कपूरथला जिल्ला

भारतको एक जिल्ला हो

कपूरथला जिल्ला भारतको पन्जाब राज्यको एउटा जिल्ला हो। कपुरथला शहर जिल्ला सदरमुकाम हो।

Kapurthala district
ਕਪੂਰਥਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ
Located in two different regions
पन्जाब, भारत मा अवस्थिती
निर्देशाङ्क: ३१°२२′४६″उ॰ ७५°२३′०५″पू॰ / ३१.३७९४४°N ७५.३८४७२°E / 31.37944; 75.38472निर्देशाङ्कहरू: ३१°२२′४६″उ॰ ७५°२३′०५″पू॰ / ३१.३७९४४°N ७५.३८४७२°E / 31.37944; 75.38472
देश भारत
राज्यपन्जाब
नामकरणNawab Kapur Singh
सदरमुकामKapurthala
सरकार
 • Deputy commissionerJaskiran Singh
क्षेत्रफल
 • जम्मा१,६३३ किमी (६३१ वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या
 (2011)‡[›]
 • जम्मा८१७,६६८
 • घनत्व५००/किमी (१३००/वर्ग माइल)
भाषा
 • सरकारीपन्जाबी
समय क्षेत्रयुटिसी+5:30 (IST)
सवारी दर्ताPB-09
साक्षरता८०.२०%
वेबसाइटwww.kapurthala.net.in

कपुरथला जिला क्षेत्र र जनसङ्ख्या दुबैको हिसाबले पन्जाब को सबैभन्दा सानो जिल्लाहरू मध्ये एक हो, २०११ को जनगणना अनुसार ८१५,१६८ जना संग। यो जिला दुई असंगत भागहरू, मुख्य कपूरथला-सुल्तानपुर लोधी भाग र फगवारा तहसील वा ब्लक मा विभाजित छ।

कपूरथला-सुल्तानपुर लोधी भाग उत्तरी अक्षांश ३१° ०७' र ३१° २२' र पूर्वी देशान्तर ७५° ३६' को बीचमा छ। उत्तर मा यो होशियारपुर, गुरदासपुर, र अमृतसर जिला, पश्चिम मा ब्यास नदी र अमृतसर जिला, र दक्षिण मा सतलज नदी, जालन्धर जिला, र होशियारपुर जिला संग जोडिएको छ।

फगवारा तहसील उत्तर अक्षांश ३१ ° २२ ' र पूर्वी देशान्तर ७५ ° ४०' र ७५ ° ५५' को बीचमा छ। फगवारा राष्ट्रिय राजमार्ग नम्बर १ मा अवस्थित छ, र तहसील कपूरथला जिल्ला को शेष भन्दा धेरै औद्योगिक रूप मा विकसित छ। फगवारा जालन्धर को १९ किलोमीटर (१२ माईल) दक्षिण पूर्व को दूरी मा अवस्थित छ, र तहसील जालन्धर जिला द्वारा दुईबाट तिर घेरिएको छ जबकि उत्तर होशियारपुर जिला र पूर्व एस बी एस नगर जिल्ला द्वारा।

जिल्लामा तीन उपविभाग/तहसील छन्: कपूरथला, फगवारा, र सुल्तानपुर लोधी। जिल्लाको कुल क्षेत्रफल १,६३३ किमी (१,०१५ मील) हो जसमध्ये ९०९.०९ वर्ग किमी (३५१.०० वर्ग मील) कपूरथला तहसीलमा छ, ३०४.०५ वर्ग किमी (११७.३९ वर्ग मील) फगवारा तहसीलमा र ४५१.० किमी २ (१७४.१वर्ग माइल) सुल्तानपुर लोधी तहसील मा छ। जिल्लाको अर्थतन्त्र अझै कृषि प्रधान छ। प्रमुख बालीहरू गहुँ, चामल, उखु, आलु र मकै हुन्। कपूरथला जिल्ला को प्रमुख भाग ब्यास नदी र काली-बेन नदी को बीच मा स्थित छ र 'बीईटी' क्षेत्र भनिन्छ। यो क्षेत्र बाढीको चपेटामा छ। माटोमा पानी जम्ने र क्षारीयता क्षेत्र को प्रमुख समस्या हो। ब्यास नदीको देब्रे किनारमा 'धुसी बन्ध' नामक बाढी संरक्षण बन्ध निर्माण गरीएको छ, र यसले यस क्षेत्रलाई बाढीको क्षतिबाट बचाएको छ। पूरै जिल्ला एक जलोभ मैदान हो। काली-बेन नदी को दक्षिण मा 'डोना' को रूप मा परिचित क्षेत्र पर्दछन् जसको अर्थ दुई घटक अर्थात् बालुवा र माटो बाट बनेको माटो हो।

पन्जाबको मैदानको जलवायु सामान्य छ अर्थात गर्मीमा तातो र जाडोमा चिसो। यो उप उष्णकटिबन्धीय महाद्वीपीय मानसून प्रकार जलवायु छ। जिल्लामा गहन खेतीले वन कभरको कुनै गुंजाइश छोड्दैन र वन्यजन्तु व्यावहारिक रूपमा अस्तित्वमा छैन।

जनसाङ्ख्यिकी सम्पादन गर्नुहोस्

२०११ को जनगणना अनुसार कपुरथला जिल्ला ८१५,१६८ को जनसङ्ख्या छ,[स्रोत नखुलेको]कोमोरोस [१] वा साउथ डकोटाको अमेरिकी राज्य बराबर बराबर।.[२] यसले यसलाई भारतमा ४८१ औं स्थान (कुल ६४० मध्ये) प्रदान गर्दछ।[स्रोत नखुलेको] जिल्लाको जनसङ्ख्या घनत्व ५०१ बासिन्दा प्रति वर्ग किलोमीटर (१,३००/वर्ग मील) छ।[स्रोत नखुलेको] दशक २००१-२०११ मा यसको जनसङ्ख्या वृद्धि दर ८.३७% थियो।[स्रोत नखुलेको] कपूरथलामा प्रत्येक १००० पुरुषमा ९१२ महिलाहरूको लिंग अनुपात छ, र ८०.२% को साक्षरता दर छ।[स्रोत नखुलेको]

ऐतिहासिक जनसङ्ख्या
वर्षजन.±% प्र.व. ±%
1951२९५,०७१—    
1961३४३,७७८+१.५४%
1971४२९,५१४+२.२५%
1981५४५,२४९+२.४१%
1991६४६,६४७+१.७२%
2001७५४,५२१+१.५५%
2011८१५,१६८+०.७८%
source:[३]
Religion in Kapurthala district[४]
Religion Percent
Sikhism
५५.६६%
Hinduism
४१.२३%
Others
३.११%

यो पनि हेर्नुहोस् सम्पादन गर्नुहोस्

सन्दर्भ सामग्रीहरू सम्पादन गर्नुहोस्

  1. US Directorate of Intelligence, "Country Comparison:Population", अन्तिम पहुँच २०११-१०-०१, "Comoros 794,683 July 2011 est."  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०११-०९-२७ मिति
  2. "2010 Resident Population Data", U. S. Census Bureau, मूलबाट १८ नोभेम्बर २०११-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०११-०९-३०, "South Dakota 814,180" 
  3. Decadal Variation In Population Since 1901
  4. "Kapurthala District Population Census 2011-2021, Punjab literacy sex ratio and density" 

बाह्य कडीहरू सम्पादन गर्नुहोस्