अहोम साम्राज्य

(अहोम राज्यबाट अनुप्रेषित)

अहोम राज्य वा अहोम साम्राज्य असमको ब्रह्मपुत्र उपत्यकामा रहेको मध्ययुगीन राज्य थियो।[२] यसले उत्तरपूर्वी भारतमा मुगल विस्तारको सफलतापूर्वक प्रतिरोध गर्दै लगभग ६०० वर्षसम्म आफ्नो सार्वभौमसत्ता कायम राखेको थियो। मोङ माओ (वर्तमान युनान प्रान्त, चीन) का ताई राजकुमार सुकाफा द्वारा स्थापित, यो भिजेको धान खेतीमा आधारित ब्रह्मपुत्रको माथिल्लो भागमा मोङको रूपमा सुरु भयो।[२] अहोमहरूले सुरुमा १४०१ सम्म आफ्नो राज्यलाई मोङ डुन शुन खाम (नेपाली: सुनको डब्बा) भन्थ्ये, तर पछिको समयमा असमलाई अपनाए।[३]

अहोम साम्राज्य
अहोम साम्राज्यको प्रतीकचिह्न
प्रतीकचिह्न
अहोम राज्य आफ्नो अन्तिम वर्षहरूमा
वस्तु-स्थितिऐतिहासिक सार्वभौम राज्य
आम भाषाहरू
रैथाने(हरू)असमिया
सरकारकुलीन राजसंस्था
जनसङ्ख्या
• १७११[१]
२,८८०,०००
अचेलभारत
म्यानमार

इतिहास सम्पादन गर्नुहोस्

मोआमोरिया विद्रोहको उदय संग राज्य कमजोर भयो, र पछि असम मा बारम्बार बर्मी आक्रमण को पतन भयो। पहिलो एङ्ग्लो-बर्मी युद्ध र सन् १८२६ मा यान्डाबोको सन्धि पछि बर्मीहरूको पराजय संग, राज्य को नियन्त्रण ईस्ट इंडिया कम्पनी को हातमा गए। हदसम्म राज्यको लम्बाइ लगभग ५०० माइल (८०० किलोमिटर) र औसत चौडाइ (६० माइल) ९६ किलोमिटर थियो। यो लगभग ब्रह्मपुत्र उपत्यकाका छवटा जिल्लाहरूसँग मेल खान्छ- अविभाजित लखिमपुर, अविभाजित डिब्रुगढ जिल्ला, अविभाजित शिवसागर, अविभाजित नागाउँ, अविभाजित दारङ र अविभाजित कामरूप[४]

अर्थव्यवस्था सम्पादन गर्नुहोस्

व्यापार सामान्यतया बार्टर मार्फत गरिन्छ र पैसाको परिसंचरण सीमित थियो। शिहाबुद्दीन तैलाशका अनुसार अहोम राज्यको मुद्रामा काउरी, रूपैयाँ र सुनका सिक्का थिए।[५] तिब्बतसँगको व्यापारका कारण जयध्वज सिंहको सिक्काको प्रत्येक छेउमा जाङ बाओ लेखिएको एउटा चिनियाँ अक्षर छ। यसलाई 'तपाईंंको सम्मानको खजाना' भनेर अनुवाद गरिएको थियो।[६] अर्को बिन्दु जसबाट हामीले अन्य राष्ट्रहरूसँग अहोमहरूको व्यापारिक सम्बन्ध बुझ्न सक्छौं चाँदीको सिक्काको प्रयोग हो। उत्तरपूर्वी वा भारतको बाँकी भागमा चाँदीको खानी नभएकाले व्यापारको परिणामस्वरूप धातु भित्रिएको हो।[६]

सन्दर्भ सामग्रीहरू सम्पादन गर्नुहोस्

  1. "It is suggested that the actual population of the Ahom territories up to the Manas ranged from two to three millions over one-and-a-half century ending 1750." Guha, Medieval Northeast India:Polity, Society and Economy, 1200-1750 A.D, पृ: 26–30। 
  2. २.० २.१ Nitul Kumar Gogoi (२००६), Continuity and Change Among the Ahom, Concept Publishing Company, पृ: 65–, आइएसबिएन 978-81-8069-281-9 
  3. Acharyya, Nagendra Nath (1 June 1957). The History of Mediaeval Assam, 1228–1603 (PhD). The School of Oriental and African Studies London. p. 115. https://eprints.soas.ac.uk/29178/1/10731273.pdf. अन्तिम पहुँच मिति: 22 September 2022. 
  4. Baruah, S. L. (1993), Last Days of Ahom Monarchy, New Delhi, पृ: 32। 
  5. Comprehensive history of Assam, SL Baruah, पृ: 442। 
  6. ६.० ६.१ N.G Rodhes and S.K. Bose , 'The coinage of Assam' Vol ll, 2004, पृ: 9–10।