उत्तरी साइप्रस
उत्तरी साइप्रस (तुर्की: Kuzey Kıbrıs, प्राचीन युनानी: Βόρεια Κύπρος), आधिकारिक रूपमा टर्कीय गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस (टीआरएनसी; तुर्की: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti), स्वयम-घोषित राज्य राज्य हो जसले साइप्रस द्वीपको उत्तरपूर्वी भाग समावेश गर्दछ । टर्की द्वारा मात्र मान्यता प्राप्त, उत्तरी साइप्रसलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय द्वारा साइप्रस गणतन्त्रको भाग मानिन्छ ।
टर्कीय गणतन्त्र उत्तरी साइप्रस Turkish Republic of Northern Cyprus (अङ्ग्रेजी) | |
|---|---|
 झन्डा
 राज्य-चिह्न
| |
.svg) | |
| राजधानी र सबैभन्दा ठुलो सहर | उत्तरी निकोसिया ३५°११′उ॰ ३३°२२′पू॰ / ३५.१८३°N ३३.३६७°E |
| आधिकारिक भाषाहरू | टर्की |
| रैथाने(हरू) | टर्की साइप्रियोट |
| सरकार | एकात्मक अर्ध-राष्ट्रपतिय गणतन्त्र |
| मुस्तफा एकेन्सी | |
| ह्यूसेन ओगुर्गुन | |
| व्यवस्थापिका | गणतन्त्र सभा |
| स्वतन्त्रता गणतन्त्र साइप्रस बाट | |
• घोषणा गरिएको | १५ नोभेम्बर १९८३ |
• पहिचान | केवल टर्की द्वारा |
| क्षेत्रफल | |
• जम्मा | ३,३५५ किमी२ (१,२९५ वर्ग माइल) (अनाङ्कित) |
• पानी (%) | २.७ |
| जनसङ्ख्या | |
• २०१४ अनुमानित | ३१३,६२६[१] |
• २०११ जनगणना | २८६,२५७ |
• घनत्व | ९३ /किमी2 (२४०.९ /वर्ग माइल) (११७ औं) |
| कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक) | २०१४ लगत |
• जम्मा | $४.०३२ अर्ब[२] |
• प्रति व्यक्ति | $१५,१०९[२] |
| मुद्रा | टर्की लीरा  (टीआरवाई) |
| समय क्षेत्र | ईईटी (युटिसी+२)[३] |
• ग्रीष्मकालीन (दिवाप्रकाश समय बचत) | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+३ (ईईएसटी) |
| सडक प्रयोग | बायाँ |
| टेलिफोन कोड | +९० ३९२ |
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्साइप्रस /ˈsaɪprəs/ (
) (प्राचीन युनानी: Κύπρος, IPA: [ˈcipɾos]; तुर्की: Kıbrıs, IPA: [ˈkɯbɾɯs]), आधिकारीक: गणतन्त्र साइप्रस (प्राचीन युनानी: Κυπριακή Δημοκρατία एसिया को एक देश हो, जसलाई संस्कृति र इतिहासका कारणले युरोप को भूभाग पनि भनिन्छ । यो भूमध्य सागरमा रहेको एक टापु हो । यसको राजधानी निकोसिया हो । धेरै जसो मानिसहरू युनानी भाषा बोल्दछन् । तर यस टापुको केही भाग टर्की भाषा बोल्नेहरूले गैरकानुनी रूपमा कब्जा गरिरहेकाछन् । जुलाई १९७४ मा दूई-चरणमा गरेको आक्रमण पछि यसो भएको हो । साइप्रसलाई युनान (ग्रिस)मा गाभ्न एथेन्समा योजना गरिएको सत्तापलटको जवाफमा सो आक्रमण भएको हो । साइप्रस युरोपेली सङ्गठनको सदस्य हो ।
उत्तरी साइप्रस सबै युरोपेली सङ्घ सदस्यको सबै भन्दा टाढा दक्षिण पूर्वमा छ । उत्तरी साइप्रस निरन्तर रूपमा ४५०० भन्दा बढी वर्षको इतिहासमा बाँचिरहेको छ । निकोसियाको ग्रीक साइप्रस र टर्की साइप्रस समुदायहरूले १९६३ मा शहरको क्रमश: दक्षिण र उत्तरमा विभाजित गरिदिएका हुन् । १९५५-६४ को संकट पछि यो शहर तोडिएको थियो । टर्कीले सन् १९७४ मा साइप्रस र उत्तरी साइप्रस गणतन्त्रको बीचमा सैन्य बिरोधी बन्न पुगेपछि टर्कीले साइप्रसको द्वीपलाई आक्रमण गरेपछि उत्तरी निकोसिया सहितको द्वीपलाई उत्तरमा कब्जा गरे । आज उत्तर निकोसिया उत्तरी साइप्रसको राजधानी हो, केवल टर्कीद्वारा मान्यता प्राप्त एक राज्य, जसले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायद्वारा साइप्रेयी क्षेत्रमा कब्जा गरिरहेको मानिन्छ ।[४] १९६० मा निकोसिया साइप्रस रिपब्लिकको राजधानी बन्यो जुन यूनानी र टर्की साइप्रियट्स द्वारा स्थापित एक राज्य हो । १९६३ मा ग्रीक साइप्रस समुदाय पक्षले संविधानको संशोधन प्रस्ताव गरेका थिए । जुन टर्कीको साइप्रस समुदायले अस्वीकार गर्यो । बीजान्टिन समयमा, यो शहर पनि लेफकोसिया को रूपमा पनि उल्लेख गरिएको थियो । चौथो शताब्दी ईस्वीमा, शहर बिशपिक को सीट बनेको थियो ।[५]
प्रशासनिक विभाजन
सम्पादन गर्नुहोस्उत्तरी साइप्रस ६ जिलहरूमा विभाजित छ: लेफकोसा, गजिमागुँसा, गिर्ने, गुँजेलयोर्ट, इस्केल जिल्ला र लेफ्केल । लेफ्केल जिल्ला २०१६ मा गुँजेलयोर्ट जिल्लाबाट विभाजन गरेर स्थापित भएको थियो । यसको अलावा थप बाह्र उप-जिल्लाहरू पाँच ठूला जिल्लाहरू र २० वटा नगरपालिकाहरू बीच विभाजित छन् ।[६]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ TRNC SPO, Economic and Social Indicators 2014, pages=2–3
- ↑ २.० २.१ "KKTC", Turkish Ministry of Economy, अन्तिम पहुँच २८ जुलाई २०१५। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १७ अक्टोबर २०१५ मिति
- ↑ "Saatler geri alınıyor!", Yeni Düzen, अन्तिम पहुँच १८ अक्टोबर २०१७।
- ↑ Kempen, Ronald van; Vermeulen, Marcel; Baan, Ad (२००५), Urban Issues and Urban Policies in the New EU Countries, Ashgate, पृ: २०७, आइएसबिएन 978-0-7546-4511-5।
- ↑ "Saint Tryphillius", Saintsoftheday108.blogspot.com, अन्तिम पहुँच १० मार्च २०१२।
- ↑ "Lefke 6. ilçe oldu!", Kıbrıs Postası, २७ डिसेम्बर २०१६, अन्तिम पहुँच २७ डिसेम्बर २०१६।
यो पनि हेर्नुहोस्
सम्पादन गर्नुहोस्