हरिहाँस
हरिहाँस एक सानो हाँस हो जुन दक्षिण-पूर्व एसिया र पूर्वमा क्विन्सल्यान्डसम्म पाइन्छ। यस प्रजातिको हाँस संसारको सबैभन्दा सानो जलपन्छीहरूमध्ये एक हो जुन राम्रो जलीय वनस्पतिभएका सानादेखि ठूला जलाशयहरूमा पाइन्छन्। यो प्राय: जोडी वा जोडाहरूको ठूलो समूहमा देखा पर्दछ भने यसले पानी नजिकैका रूखहरूमा बास बस्छ र गुँड बनाउँदछन्। यो मुख्यतया तराई क्षेत्रमा पाइन्छन् र बसाइँसराइको मौसममा नेपालको सबैभन्दा ठूलो ताल रारा तालवरपर कहिलेकाहीँ देखिने गरेका छन्।[२]
| हरिहाँस | |
|---|---|
| |
| हरिहाँसको भाले (पछाडि) र पोथी | |
वैज्ञानिक वर्गीकरण 
| |
| Kingdom: | जनावर |
| Phylum: | रज्जुकी |
| वर्ग: | चरा |
| गण: | Anseriformes |
| परिवार: | Anatidae |
| वंश: | Pygmy goose (Gmelin, JF, 1789) |
| प्रजाति: | N. coromandelianus
|
| वैज्ञानिक नाम | |
| Nettapus coromandelianus (Gmelin, JF, 1789) | |
| उपप्रजातीहरू | |
| |
| |
| क्षेत्र
हरिहाँस (N. c. coromandelianus)
हरिहाँस (N. c. albipennisauritus)
African pygmy goose
Green pygmy goose
| |
विवरण
सम्पादन गर्नुहोस्यस प्रजातिका साना हाँस पृथ्वीको सबैभन्दा सानो जलपन्छी हुन्, जसको तौल १६० ग्राम र २६ सेन्टिमिटर (१० इन्च) हुन्छ। अन्य हाँसको जस्तै यसको ठुँड छोटो र गहिरो हुन्छ। भालेको निधार र प्वाँख गाढा खैरो हुन्छ र घाँटीको फेदमा कालो हरियो र चौडा हुन्छ। टाउको र घाँटीको छेउ सेतो हुन्छ। पछाडि, पखेटा आवरण र काँध हरियो र बैजनी चमकको साथ गाढा खैरो हुन्छन्।[३]
वितरण र बासस्थान
सम्पादन गर्नुहोस्
यो प्रजाति एसियाभरि व्यापक रूपमा फाइन्छ। यसको वितरण अस्ट्रेलियासम्म फैलिएको छ। वर्षा र पानीको उपलब्धताको प्रतिक्रियामा यसले बसाइँसराइ गर्दछ। केही जनसङ्ख्या गर्मीमा अझ बढी छरपस्ट हुन्छन् (उदाहरणका लागि अफगानिस्तानमा मौसमी रूपमा मात्र पाइन्छन्)। यसको शीतकालीन बसाइँसराइ पनि व्यापक हुन्छ। यो पश्चिममा साउदी अरब[४] , र जोर्डन[५]सम्म पाइन्छ भने नियमित रूपमा माल्दिभ्स र अण्डमानजस्ता क्षेत्रका टापुहरूमा पनि पाउन सकिन्छ।[६] यस प्रजाथि उब्जने वनस्पतिहरू भएको क्षेत्र वा विशेष गरी ताल र पोखरीहरूमा पाइन्छन्। यो दक्षिण एसियाका स-साना गाउँका पोखरीहरूमा पनि पाइन्छन्।[७] अस्ट्रेलियामा यिनीहरू मुख्यतया तालहरूमा पाइन्छन्। हरिहाँस रूखहरूमा पनि बास गर्दछन्।
यो पनि हेर्नुहोस्
सम्पादन गर्नुहोस्सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ BirdLife International (२०१६), "Nettapus coromandelianus", आइयुसिएनको रातो सूची अनुसार सङ्कटापन्न प्रजातिहरू 2016: e.T२२६८००९०A९२८४२४२७, डिओआई:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22680090A92842427.en, अन्तिम पहुँच १२ नोभेम्बर २०२१।
- ↑ "Cotton Pygmy Goose: The Delicate Aquatic Gem", नेपाल डेस्क (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच २५ माघ २०८०।
- ↑ Rasmussen, P.C.; Anderton, J.C. (२००५), Birds of South Asia: They Ripley Guide. Volume 2, Smithsonian Institution and Lynx Edicions, पृ: ७३।
- ↑ Seton-Browne, C.; Harrison, Jeffery (१९६७), "Observations on wild-fowl on the Batinah Coast, Muscat and Oman, south-east Arabia 1962-1967", Bulletin of the British Ornithologists' Club 87।
- ↑ Bashford, Richard (१९९७), "The first Cotton Teal Nettapus coromandelianus in Jordan", Sandgrouse 19 (2): 142–243।
- ↑ Phillips, W W A (१९६४), "The Birds of the Maldive Islands, Indian Ocean", Journal of the Bombay Natural History Society 60: 546–584।
- ↑ Johnsgard, Paul A. (२०१०), "Ducks, Geese, and Swans of the World", Ducks, Geese, and Swans of the World: 154–156।
बाह्य कडीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्
