मुहम्मद युनुस (बङ्गाली: মুহাম্মদ ইউনূস; जन्म २८ जुन १९४०) एक बङ्गलादेशी उद्यमी, बैङ्कर, अर्थशास्त्री, राजनीतिज्ञ र नागरिक समाजका नेता हुन् जसले ८ अगस्ट २०२४ देखि बङ्गलादेशको अन्तरिम सरकारको मुख्य सल्लाहकारको रूपमा सेवा गर्दै आएका छन्। उनलाई सन् २००६ मा नोबेल शान्ति पुरस्कारद्वारा सम्मानित गरिएको थियो। बङ्गलादेशमा ग्रामिण बैङ्क तथा लघुवित्त स्थापना गरी ग्रामिण क्षेत्रमा उल्लेखनीय आर्थिक सुधार गरेबापत त्यहाँको ग्रामिण बैङ्क तथा युनूसलाई संयुक्त रूपमा सो पुरस्कार प्रदान गरिएको हो। विश्वमा शान्ति स्थापनाका निम्ति गरिबीलाई चिर्नु आवश्यक छ भन्ने निष्कर्षका साथ नर्वेको नोबेल कमिटीले डा. युनूस तथा उनले स्थापना गरेको ग्रामिण बैङ्कलाई नोबेल पुरस्कारका निम्ति सिफारिस गरेको थियो। उनी नोबेल पुरस्कार प्राप्त गर्ने प्रथम बङ्गलादेशी पनि हुन्। यसबाहेक पनि डा. युनूस विभिन्न पुरस्कारहरूबाट सम्मानित भएका छन्। सन् २००९ मा उनले संयुक्त राज्य अमेरिकाको प्रेसिडेन्सीयल मेडल अफ फ्रिडम तथा सन् २०१० मा कंग्रेसनलगोल्ड मेडलबाट सम्मानित भए। सन् २००८मा फरेन पोलेसी नामक पत्रिकाले प्रमुख १०० विश्वस्तरीय चिन्तकहरूको सूचीमा दोस्रो स्थानमा राखेको थियो।

मुहम्मद यूनुस
मुहम्मद यूनुस बिश्वब्यापी अर्थशास्त्र सम्मेलन डेभोसमा
५ औ बङ्गलादेशका मुख्य सल्लाहकार
पद बहाली
८ अगस्ट २०२४
राष्ट्रपतिमोहम्मद सहबुद्दीन
पूर्वाधिकारीशेख हसिना (प्रधानमन्त्री)
व्यक्तिगत विवरण
जन्मसन् १९४० जुन २८
चिटागोंग, ब्रिटिस राज
(हाल बङ्गलादेश)
राष्ट्रियताबङ्गलादेशी
मातृ शिक्षाप्रतिष्ठान
पेशा
  • बैङ्कर
  • अर्थशास्त्री
पुरस्कार

सन् २०२४ अगष्ट ६ मा संसद विघटन गरेपछि बङ्गलादेशका राष्ट्रपति मोहम्मद शहाबुद्दीनले पूर्व प्रधानमन्त्री शेख हसिनाको राजीनामापछि विद्यार्थीको माग अनुसार युनुसलाई बङ्गलादेशको अन्तरिम सरकारको प्रमुखको रूपमा नियुक्त गरेका थिए। श्रम संहिता उल्लङ्घनको आरोपको अर्को दिन अपीलमा उनको रिहाई, जसलाई राजनीतिक रूपमा प्रेरित मानिएको थियो, ले उनलाई देश फर्कन र नियुक्तिको लागि सजिलो बनायो। उनले ८ अगस्ट २०२४ मा बङ्गलादेशको अन्तरिम सरकारको प्रमुख सल्लाहकारको रूपमा पदभार ग्रहण गरेका थिए।[]

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. "List of Independence Awardees", Cabinet Division, Government of People's Republic of Bangladesh, अन्तिम पहुँच २०१२-११-२९ 
  2. "Nobel Laureate Muhammad Yunus Named Chief Adviser Of Bangladesh Interim Government: Updates", NDTV, मूलबाट ७ अगस्ट २०२४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ७ अगस्ट २०२४