बाँसवाडा जिल्ला

बाँसवाडा जिल्ला भारतीय राज्य राजस्थानको एउटा जिल्ला हो, जसको सदरमुकाम बाँसवाडा हो।

बाँसवाडा जिल्ला
राजस्थानको जिल्ला
राजस्थानमा अवस्थिति
राष्ट्र	भारत
राज्य	राजस्थान
मुख्यालय	बाँसवाडा
क्षेत्रफल
• जम्मा	५,०३७ किमी२ (१९४५ वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या  (सन् २०११)
• जम्मा	१,७९७,४८५
• घनत्व	३६०/किमी२ (९२०/वर्ग माइल)
भाषा
• प्रचलित	हिन्दी, राजस्थानी
जनसाङ्ख्यिकी
• साक्षरता	५६.३३%
• लिङ्गानुपात	९८०
समय क्षेत्र	युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)
वेबसाइट	banswara.rajasthan.gov.in

भूगोल

बाँसवाडा जिल्ला राजस्थानको दक्षिणी भागमा गुजरात र मध्य प्रदेशको सीमासँगै रहेको एक जिल्ला हो। यसलाई राजस्थानको चेरापूँजी भन्ने गरिन्छ। यहाँको मुख्य आकर्षण माही नदी हो, जुन मध्य प्रदेश हुँदै माही बाँधसम्म आउने गर्दछ, माही नदी बाँसवाडा जिल्लाको जीवन वाहिनी हो। यहाँ मुख्यतः वागडी भाषा बोल्ने गरिन्छ, जिल्लाको प्रमुख वस्ती कुशलगढ, परतापुर, बागीदौरा, घाटोल, अरथुना हो। यो जिल्ला जङ्गलले ढाकिएको छ र यहाँ काठ, वनस्पति लगायतका वस्तुहरू प्रचुर मात्रामा पाइने गरिन्छ।

नामोत्पत्ति

बाँसवाडा नामको मूल स्रोतलाई लिएर दुई वटा धारणाहरू रहेका छन्। एउटा त यो क्षेत्रमा बँसिया नामक भील शासक हुने गर्थ्यो, जसको राज सन् १५२९ सम्म यहाँ महारावल जगमाल सिंहको शासन आएको थियो। दोस्रो धारणा अनुसार यहाँ बाँसको झ्याम्म परेको वन भएकै कारण यस क्षेत्रको नाम बाँसवाडा हुन गएको थियो।