हाडौती भाषा
हाडौती वा हाडोती भारतको दक्षिणपूर्वी राजस्थानको हाडौती क्षेत्रमा करिब ४० लाख मानिसहरूले बोल्ने राजस्थानी भाषा हो। यसका वक्ताहरू राजस्थानको कोटा, बाराँ, बूँदी र झालावाड जिल्लाहरू साथै मध्य प्रदेशका छिमेकी क्षेत्रहरूमा केन्द्रित छन्।[१]
| हाडौती | |
|---|---|
| हाड़ौती, हाड़ोती | |
 | |
| मूलभाषी | भारत |
| मातृभाषी वक्ता | २,९४४,३५६ |
| देवनागरी लिपि | |
| भाषा सङ्केतहरू | |
| आइएसओ ६३९-३ | hoj |
 | |
परिचय
सम्पादन गर्नुहोस्हाडौती भाषा राजस्थान, भारतको कोटा क्षेत्र र छिमेकी मध्य प्रदेशका केही भागहरूमा र नजिकैको समुदायद्वारा बोलिने राजस्थानी भाषाको एक क्षेत्रीय विविधता हो। यो आर्य भाषा परिवारको मध्य-पूर्वी राजस्थानी उपसमूहसँग सम्बन्धित छ, जसलाई गियर्सन र दोशी र पुरोहितले वर्गीकृत गरेका छन्।[२] यो भाषा सन् १९६१ सम्म भारतीय जनगणनामा समावेश थियो, र राजस्थानी भाषाको साथमा हिन्दी अन्तर्गत समूहबद्ध मातृभाषाहरू मध्ये एकको रूपमा वर्गीकृत गरिएको थियो।[२]
लिपि
सम्पादन गर्नुहोस्भारतमा, हाडौती देवनागरी लिपिमा लेखिएको छ, एक अक्षरात्मक लिपि जुन बायाँबाट दायाँ लेखिएको छ। पहिले राजस्थानी लेख्नका लागि महाजनी लिपि वा मोडिया प्रयोग गरिन्थ्यो। लिपिलाई केही रेकर्डहरूमा मारु गुर्जरी पनि भनिन्छ।[३]
भिन्नताहरू
सम्पादन गर्नुहोस्| मानक राजस्थानी | हाडौती | अर्थ |
|---|---|---|
| अठै | अठी | यहाँ |
| वठै/उठै | वठी/उठी | त्यहाँ |
| कोनी | कोइने/कोने | होइन |
| आवैलो/आवैली | आवगो/आवगी | आउनेछ |
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Dwivedi, Amitabh Vikram (२०१२), "The Status of Haroti: An Enquiry into Rajastani Language", Revistes Catalanes amb Accés Obert, अन्तिम पहुँच २३ जुलाई २०१८।
- ↑ २.० २.१ Potter, Gulab Chand; Kar, Somdev, "REVIVAL OF ENDANGERED LANGUAGES: A CASE STUDY OF HADOTI", International Journal of Dravidian Linguistics: ३।
- ↑ "Goaria", Ethnologue, अन्तिम पहुँच ९ अगस्ट २००९।