धोबिने औषधीय गुण भएको जङ्गली वनस्पति हो। यो वनस्पति बुट्यान वर्गमा पर्दछ। नेपालको पहाडी चिस्यानयुक्त भूभागमा पाइने यो वनस्पतिको बोट २ देखि ३ फिट अग्लो हुन्छ। जेठ-असारतिर फुल्ने यसको फूल सेतो पात जस्तै र बिचमा सुन्तला अथवा रातो रङ्गको हुन्छ। यसको पात हरियो, लाम्चो र केही चिप्लो हुन्छ। यसको जरा खैरो वा माटो रङ्गको हुन्छ जसको स्वाद गुलियो हुन्छ त्यसैले यसलाई अङ्ग्रेजीमा स्विट रूट (गुलियो जरा) भनिन्छ।[]

धोबिने
पाँचखालको वनमा पाइएको धोबिनेको फूल
वैज्ञानिक वर्गीकरण edit
जगत: वनस्पति
प्राकृतिक समूह: फूल फुल्ने वनस्पति
प्राकृतिक समूह: दुईदलीय वनस्पति
प्राकृतिक समूह: एस्टेरिड्स
गण: जेन्टियानेल्स
परिवार: Rubiaceae
वंश: Mussaenda
Wall.
प्रजाति:
M. macrophylla
वैज्ञानिक नाम
Mussaenda macrophylla
Wall.
धोबिनेको बोट

पित्त र गर्मीसम्बन्धी रोग, आमाशयको घाउ तथा खानामा अरूचिको उपचारका लागि जराको रस सेवन गरिन्छ। यसको जरालाई सुकाएर बनाइएको चूर्ण अत्यधिक पित्त, उच्च तनाव, टाउकोको गर्मी, अम्लपित्त र रक्तविकारको उपचारमा प्रयोग गरिन्छ। यसले कुनै नकारात्मक असर नगर्ने हुनाले दिनमा ५-७ पटक १/१ चम्चा खाने, समयसमयमा चुस्ने र काँढापानी पिउने गरिन्छ। यसको फूलबाट प्राप्तहुने केशर महारोगको उपचारमा प्रयोग गरिन्छ।[]

यो पनि हेर्नुहोस्

सम्पादन गर्नुहोस्

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. १.० १.१ योगी, धर्म महारस (२०६९), आयुर्वेदिक जडीबुटी विज्ञान, कमलपोखरी: विद्यार्थी प्रकाशन प्रा.लि., पृ: पृष्ठ-१४५०, आइएसबिएन 978-99946-1-630-5 

बाह्य कडीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्