मातृ शिक्षाप्रतिष्ठान

मातृ शिक्षाप्रतिष्ठान ( ल्याटिन: alma mater) एक रूपकात्मक वाक्यांश हो जुन कुनै व्यक्ति सहभागी भएको वा स्नातक भएको विद्यालय, कलेज वा विश्वविद्यालय पहिचान गर्न प्रयोग गरिन्छ ।[१][२]

डेनियल चेस्टर फ्रेन्च द्वारा अल्मा मेटर मूर्ति, 1903, कोलम्बिया विश्वविद्यालय, न्यूयोर्क शहर

ल्याटिन शब्दको अर्थसम्पादन

यो वाक्यांशलाई ल्याटिनमा आल्मा म्याटर भनिन्छ र विभिन्न रूपमा "पोषण गर्ने आमा", "नर्सिङ आमा", वा "पालन गर्ने आमा" भनेर अनुवाद गरिएको छ किनभने बिद्यालयहरूले आफ्ना विद्यार्थीहरूलाई बौद्धिक पोषण प्रदान गर्दछ। [३]

यसको हालको प्रयोग गर्नु अघि, अल्मा मेटर विभिन्न मातृ देवीहरू, विशेष गरी सेरेस वा साइबेलेको लागि सम्मानजनक शीर्षक थियो। [४] पछि, क्याथोलिक धर्ममा, यो येशूकी आमा मेरीको उपाधि भयो ।

यो शब्द अकादमिक प्रयोगमा प्रवेश गर्‍यो जब बोलोग्ना विश्वविद्यालयले विश्वको सबैभन्दा पुरानो र सबैभन्दा लामो निरन्तर सञ्चालन हुने विश्वविद्यालयको रूपमा विश्वविद्यालयको ऐतिहासिक स्थिति मनाउन अल्मा मेटर स्टुडियोरम ("अध्ययनको पालनपोषण गर्ने आमा") भन्ने आदर्श वाक्य अपनायो। [५]

 
''अल्मा मेटर'', हवाना विश्वविद्यालय

यो शब्द आलम्नस् (पूर्व छात्र) सँग सम्बन्धित छ, जस्को शाब्दिक अर्थ "जो पोषण गरिएको छ" हुन्छ, जुन प्रायः स्नातकको लागि प्रयोग गरिन्छ। [६]

स्मारकहरूसम्पादन

 
अल्मा मेटर (1929, लोराडो टाफ्ट), इलिनोइस विश्वविद्यालय अर्बाना-चैम्पेन

पुरातन रोमन संसारमा अल्मा मेटरका धेरै मूर्तिहरू थिए, केही अझै पनि अवस्थित छन् (जस्तै, रोमको प्यालाटिन हिलमा )।

सन्दर्भहरूसम्पादन

  1. "alma", oxforddictionaries.com. Retrieved October 11, 2018.
  2. "Definition of 'Alma mater'", Merriam-Webster, अन्तिम पहुँच ३ अप्रिल २०२२ 
  3. Word Origins, London, अन्तिम पहुँच १८ मे २०१५ 
  4. Shorter Oxford English Dictionary, 3rd edition
  5. "Our history – University of Bologna", Unibo.it, अन्तिम पहुँच ८ नोभेम्बर २०१७ 
  6. Oxford Dictionary of Word Origins, पृ: १२, अन्तिम पहुँच १८ मे २०१५ 

बाह्य लिङ्कहरूसम्पादन