हिन्दुकुश

केन्द्रीय एसियामा रहेको पर्वत श्रेणी

हिन्दुकुश हिमालयको पश्चिममा मध्य र दक्षिण एसियामा रहेको ८०० किलोमिटर-लामो (५०० माइल) पर्वत शृङ्खला हो। यो मध्य र पश्चिमी अफगानिस्तानदेखि उत्तरपश्चिमी पाकिस्तान र सुदूर दक्षिणपूर्वी ताजिकिस्तानसम्म फैलिएको छ।[][] यसले उत्तरमा अमु दर्या (प्राचीन ओक्सस) को उपत्यकालाई सिन्धु नदी उपत्यकाबाट दक्षिणमा विभाजित गर्दछ।

हिन्दुकुश
हिन्दुकुश
सर्वोच्च विन्दु
शिखरतिरिच मीर (पाकिस्तान)
उचाइ७,७०८ मी (२५,२८९ फिट)
सूची
निर्देशाङ्क३६°१४′४५″उ॰ ७१°५०′३८″पू॰ / ३६.२४५८३°N ७१.८४३८९°E / 36.24583; 71.84389
भूगोल
हिन्दुकुश क्षेत्रको स्थलाकृति[]
देशहरूअफगानिस्तान, पाकिस्तानताजिकिस्तान
हिमशृङ्खलाहिमालय

बामियान बुद्धजस्ता स्थलहरू भएको हिन्दुकुश दायरा क्षेत्र बौद्ध धर्मको ऐतिहासिक रूपमा महत्त्वपूर्ण केन्द्र थियो।[] यसमा बसोबास गर्ने दायरा र समुदायहरूले प्राचीन मठहरू, महत्त्वपूर्ण व्यापारिक नेटवर्कहरू र मध्य एसियादक्षिण एसिया बीचका यात्रुहरूको मेजबानी गर्थे।[][] हिन्दुकुश दायरा भारतीय उपमहाद्वीपमा आक्रमणहरूको लागि मार्ग पनि भएको छ, र अफगानिस्तानमा समकालीन युद्धको लागि महत्त्वपूर्ण छ।[]

फारसी नाम हिन्दुकुशको सबैभन्दा प्रारम्भिक ज्ञात प्रयोग लगभग १००० ईस्वी प्रकाशित नक्सामा हुन्छ।[] कतिपय आधुनिक विद्वानहरूले उक्त ठाउँलाई हटाएर हिमाललाई हिन्दुकुश भनेर उल्लेख गरेका छन्।[] वैदिक संस्कृतमा, दायरालाई उपरिश्येनअवेस्तानमा उपरिसाईन (प्रोटो-इरानीबाट *उपरिसाइना- 'हपुषाले ढाकिएको') भनेर चिनिन्थ्यो।[१०][११]

नाम उचाइ देश
तिरिच मिर ७,७०८ मिटर (२५,२८९ फिट) पाकिस्तान
नोशक ७,४९२ मिटर (२४,५८० फिट) अफगानिस्तान
इस्टोर-ओ-नल ७,४०३ मिटर (२४,२८८ फिट) पाकिस्तान
साराघर ७,३३८ मिटर (२४,०७५ फिट) पाकिस्तान
उड्रेन जोम ७,१४० मिटर (२३,४३० फिट) पाकिस्तान
कोहे शकवर ७,०८४ मिटर (२३,२४१ फिट) अफगानिस्तान
लुन्खो ए दोसरे ६,९०१ मिटर (२२,६४१ फिट) अफगानिस्तान
कुह-ए बन्दका ६,८४३ मिटर (२२,४५१ फिट) अफगानिस्तान
कोह-ए केशनी खान ६,७४३ मिटर (२२,१२३ फिट) अफगानिस्तान
सक्कर सर ६,२७२ मिटर (२०,५७७ फिट) अफगानिस्तान
कोहे मोन्डी ६,२३४ मिटर (२०,४५३ फिट) अफगानिस्तान

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. Hindu Kush, Encyclopedia Iranica
  2. Mike Searle (२०१३), Colliding Continents: A geological exploration of the Himalaya, Karakoram, and Tibet, Oxford University Press, पृ: १५७, आइएसबिएन 978-0-19-165248-6 , Quote: "The Hindu Kush mountains run along the Afghan border with the North-West Frontier Province of Pakistan".
  3. George C. Kohn (२००६), Dictionary of Wars, Infobase Publishing, पृ: १०, आइएसबिएन 978-1-4381-2916-7 
  4. Deborah Klimburg-Salter (1989), The Kingdom of Bamiyan: Buddhist art and culture of the Hindu Kush, Naples – Rome: Istituto Universitario Orientale & Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Oriente, आइएसबिएन ९७८-०८७७७३७६५० (Reprinted by Shambala)
  5. Jason Neelis (२०१०), Early Buddhist Transmission and Trade Networks: Mobility and Exchange Within and Beyond the Northwestern Borderlands of South Asia, BRILL Academic, पृ: 114–115, 144, 160–163, 170–176, 249–250, आइएसबिएन 978-90-04-18159-5 
  6. Ibn Battuta; ((Samuel Lee (Translator))) (२०१०), The Travels of Ibn Battuta: In the Near East, Asia and Africa, Cosimo (Reprint), पृ: 97–98, आइएसबिएन 978-1-61640-262-4 ; Columbia University Archive
  7. Frank Clements (२००३), Conflict in Afghanistan: A Historical Encyclopedia, ABC-CLIO, पृ: 109–110, आइएसबिएन 978-1-85109-402-8 
  8. Fosco Maraini et al., Hindu Kush, Encyclopædia Britannica
  9. Karl Jettmar; Schuyler Jones (१९८६), The Religions of the Hindukush: The religion of the Kafirs, Aris & Phillips, आइएसबिएन 978-0-85668-163-9 
  10. Thapar, Romila (२०१९), Which of Us are Aryans?: Rethinking the Concept of Our Origins, Aleph, पृ: 1, आइएसबिएन 978-93-88292-38-2 
  11. Schmitt, Rüdiger (२००७), "Iškata", Encyclopaedia Iranica