विजयवाडा

विजयवाडा भारतको आन्ध्र प्रदेश राज्यका तीन प्रमुख सहरहरू मध्येको एउटा सहर हो। विजयवाडा [आन्ध्र प्रदेशको पूर्व-मध्यमा कृष्णा नदीको तटमा स्थित छ। दुई हजार वर्ष पुरानो यो सहर बैजवाडाको नामले पनि जानिन्छ। यो नाम देवी कनकदुर्गाको नामम छ, जसलाई स्थानीय मानिस विजया भन्छन्। यो क्षेत्र मन्दिरहरू र गुफाहरूले भरिएको छ। यहाँ भगवान मालेश्वरको प्रसिद्ध मन्दिर स्थित छ। भनिन्छ कि आदि शंकराचार्य यस मन्दिरमा आएका थिए र उनले यहाँ श्रीचक्र स्थापित गरेका थिए।

विजयवाडा విజయవాడ
सहर
देश	भारत
राज्य	आन्ध्र प्रदेश
जिल्ला	कृष्णा
क्षेत्रफल
• सहर	६१.८८ किमी२ (२३.८९ वर्ग माइल)
• महानगर	११०.४४ किमी२ (४२.६४ वर्ग माइल)
उन्नतांश	२३ मिटर (७५ फिट)
जनसङ्ख्या  (2011)
• सहर	१,०३४,३५८
• घनत्व	१६,९३९/किमी२ (४३८७०/वर्ग माइल)
• महानगर timezone1 = IST	१,४९१,२०२
समय क्षेत्र	युटिसी+5:30
PIN	520 XXX
क्षेत्रीय सङ्केत	+91–866
वेबसाइट	vijayawada.cdma.ap.gov.in

चीनी यात्री ह्वेन त्सांग पनि विजयवाडा आएका थि। विजयवाडाको छेउमा एक पहाडीमा स्थित विक्टोरिया म्यूजियममा एक कालो ग्रेनाइट पत्थरले बनेको बुद्धको विशालकाय मूर्ति छ। पैगम्बर मुहम्मदको पवित्र अवशेषको रूपमा यस स्थलको मुसलमानहरूमा लोगप्रियता छ। यहाँ पाँचौ सताब्दीको भोगलराजपुरमको गुफाहरूमा तीन गुफा मन्दिर छन्, जसमा भगवान नटराज, विनायक र अन्य मूर्तिहरू छन्। अर्द्धनारीश्वरलाई यहाँ मिलेको मूर्ति दक्षिण भारत आफ्नो तरहको इकलौती मूर्ति मान्छन्। यहाँको गुफाहरूमा उन्द्रावल्लीको प्रमुख गुफा छ, जुन सातौ सताब्दीमा बनाइएको थियो। शयन गर्दा विष्णुको एक शिलाले निर्मित मूर्ति यहाँको कलाको श्रेष्ठ नमूना हो।

विजयवाडाको दक्षिणमा १२ किलोमीटर टाढा मङ्गलगिरिको पहाडीमा विष्णुको अवतार भगवान नरसिंहको विख्यात मन्दिर छ। विजयवाड़ादेखि ४५ किलोमीटर टाढा गंडीवाडामा जैन र बौद्धहरूको अनेक पवित्र अवशेष मिलेको छ। बौद्ध स्तूपहरूको अवशेष वाला ९९ सानो समाधिहरू यहाँको एक अन्य विशिष्ट स्थल हो। यसलाई राष्ट्रिय स्मारक घोषित गरिएको छ।