सहर

सहर उल्लेखनीय आकारको मानव बस्ती हो। यसलाई प्रशासनिक रूपमा परिभाषित सीमाहरू भएको स्थायी र सघन रूपमा बसोबास गरिएको ठाउँको रूपमा परिभाषित गर्न सकिन्छ जसका सदस्यहरू मुख्य रूपमा गैर-कृषि कार्यहरूमा काम गर्छन्। सहरहरूमा सामान्यतया आवास, यातायात, सरसफाइ, उपयोगिताहरू, भूमि प्रयोग, सामानको उत्पादन, र सञ्चारको लागि व्यापक प्रणालीहरू छन्। तिनीहरूको घनत्वले मानिसहरू, सरकारी संस्थाहरू र व्यवसायहरू बीचको अन्तरक्रियालाई सहज बनाउँछ, कहिलेकाहीँ प्रक्रियामा विभिन्न पक्षहरूलाई फाइदा पुर्‍याउँछ, जस्तै सामान र सेवा वितरणको दक्षतामा सुधार।

बायाँबाट दायाँ, माथिबाट: लन्डनको वेस्टमिन्स्टर दरबार, टोकियोको शिबुया क्रसिङ, क्यामिल पिसारोको पेरिसको बुलेभार्ड मोन्टमार्ट्रेको चित्र, रियो दी जेनेरियोको रोसिन्हा फावेला, म्यानहट्टनको छैठौं एभिन्यू, लस एन्जलसको लस एन्जलस सिटी हल, मुम्बईमा होटल, हङकङ, साओ पाउलो मेट्रो, जाकार्ताको केन्द्रीय सडक

ऐतिहासिक रूपमा, सहरवासीहरू समग्र मानवताको एक सानो अनुपात हो, तर दुई शताब्दीको अभूतपूर्व र द्रुत सहरीकरण पछि, विश्वको आधा भन्दा बढी जनसङ्ख्या अब सहरहरूमा बसोबास गर्दछ, जसले विश्वव्यापी दिगोपनको लागि गहिरो परिणामहरू ल्याएको छ। जनसङ्ख्या बाहेक सहरका अन्य महत्त्वपूर्ण विशेषताहरूमा राजधानीको स्थिति र सहरको सापेक्षिक निरन्तर पेशा समावेश छ। उदाहरणका लागि, बेइजिङ, लन्डन, मेक्सिको सिटी, मस्को, नैरोबी, नयाँ दिल्ली, पेरिस, रोम, एथेन्स, सियोल, काठमाडौँ, सिङ्गापुर, टोकियो, जकार्ता, मनिला र वासिङ्टन, डी.सी. जस्ता देशका राजधानीहरूले आ-आफ्ना राष्ट्रहरूको पहिचान र शिखर झल्काउँछन्।

अर्थ

एक सहरलाई अन्य मानव बस्तीहरूबाट यसको अपेक्षाकृत ठुलो आकारको आधारमा, तर यसको कार्यहरू र यसको विशेष प्रतीकात्मक स्थितिबाट पनि छुट्याउन सकिन्छ, जुन केन्द्रीय अधिकारीद्वारा प्रदान गरिएको हुन सक्छ। शब्दले सहरको भौतिक सडक र भवनहरू वा त्यहाँ बस्ने मानिसहरूको सङ्कलनलाई पनि जनाउन सक्छ, र सामान्य अर्थमा ग्रामीण इलाकाको सट्टा सहरी अर्थमा प्रयोग गर्न सकिन्छ।

साक्षर अभिजात वर्गको उपस्थिति सहरमा रहेको सांस्कृतिक विविधताका कारण प्रायः सहरहरूसँग सम्बन्धित हुन्छ। एक सामान्य सहरमा सरकारी कर्मचारीहरूलाई समर्थन गर्न व्यावसायिक प्रशासकहरू, नियमहरू, र केही प्रकारको कर (खाना र अन्य आवश्यकताहरू वा तिनीहरूको लागि व्यापार गर्ने माध्यमहरू) हुन्छन्। (यो व्यवस्था छिमेकीहरू बीचको अनौपचारिक सम्झौताहरू वा प्रमुखको नेतृत्व मार्फत साझा लक्ष्यहरू पूरा गर्ने जनजाति वा गाउँमा अधिक सामान्य रूपमा तेर्सो सम्बन्धहरूसँग भिन्न हुन्छ।)

भूगोल

सहरी भूगोलले सहरहरूसँग तिनीहरूको ठुला सन्दर्भमा र तिनीहरूको आन्तरिक संरचनासँग सम्बन्धित छ। सहरहरूले पृथ्वीको जमिनको सतहको लगभग ३% ओगटेको अनुमान गरिएको छ।

क्षेत्र

नगर साइटिङ प्राकृतिक, प्राविधिक, आर्थिक, र सैन्य सन्दर्भहरू अनुसार इतिहासको माध्यमबाट भिन्न भएको छ। पानीमा पहुँच लामो समयदेखि सहरको स्थान र विकासमा प्रमुख कारक रहेको छ, र उन्नीसौं शताब्दीमा रेल यातायातको आगमनले सक्षम पारेको अपवादको बाबजुद पनि, हाल विश्वका अधिकांश सहरी जनसङ्ख्या तट वा नदीमा बस्छन्।

सार्वजनिक स्थान

सहरहरूमा सामान्यतया सार्वजनिक ठाउँहरू हुन्छन् जहाँ जो कोही जान सक्छन्। यसमा सार्वजनिक क्षेत्र र कमन्स जस्ता सार्वजनिक जग्गाका रूपहरू सार्वजनिकका लागि खुला निजी स्वामित्वको ठाउँहरू समावेश छन्। ग्रीक अगोराको समयदेखि पश्चिमी दर्शनले भौतिक सार्वजनिक स्थानलाई प्रतीकात्मक सार्वजनिक क्षेत्रको सब्सट्रेट मानेको छ।

सहरीकरण

मुख्य लेख: सहरीकरण

सहरीकरण भनेको विभिन्न राजनीतिक, आर्थिक र सांस्कृतिक कारकहरूद्वारा संचालित ग्रामीण क्षेत्रबाट सहरी क्षेत्रमा बसाइ सर्ने प्रक्रिया हो। १८औँ शताब्दी सम्म, ग्रामीण कृषि जनसङ्ख्या र बजारहरू र साना-स्तरीय उत्पादनहरू देखाउने सहरहरू बीच एक सन्तुलन अवस्थित थियो। विश्वभरका सहरहरू भौतिक रूपमा विस्तार भएका छन् तिनीहरूको जनसङ्ख्या बढ्दै गएको छ, तिनीहरूको सतहको हदमा वृद्धि भएको छ, आवासीय र व्यावसायिक प्रयोगको लागि अग्लो भवनहरूको निर्माण र भूमिगत विकासको साथ।