कारगिल युद्ध, जसलाई कारगिल सङ्घर्ष पनि भनिन्छ, भारतपाकिस्तान बीच मे देखि सन् जुलाई १९९९ सम्म जम्मू र कश्मीरको कारगिल जिल्ला र नियन्त्रण रेखाको साथ अन्य ठाउँमा लडिएको थियो। भारतमा, द्वन्द्वलाई अपरेशन विजय पनि भनिन्छ जुन यस क्षेत्रमा भारतीय सैन्य अपरेशनको कोडनेम थियो। विवादित क्षेत्र कश्मीरमा दुई देशबीचको वास्तविक सीमाको रूपमा काम गर्ने नियन्त्रण रेखाको भारतीय पक्षको रणनीतिक स्थानहरूमा काश्मिरी आतंककारीहरूको भेषमा पाकिस्तानी सेनाहरूको घुसपैठबाट द्वन्द्व सुरु भएको थियो।[१]

कारगिल युद्ध
कश्मीर सङ्घर्षभारत पाकिस्तान युद्धको भाग

कारगिलको स्थान
मिति३ मे – २६ जुलाई १९९९
(२ महिना, ३ हप्ता र २ दिन)
स्थान
परिणाम

भारतको जित

  • भारतले कारगिल फिर्ता लियो
योद्धा
 भारत  पाकिस्तान
सेनापतिहरू
भारत कोच्चेरील रामन नारायणन
(भारतको राष्ट्रपति)
भारत अटल बिहारी वाजपेयी
(भारतको प्रधानमन्त्री)
मोहम्मद रफीक तरार
(पाकिस्तानको राष्ट्रपति)
नवाज शरिफ
(पाकिस्तानको प्रधानमन्त्री)
शक्ति
३०,००० ५,०००

आफ्नो प्रारम्भिक चरणहरूमा, पाकिस्तानले पूर्ण रूपमा स्वतन्त्र कश्मीरी विद्रोहीहरूलाई लडाइँको दोष लगाए, तर हताहत र पछि पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री र सेना प्रमुखका बयानहरूले छोडेका कागजातहरूले जनरल अशरफ रशिदको नेतृत्वमा पाकिस्तानी अर्धसैनिक बलहरूको संलग्नता देखायो। भारतीय सेनाले, पछि भारतीय वायुसेनाको समर्थनमा, नियन्त्रण रेखाको भारतीय पक्षमा अधिकांश स्थानहरू पुन: कब्जा गर्यो; अन्तर्राष्ट्रिय कूटनीतिक विरोधको सामना गर्दै, पाकिस्तानी सेनाले नियन्त्रण रेखामा बाँकी रहेका सबै भारतीय स्थानहरूबाट पछि हट्यो।[२]

कारगिल युद्ध पहाडी क्षेत्रमा उच्च-उचाइ युद्धको सबैभन्दा भर्खरको उदाहरण हो, र जस्तै, लडाइँ पक्षहरूका लागि महत्त्वपूर्ण तार्किक समस्याहरू खडा भएको छ। यसले आणविक-सशस्त्र राज्यहरू (चीन-सोभियत सीमा विवादसँगै) बीचको परम्परागत युद्धको केवल दुईवटा उदाहरणहरू मध्ये एकलाई पनि चिह्न लगाउँदछ।[३]

यो पनि हेर्नुहोस् सम्पादन गर्नुहोस्

सन्दर्भ सामग्रीहरू सम्पादन गर्नुहोस्

  1. Qadir, Shaukat (अप्रिल २००२), "An Analysis of the Kargil Conflict 1999", RUSI Journal, मूलबाट २७ मार्च २००९-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २० मे २००९ 
  2. Tom Clancy; Tony Zinni; Tony Koltz (२००४), Battle Ready, Grosset & Dunlap, आइएसबिएन 0-399-15176-1 
  3. Nawaz, Shuja, Crossed Swords: Pakistan, Its Army, and the Wars Within, p. 420 (2007)