सोमालिया
सोमालिया, सोमाली: Soomaaliya, अरबी: الصومال}}, (सोमाली: Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya; अरबी: جمهورية الصومال الفيدرالية) आधिकारिक रूपमा सङ्घीय गणतन्त्र सोमालिया, अफ्रिकाको एक देश हो। यसको सिमानाको पश्चिममा इथियोपिया, उत्तर-पश्चिममा जिबुती, उत्तरमा एडेनको खाडी, पूर्वमा हिन्द महासागर र दक्षिण पश्चिममा केन्या पर्दछ।[१०] सोमालियामा अफ्रिकाको मुख्यभूमिमा सबैभन्दा लामो तटवर्ती इलाका रहेको। यसको भू-भागमा मुख्यतया उच्चसमस्थली, समतल भूमि र उच्च भूभागहरू छन्।[११] मनसुनी हावा र अनियमित वर्षा हुने गरी वर्षेनी गर्मीको अवस्था विद्यमान छ। [२]सोमालियाको अनुमानित जनसङ्ख्या लगभग १ करोड ५० लाख रहेको छ, जसमध्ये २० लाख भन्दा बढी राजधानी र सबैभन्दा ठूलो सहर मोगादिसूमा बसोबास गर्छन् [१२]र यसलाई अफ्रिकाको सबैभन्दा सांस्कृतिक समान देश भनी वर्णन गरिएको छ। यहाँका लगभग ८५% वासिन्दाहरू सोमालीहरू हुन्, जो ऐतिहासिक रूपमा देशको उत्तरमा बसोबास गरेका छन्।[१३][१४] अल्पसङ्ख्यक जातीय समुदाय धेरै हदसम्म दक्षिणमा केन्द्रित छन्।[१५] सोमालियाका आधिकारिक भाषाहरू सोमाली र अरबी हुन्।[२] देशका अधिकांश मानिसहरू मुसलमान हुन्, जसमध्ये अधिकांश सुन्नी हुन्।[१६][१७]
सङ्घीय गणतन्त्र सोमालिया[१] | |
---|---|
सोमालियाको नियन्त्रणमा रहेको क्षेत्रलाई गाढा हरियोमा देखाइएको, दावी गरिएको सोमालिल्यान्डलाई फिक्का हरियोमा देखाइएको। | |
राजधानी र सबैभन्दा ठुलो सहर | मोगादिसू २°२′उ॰ ४५°२१′पू॰ / २.०३३°N ४५.३५०°E |
आधिकारिक भाषाहरू | |
अन्य भाषा | |
जातिगत समूहहरू (सन् २०१९[२]) | ८५% सोमाली:[५]
१५% अन्य |
धर्म | इस्लाम |
रैथाने(हरू) | |
सरकार | सङ्घीय राष्ट्र |
मोहम्मद अब्दुल्लाही मोहम्मद | |
मोहम्मद हुसेन रोब्ले | |
व्यवस्थापिका | सङ्घीय संसद |
स्थापना | |
• इटालेली सोमालिल्यान्ड | १८८९ |
• स्वतन्त्र र सोमालिल्यान्डसँग एकता | १ जुलाई १९६० |
• संयुक्त राष्ट्रसङ्घको सदस्य | २० सेप्टेम्बर १९६० |
• हालको संविधान | १ अगस्ट २०१२ |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | ६,३७,६५७ किमी२ (२,४६,२०१ वर्ग माइल) (४३औँ) |
जनसङ्ख्या | |
• सन् २०२० अनुमानित | १५,८९३,२१९[७] (७२औँ) |
• घनत्व | ४१.७३ /वर्ग माइल (१६.१ /किमी2) (१९९औँ) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (क्रय शक्ति समता) | सन् २०१९ लगत |
• जम्मा | $१३.३२४ अर्ब (N/A) |
• प्रति व्यक्ति | $८८८[८] (N/A) |
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (साङ्केतिक) | सन् २०१९ लगत |
• जम्मा | $५.२१८ अर्ब[८] (१८४औँ) |
• प्रति व्यक्ति | $३४८[८] (१९३औँ) |
मानव विकास सूचकाङ्क (सन् २०१९) | ०.३६१ न्यून |
मुद्रा | सोमाली सिलिङ (SOS) |
समय क्षेत्र | अन्तर्राष्ट्रिय प्रमाणिक समय+३ (पूर्वीय अफ्रिकी समय) |
मिति ढाँचा | दिन/महिना/वर्ष |
सडक प्रयोग | दायाँ |
टेलिफोन कोड | +२५२ |
इन्टरनेट डोमेन | डटएसओ |
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ सङ्घीय गणतन्त्र सोमालिया Provisional Constitution अस्थायी संविधानको धारा १ को उपधारा १ अनुसार देशको नाम हो। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २४ जनवरी २०१३ मिति,
- ↑ २.० २.१ २.२ २.३ २.४ "Africa :: Somalia — The World Factbook – Central Intelligence Agency", www.cia.gov, मूलबाट १ जुलाई २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०२०-११-१०।
- ↑ "Italian", Ethnologue।
- ↑ United Nations High Commissioner for Refugees, "Refworld | Somalia: Somali Transitional Charter. Transitional Federal Charter for the Somali Republic", Refworld।
- ↑ Lewis, I. M. (१९९८), Peoples of the Horn of Africa: Somali, Afar, and Saho (अङ्ग्रेजीमा), Red Sea Press, आइएसबिएन 978-1-56902-104-0।
- ↑ "Definition of SOMALIAN by Oxford Dictionary on Lexico.com also meaning of SOMALI"। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२१-०८-२५ मिति
- ↑ "World Population Prospects 2019", population.un.org, United Nations, मूलबाट १५ अक्टोबर २०२०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ मार्च २०२१।
- ↑ ८.० ८.१ ८.२ "World Economic Outlook Database, October 2019", IMF.org, अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष, अन्तिम पहुँच १६ नोभेम्बर २०१९।
- ↑ UNFPA Somali Population Survey 2014. Somalia.unfpa.org (6 April 2014). Retrieved 6 October 2016.
- ↑ "Somalia", ब्रिटानिका, अन्तिम पहुँच ११ जनवरी २०२१।
- ↑ "Coastline", द वर्ल्ड फ्याक्टबुक, केन्द्रीय गुप्तचर संस्थम, अन्तिम पहुँच ३ अगस्ट २०१३। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १६ जुलाई २०१७ मिति
- ↑ "Somalia – Climate", countrystudies.us, १४ मे २००९।
- ↑ Ismail, AA (२०१०), Somali state failure: Players, incentives and institutions।
- ↑ Woldemichael, B (१९९३), Decentralisation amidst poverty and disunity: The Sudan, 1969–1983.।
- ↑ Lua error in मोड्युल:Footnotes at line 275: attempt to call field 'has_accept_as_written' (a nil value)..
- ↑ "Middle East Policy Council – Muslim Populations Worldwide", Mepc.org, १ डिसेम्बर २००५, मूलबाट १४ डिसेम्बर २००६-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २७ जुन २०१०। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण १४ डिसेम्बर २००६ मिति
- ↑ Abdullahi 2001, p. 1 .
बाह्य कडीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- विकिमिडिया मानचित्रावलीमा सोमालिया
- सोमालियाको सङ्घीय सरकार
- सोमालिया। द वर्ल्ड फ्याक्टबुक। केन्द्रीय गुप्तचर संस्था
- सोमालिया कर्लीमा
- सोमालिया बीबीसी समाचार