हडप्पा पाकिस्तानको एक पुरातात्विक स्थल हो, जुन साहिवालबाट लगभग २५ किलोमिटर (१६ माइल) उत्तरमा अवस्थित छ। कांस्य युगको हडप्पा सभ्यता, जसलाई अहिले प्रायः सिन्धु घाटी सभ्यता भनिन्छ, यस स्थलको नामबाट नामाकरण गरिएको छ, जुन रावी नदीको पूर्व मार्ग नजिकैको एक आधुनिक गाउँबाट यसको नाम लिइएको छ, जुन अहिले उत्तरमा ८ किलोमिटर (५.० माइल) फैलिएको छ।[]

हडप्पा
हडप्पा नगर
हडप्पा is located in पाकिस्तान
हडप्पा
पाकिस्तानभित्र देखाइएको क्षेत्र
हडप्पा is located in पन्जाब, पाकिस्तान
हडप्पा
हडप्पा is located in दक्षिण एसिया
हडप्पा
हडप्पा (दक्षिण एसिया)
स्थानसाहिवाल जिल्ला, पन्जाब, पाकिस्तान
निर्देशाङ्क३०°३७′४४″उ॰ ७२°५१′५०″पू॰ / ३०.६२८८९°N ७२.८६३८९°E / 30.62889; 72.86389निर्देशाङ्कहरू: ३०°३७′४४″उ॰ ७२°५१′५०″पू॰ / ३०.६२८८९°N ७२.८६३८९°E / 30.62889; 72.86389
प्रकारनगर
क्षेत्रफल१५० हेक्टर (३७० एकड)
इतिहास
संस्कृतिसिन्धु घाटी सभ्यता
टिप्पणीहरू
स्थितिध्वस्त
स्वामित्व पाकिस्तान
सार्वजनिक पहुँच
वेबसाइटwww.harappa.com

हडप्पा सभ्यताको मूल भाग दक्षिणमा गुजरातदेखि सिन्धराजस्थान हुँदै पन्जाबहरियाणासम्म फैलिएको थियो। मुख्य क्षेत्र भन्दा बाहिर धेरै स्थलहरू फेला परेका छन्, जसमा केही पूर्वदेखि उत्तर प्रदेश सम्म र पश्चिममा बलुचिस्तान सम्म।[]

समुद्रको सतह कम भएको कारण हडप्पा कालको उत्तरार्धमा केही क्षेत्रहरू परित्यक्त भए। यसको अन्त्यतिर, हडप्पा सभ्यताले लेखन र उदकगति अभियांत्रिकी जस्ता सुविधाहरू गुमायो। फलस्वरूप, गङ्गा घाटी बस्तीले प्रमुखता पायो र गङ्गाका नगरहरूको विकास भयो।

हडप्पाका मानिसहरूले प्राचीन मेसोपोटामिया, विशेष गरी एलामलगायत अन्य इलाकाहरूसित व्यापार गरेका थिए। सूती वस्त्र र कृषि उत्पादनहरू प्राथमिक व्यापारिक वस्तुहरू थिए। हडप्पा व्यापारीहरूको मेसोपोटामियामा पनि खरीद उपनिवेशहरू थिए, जुन व्यापारिक केन्द्रहरूको रूपमा सेवा गर्दथे। तिनीहरूले सुन र तामा किन्नको लागि दक्षिणी भारतमा बस्ने मानिसहरूसँग पनि व्यापक व्यापार गरेका थिए।[]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. Michel Danino. The Lost River. Penguin India.
  2. Fagan, Brian (२००३), People of the earth: an introduction to world prehistory, Pearson, पृ: ४१४, आइएसबिएन 978-0-13-111316-9 
  3. Mcintosh, Jane (२००८), The Ancient Indus Valley New Perspectives, ABC-CLIO, पृ: 183–184, 394, आइएसबिएन 978-1-57607-907-2