नेपालको निसानछाप

नेपालको निसानछाप नेपालको राष्ट्रिय प्रतीक हो र नेपाल सरकार र धेरै सरकारी निकायहरूद्वारा प्रयोग गरिन्छ। १३ जुन २०२० मा, कालापानी र लिपुलेकमा नेपालको दाबी समेटिएको नयाँ जारी गरिएको नक्सा समावेश गर्न प्रतीक परिमार्जन गरिएको थियो।

नेपालको निसानछाप
प्रयोगकर्ता	सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल
ग्रहण	विसं २०६३ पुस १५
मुकुट	नेपालको झन्डा
ब्लाजोन	सगरमाथा, सेतो नेपालको नक्सा
सहयोगीहरू	लाली गुराँसको दुबै तर्फ ७/७ वटा गरी १४ ओटा माला
आदर्श वाक्य	जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपी गरीयसी

विशेषताहरू

यसमा नेपालको झन्डा, सगरमाथा, नेपालको पहाडी क्षेत्रको प्रतीक हरियो पहाड र उर्वर तराई क्षेत्रको प्रतीक पहेँलो रङ, लैङ्गिक समानताको प्रतीकका लागि महिला–पुरुषको हात मिलाउने र लाली गुराँसको माला राखिएको छ। यसको माथि नेपालको आकारमा सेतो छायाचित्र छ।

आदर्श वाक्य

मुख्य लेख: जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी

बनोटको आधारमा संस्कृतमा राष्ट्रिय आदर्श वाक्य बोकेको छ: जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी, जसलाई "आमा र जन्मभूमि स्वर्गभन्दा ठुला हुन्छन्" भनेर अनुवाद गरिएको छ।

पहिलो रूप: यसमा भारद्वाज ऋषिले रामलाई सम्बोधन गर्दै भनिन्छ। :

मित्राणि धन धान्यानि प्रजानां सम्मतानिव।

जननी जन्म भूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी ॥

नेपाली अनुवाद : "मित्र, धन्य, धान्य आदिको संसारमा उच्च सम्मान गरिन्छ। तर आमा र मातृभूमिको स्थान स्वर्गभन्दा पनि माथि छ।"

अर्को रूप: यसमा रामले लक्ष्मणलाई भन्छन् -

अपि स्वर्णमयी लङ्का न मे लक्ष्मण रोचते।

जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी ॥

अनुवाद  : "लक्ष्मण! यो लङ्का सुनले बनेको भए पनि मलाई यसमा कुनै रुचि छैन। किनकि जननी र जन्मभूमि स्वर्गभन्दा पनि महान छन्।

ऐतहासिक निसानछापहरू

२८ मे २००८ अघि, आधुनिक प्रतीकको अगाडि हतियारको निसानछाप थियो, जसमा सामान्यतया सेतो गाई, हरियो डाँफे, दुई गोर्खा सैनिकहरू (एकले खुकुरी र धनुष, र अर्कोले राइफल) समावेश गर्दछ। हिमालयका चुचुराहरू, दुई पार गरिएका नेपाली झन्डा र खुकुरी, गोरखनाथ (गोरखाहरूको संरक्षक देवता) को पाइलाको छाप र शाही शिरपोशा। त्यसमा पनि राष्ट्रिय नारासहितको रातो रेखा थियो।

• 
  नेपाल अधिराज्यको निसानछाप (१९९१ अघि)।
• 
  नेपाल अधिराज्यको निसानछाप (१९९१-२००२)।
• 
  नेपाल अधिराज्यको निसानछाप (२००२)।
• 
  नेपाल अधिराज्यको निसानछाप (२०१८-२०६४)।
• 
  नेपाल गणराज्यको निसानछाप (२०७७ भन्दा पहिला)