सी. जोर्ज बुरे

डा. कोर्नेलिस जोर्ज बुरे (रोमन लिपि: Dr. Cornelis George Boeree; १५ जनवरी १९५२ – ५ जनवरी २०२१) व्यतित्व सिद्धान्त र मनोविज्ञानको इतिहासमा प्रवीण अमेरिकी मनोवैज्ञानिक, सिपेन्सबर्ग विश्वविद्यालयका माननीय प्रोफेसर र लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभाका निर्माता थिए ।

सी. जोर्ज बुरे
जन्म	कोर्नेलिस जोर्ज बुरे (१९५२-०१-१५)१५ जनवरी १९५२ बाडहोभेडोर्प, नेदरल्यान्ड
मृत्यु	५ जनवरी २०२१(2021-01-05) (उमेर ६८) पेन्सिलभेनिया, संयुक्त राज्य अमेरिका
जीवनसाथी	जुडिथ कोभारिक ( वि १९७२)
Academic background
Alma mater	पेन्सिलभेनिया राज्य विश्वविद्यालय ओक्लाहोमा राज्य विश्वविद्यालय
Academic work
Discipline	मनोविज्ञान
Sub-discipline	व्यक्तित्व सिद्धान्त, मनोविज्ञानको इतिहास
Institutions	सिपेन्सबर्ग विश्वविद्यालय
Notable ideas	लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभा
वेबसाइट	आधिकारिक वेबसाइट

जीवनी

१५ जनवरी १९५२ मा नेदरल्यान्डको राजधानी आम्स्टर्डम नजिकै रहेको बाडहोभेडोर्पमा बसोबास गर्ने कोर्नेलिस जोर्ज बुरे र एबर्डिना भान ओलफेनका छोराको रूपमा सी. जोर्ज बुरेको जन्म भएको थियो । डिसेम्बर १९५६ मा उनी चार वर्षको हुँदा उनी आफ्ना परिवारका साथमा न्यु योर्क सहर नजिकै रहेको लङ आइल्यान्डमा सरेका थिए ।

उनले आफ्नो मातृभाषाको रूपमा डच र रकभिल सेन्टरमा हुर्केको हुनाले दोस्रो भाषाको रूपमा अङ्ग्रेजी सिकेका थिए । उनले पछि फ्रेन्च पनि सिकेका थिए । उनी अस्ट्रेलियाको ब्रिसबेनमा हुँदा उनले इटालेली र एस्पेरान्तो सिके र आफ्नो सहायक भाषामाथि काम गर्न थालेका थिए । आफ्नो वास्तुकार बन्ने उद्देश्यको पूर्तिका लागि उनी रकभिल सेन्टर फर्की सन् १९६९ मा आफ्नो डिप्लोमा प्राप्त गरेका थिए । सन् १९७२ मा उनले न्यु योर्क सहरको बे सोरमा जुडिथ मारिओन कोभारिकसँग बिहे गरी स्थायी बसोबासका लागि पेन्सिलभेनिया सरेका थिए ।

उनले सन् १९७४ मा पेन्सिलभेनिया राज्य विश्वविद्यालयबाट उनले आफ्नो मनोविज्ञानसम्बन्धी लौरल डिप्लोमा हासिल गर्नुका साथै सन् १९७९ र सन् १९८० को बिचमा उनले ओक्लाहोमा राज्य विश्वविद्यालयबाट डाक्टरेट प्राप्त गरेका थिए । सन् १९८० मा नै उनले सिपेन्सबर्ग विश्वविद्यालयमा प्रोफेसरको कामको थालनी गरेका थिए । आफ्नो कार्यकालमा उनले मनोविज्ञान र बौद्ध धर्मका बारेमा धेरै सिद्धान्त अघि सरेका थिए र धेरै पुस्तक लेखेका थिए । उनका अधिकतम कार्यहरूलाई स्पेनिया, बुल्गारेली, डचलगायत अन्य भाषाहरूमा अनुवाद गरिएका छन् ।

१५ जनवरी २०१० मा अवकाश ग्रहण गरी आफ्नी श्रीमतीसँग पेन्सिलभेनियामा बसोबास गरेपनि बुरेले मनोविज्ञान, दर्शन र भाषामा रुचि राखेका थिए । ५ जनवरी २०२१ मा अग्नाशयको क्यान्सरले गर्दा उनको मृत्यु भयो ।

लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभाको रचना

मुख्य लेख: लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभा

सरल, सुसङ्गत र अन्तर्राष्ट्रिय सम्पर्कका निम्ति सहज हुने अन्तर्राष्ट्रिय सहायक भाषाको निर्माण गर्ने उद्देश्यले बुरेले सन् १९६५ मा लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभाको रचना सुरु गरेका थिए । उनी इस्वी संवत्‌का एघारौँदेखि अठारौँ शताब्दीबिच भूमध्य द्रोणीमा युरोपेली नाविक तथा व्यापारीका समूहले प्रयोग गर्ने भूमध्य रेखीय लिङ्ग्वा फ्राङ्का नामक रोमान्स पिजिन तथा पापियामेन्तो र हाइतेली क्रियोल जस्ता क्रियोल भाषाहरूबाट प्रभावित भएका थिए । उनले इटालेली, कातालान, पोर्तगाली, फ्रेन्च र स्पेनियालाई लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभाको आधारका रूपमा प्रयोग गरेका थिए ।

कृति तथा प्रकाशन

किताब

• हिस्ट्री अफ साइकोलोजी (History of Psychology; सन् २००५)
• पर्सन्यालिटी थियोरिज: फ्रम फ्रोइड टु फ्र्याङ्क (Personality Theories: From Freud to Frank; सन् २०१७)
• दिसिनारियो दे लिङ्ग्वा फ्राङ्का नोभा (Disionario de Lingua Franca Nova; सन् २०१८, साइमन डेभिससँग)

पाठ

• जेनेरल साइकोलोजी (General Psychology)
• पर्सन्यालिटी थियोरिज (Personality Theories)
• सोसल साइकोलोजी बेसिक्स (Social Psychology Basics)
• हिस्ट्री अफ साइकोलोजी (History of Psychology)
• पर्सन्यालिटी थियोरी: अ बायोसोसल अप्रोच (Personality Theory: A Biosocial Approach)

लेख

• पर्सपेक्टिभ थियोरी (Perspectives theory)
• सेभेन पर्सपेक्टिभ्ज (Seven perspectives)
• कजेज एन्ड रिजन्ज: द मेकानिक्स अफ एन्टिसिपेसन (Causes and Reasons: The Mechanics of Anticipation)

बाह्य कडी

• आधिकारिक वेबसाइट