गाजियाबाद
गाजियाबाद भारतको उत्तर प्रदेश राज्यको एउटा सहर हो र दिल्ली राष्ट्रिय राजधानी क्षेत्रको एक भाग हो। यो गाजियाबाद जिल्लाको प्रशासनिक मुख्यालय हो र १,७२९,००० को जनसङ्ख्या भएको पश्चिमी उत्तर प्रदेशको सबैभन्दा ठुलो सहर हो।[२]
गाजियाबाद | |
|---|---|
 | |
  गाजियाबाद  गाजियाबाद  गाजियाबाद | |
| निर्देशाङ्क: २८°४०′N ७७°२५′E / २८.६७°N ७७.४२°Eनिर्देशाङ्कहरू: २८°४०′N ७७°२५′E / २८.६७°N ७७.४२°E | |
| देश |  भारत |
| राज्य |  उत्तर प्रदेश |
| मण्डल | मेरठ मण्डल |
| जिल्ला | गाजियाबाद जिल्ला |
| क्षेत्रफल | |
| • जम्मा | २१० किमी२ (८० वर्ग माइल) |
| जनसङ्ख्या (२०११)[१] | |
| • जम्मा | १,७२९,००० |
| • घनत्व | ८२००/किमी२ (२१०००/वर्ग माइल) |
| वासिन्दा | गाजियाबादी |
| भाषाहरू | |
| • आधिकारिक | हिन्दी |
| समय क्षेत्र | भारतीय मानक समय |
नगरपालिकामा १०० वटा वडा रहेका छन्। सडक र रेलवे द्वारा राम्रोसँग जोडिएको, यो उत्तर भारतको लागि एक प्रमुख रेल जंक्शन हो।[३] यसलाई कहिलेकाहीँ "उत्तर प्रदेशको छाया" भनिन्छ किनभने यो उत्तर प्रदेशको मुख्य मार्गमा नयाँ दिल्ली नजिक छ। हालैका निर्माण कार्यहरूले सहरलाई सहर मेयर फाउन्डेसन सर्वेक्षणले विश्वमा दोस्रो द्रुत बृद्धि हुने सहरको रूपमा वर्णन गरेको छ।[४]
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्गाजियाबाद, मेरठ र बुलन्दसहरको साथमा, ब्रिटिस राजको अधिकांश अवधिमा मेरठ सिविल न्यायाधीशको अधीनमा रहेको जिल्लाका तीन मुन्सिफिसहरू मध्ये एक रह्यो।[५] गाजियाबाद सिपाही विद्रोहबाट भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्रामसँग जोडिएको थियो।[६]
जनसाङ्ख्यिकी
सम्पादन गर्नुहोस्२०११ जनगणनाबाट व्युत्पन्न अस्थायी डेटाले गाजियाबाद सहरी समूहको जनसङ्ख्या २,३५८,५२५ थियो, जसमा पुरुष १,२५६,७८३ र महिलाहरू १,१०१,७४२ थिएँ। साक्षरता दर ९३.८१ प्रतिशत थियो।[७] गाजियाबाद वर्ग "ख" को एक उपश्रेणी ख१ जिल्ला हो अर्थात् राष्ट्रिय औसत भन्दा कम सामाजिक आर्थिक मापदण्डहरू भएको।[८] यो कानपुर पछि उत्तर प्रदेशको दोस्रो ठुलो औद्योगिक सहर हो।[९] ब्राह्मण सहरको सबैभन्दा ठुलो समुदाय बनेको छ लाखभन्दा बढी जनसङ्ख्या छ।[१०]
स्थानीय मानिसहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- अरबिन्द केजरीवाल, राजनीतिज्ञ
- सुरेश रैना, क्रिकेट खेलाडी
- विजयकुमार सिंह, सेनाध्यक्ष
- लारा दत्ता, अभिनेत्री
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ १.० १.१ "Ghaziabad Information"।
- ↑ CareersHelp (२०२२-०३-२९), "Slums Problems 2022 - A Reality Of India Slums Problems And Solutions", Careers Help - More Than Just Career Help (en-USमा), अन्तिम पहुँच २०२२-११-१९। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२२-१०-०६ मिति
- ↑ Athique and Hill, Adrian and Douglas (१७ डिसेम्बर २००९), The Multiplex in India: A Cultural Economy of Urban Leisure (2010 संस्करण), New York, पृ: 110–114, आइएसबिएन 9781135181888।
- ↑ Ghaziabad was first listed in early 2010 as # 420 by size. "The largest cities in the world and their mayors: Cities ranked 301 to 450", City Mayors, मूलबाट ९ मार्च २०१०-मा सङ्ग्रहित।, current listings: "World's fastest growing urban areas (1)", City Mayors, मूलबाट २५ नोभेम्बर २०१०-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १ नोभेम्बर २०१०।
- ↑ Statistical, descriptive and historical account of the North-western ... - North-western provinces - Google Books, ८ जुन २००७, अन्तिम पहुँच १७ जुन २०१४।
- ↑ "history1", nagarnigamghaziabad.com, मूलबाट २ अक्टोबर २०१५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १४ सेप्टेम्बर २०१५।
- ↑ "Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above", Provisional Population Totals, Census of India 2011, मूलबाट २ अप्रिल २०१३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच ७ जुलाई २०१२।
- ↑ "Meeting of Empowered Committee", Minutes of the Meeting Report, Government of India, मूलबाट ३० सेप्टेम्बर २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १८ मार्च २०१३।
- ↑ "district and session court-ghaziabad", Ghaziabad.nic.in, मूलबाट १४ फेब्रुअरी २०१४-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १७ जुन २०१४।
- ↑ "Caste will play role in casting votes in Ghaziabad", Hindustan Times (अङ्ग्रेजीमा), २०१९-०४-११, अन्तिम पहुँच २०२३-०४-२३।