरीक्षण गरे, जुन 1971 पछि युएई सशस्त्र बलको कोर बन्यो।[६]

उप-प्रधानमन्त्री

सम्पादन गर्नुहोस्

राष्ट्रपति: २००४-२०२२

सम्पादन गर्नुहोस्

मृत्यु

सम्पादन गर्नुहोस्

शेख खलिफाको मृत्यु १३ मे २०२२ मा ७३ वर्षको उमेरमा भएको थियो [१९] [२०] उनको अन्त्येष्टि अबु धाबीको अल बातीन कब्रिस्तानमा गरिएको थियो। [२१] उनको मृत्युपछि उनका सौतेनी भाइ मोहम्मद अबु धाबीको शासकको रूपमा उनको उत्तराधिकारी भए, [२२] र भोलिपल्ट युएईको राष्ट्रपति निर्वाचित भए। [२३]

राष्ट्रपति कार्यालयले राष्ट्रिय झण्डा आधा झुकाएर ४० दिने राष्ट्रिय शोकको घोषणा गर्दै संघीय तथा स्थानीय तहका निजी फर्म तथा सरकारी निकायको काम तीन दिनसम्म बिदाको घोषणा गरेको थियो । [२४] अरब लिगका अन्य धेरै राष्ट्रहरूमा पनि राष्ट्रिय शोकको घोषणा गरिएको थियो। बहराइन, [२५] लेबनान, [२६] ओमान, [२७] मौरिटानिया, [२८] कतार, [२९] इजिप्ट, [३०] मोरक्को, [३१] माल्दिभ्स [३२] ले तीन दिनको लागि आधिकारिक शोक र झण्डा आधा झुकाउने घोषणा गरियो। जोर्डनमा ४० दिनसम्म शोक घोषणा गरिएको थियो [३३] कुवेतमा झण्डा आधा झुकाइयो। [३४] साउदी अरेबियाले सबै मनोरञ्जन, खेलकुद कार्यक्रमहरू र उत्सवहरू स्थगित गरी तीन दिनको शोकको घोषणा गरेको थियो । [३५] पाकिस्तानले तीन दिने शोकको घोषणा गरेको थियो र झण्डा आधा झुकाइएको थियो । [३६] [३७] ब्राजिलले तीन दिनको शोकको घोषणा गर्‍यो, [३८] [३९] अल्जेरियाले झण्डा आधा झुकाएर दुई दिनको शोकको घोषणा गर्‍यो। [४०] [४१] प्यालेस्टाइनले एक दिन शोकको घोषणा गरेको छ र झण्डा आधा झुकाउन आदेश दिएको थियो। [४२] भारतले पनि १४ मे २०२२ देखि एक दिनको लागि झण्डा आधा झुकाएर राष्ट्रिय शोकको घोषणा गरेको थियो [४३] [४४] बंगलादेशले शनिबार एक दिने राजकीय शोकको घोषणा गरेको थियो । [४५] क्युबाले १७ मेमा एक दिनको शोकको घोषणा गरेको थियो । [४६] [४७]

यो पनि हेर्नुहोस्

सम्पादन गर्नुहोस्

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. ↑ "UAE President Sheikh Khalifa laid to rest", The National, १३ मे २०२२, अन्तिम पहुँच १४ मे २०२२। 
  2. ↑ "Memories of Abu Dhabi and Al Ain in the Early Nineteen-Sixties", National Archives, अन्तिम पहुँच २८ मे २०२१।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २६ मे २०१८ मिति
  3. ↑ "UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away", Khaleej Times (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  4. ↑ "UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away on 13 May 2022 at the age of 73", gulfnews.com (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  5. ↑ "Sheikh Khalifa ibn Zayed Al Nahyan | Biography, Family, & Facts", Encyclopedia Britannica (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच ३१ अगस्ट २०२१। 
  6. ↑ ६.० ६.१ "H. H. Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan", United Arab Emirates (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच ३० मार्च २०२१। 
  7. ↑ ७.० ७.१ ७.२ "UAE president Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan dies aged 73", The Guardian, १३ मे २०२२। 
  8. ↑ "The UAE economy's transformation under Sheikh Khalifa's leadership", The National, १४ मे २०२२। 
  9. ↑ "Modernising UAE leader Khalifa moved UAE closer to U.S.", Reuters, १३ मे २०२२। 
  10. ↑ "World's tallest building opens in Dubai", BBC News, ४ जनवरी २०१०, अन्तिम पहुँच ११ अप्रिल २०१३। 
  11. ↑ "Sheikh Khalifa's condition stable as he recovers from stroke", The National (Abu Dhabi), २५ जनवरी २०१४, अन्तिम पहुँच १६ जुलाई २०१४। 
  12. ↑ "UAE president stable after suffering stroke", Financial Times, २६ जनवरी २०१४। 
  13. ↑ "The World's Most Powerful People", Forbes (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच ६ सेप्टेम्बर २०२१। 
  14. ↑ "UAE: Death of Sheikha Hassa Bint Mohammed marks end of MBK era | Cross-border Information", www.crossborderinformation.com, अन्तिम पहुँच १२ सेप्टेम्बर २०२१। 
  15. ↑ "Home", Sheikha Shamma bint Sultan bin Khalifa Al Nahyan (en-GBमा), अन्तिम पहुँच १२ सेप्टेम्बर २०२१। 
  16. ↑ "H. H. Sheikh Sultan Bin Khalifa Al Nahyan Humanitarian & Science Foundation", www.sbkf.ae, अन्तिम पहुँच १२ सेप्टेम्बर २०२१। 
  17. ↑ "From childhood in Al Ain to revered leader: Sheikh Khalifa's path to UAE presidency", Al Arabiya (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-२३। 
  18. ↑ "Abu Dhabi's Ruler's Representative hails leadership's support for renewable energy", Emirates News Agency (अङ्ग्रेजीमा), २०१७-०६-०२, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-२३। 
  19. ↑ "President Sheikh Khalifa dies aged 73", The National (अङ्ग्रेजीमा), १३ मे २०२२, अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  20. ↑ "UAE president Sheikh Khalifa bin Zayed dies", Reuters, १३ मे २०२२, अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  21. ↑ Reporter, A. Staff, "Look: Sheikh Khalifa laid to rest at Al Bateen cemetery", Khaleej Times (अङ्ग्रेजीमा), अन्तिम पहुँच १४ मे २०२२। 
  22. ↑ "Mohamed bin Zayed, Sheikhs perform funeral prayer for late UAE President", Emirates News Agency (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-१४। 
  23. ↑ "Federal Supreme Council elects Mohamed bin Zayed as UAE President", Emirates News Agency (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१४, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-१५। 
  24. ↑ "UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away", Gulf News (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-१५। 
  25. ↑ "Bahrain mourns Sheikh Khalifa bin Zayed, announces mourning and flags at half-mast", سكاي نيوز عربية (अरबीमा), अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  26. ↑ "Lebanon declares official mourning for Sheikh Khalifa bin Zayed and flags at half-mast for 3 days", www.albayan.ae (अरबीमा), अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  27. ↑ "سلطنة عمان تعلن الحداد 3 أيام على روح الشيخ خليفة بن زايد", العين الإخبارية (अरबीमा), १३ मे २०२२, अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  28. ↑ "Mauritania declared three days of national mourning", العين الإخبارية (अरबीमा), १३ मे २०२२, अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  29. ↑ "The Emir of Qatar mourns Sheikh Khalifa bin Zayed", صحيفة الخليج (अरबीमा), अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  30. ↑ "Egypt declares three days of mourning over passing of UAE president", Al-Ahram (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-०२। 
  31. ↑ "Death of Sheikh Khalifa: Morocco declares official mourning for three days", moroccolatestnews.com (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, मूलबाट २०२२-०५-१६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-०२।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२२-०५-१६ मिति
  32. ↑ "National flag to be flown at half-mast for three days, following death of UAE President", raajje.mv (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-०२। 
  33. ↑ البيان, "Jordan announces 40 days of mourning for the death of Sheikh Khalifa bin Zayed", www.albayan.ae (अरबीमा), अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  34. ↑ "The death of Sheikh Khalifa bin Zayed... Kuwait announces 3 days of mourning, and flags fly at half-mast for 40 days", العين الإخبارية (अरबीमा), १३ मे २०२२, अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  35. ↑ "Saudi Arabia postpones events, festivities following death of UAE President | Saudi – Gulf News", Gulfnews.com, २०२२-०५-१४, अन्तिम पहुँच २०२२-०६-२२। 
  36. ↑ "Pakistan announces 3 days national mourning over demise of UAE President", dunyanews.tv (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२८। 
  37. ↑ "Pakistan announces three days mourning over demise of Sheikh Khalifa bin Zayed Al-Nahyan", Radio Pakistan (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१४, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२८।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२२-०७-०२ मिति
  38. ↑ "Brazil declares three-day mourning on the passing of Sheikh Khalifa", Gulf News (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२८। 
  39. ↑ "Brazil declares three-day mourning on passing of Sheikh Khalifa", bignewsnetwork.com (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१४, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२८। 
  40. ↑ "Algerian President offers condolence over death of Sheikh Khalifa bin Zayed", Emirates News Agency (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१४, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२९। 
  41. ↑ "Algerian President condoles UAE on death of Sheikh Khalifa", sharjah24.ae (अङ्ग्रेजीमा), २०२२-०५-१४, अन्तिम पहुँच २०२२-११-२९। 
  42. ↑ "President Abbas mourns death of president of the United Arab Emirates Sheikh Khalifa", Palestinian News & Information Agency (WAFA), १३ मे २०२२। 
  43. ↑ "India Declares State Mourning Tomorrow After UAE President's Death", NDTV.com, अन्तिम पहुँच १३ मे २०२२। 
  44. ↑ "Ministry of Home Affairs, New Delhi", mha.gov.in, १३ मे २०२२। 
  45. ↑ "Bangladesh announces state mourning on Saturday for UAE President Sheikh Khalifa", bdnews24.com, २०२२-०५-१३, अन्तिम पहुँच २०२२-०६-२२। 
  46. ↑ "Cuba decreta duelo por la muerte del presidente de los Emiratos Árabes Unidos" [Cuba decrees mourning for the death of the president of the United Arab Emirates], swissinfo.ch (स्पेनीमा), मे १७, २०२२। 
  47. ↑ "Cuba decreta duelo por muerte del presidente de los Emiratos Árabes Unidos", oncubanews.com (स्पेनीमा), २०२२-०५-१७, अन्तिम पहुँच २०२२-१२-०५।  
"https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=खलिफा_बिन_जायद_अल_नाहयान&oldid=1221377" बाट अनुप्रेषित