दुर्गालाल श्रेष्ठ

दुर्गालाल श्रेष्ठ (जन्म जुलाई १९३५) नेपाल भाषा र नेपाली भाषाका एक लोकप्रिय कवि हुन्। उनलाई नेपाल भाषा परिषदले सन् २००३ मा जनकवि उपाधिबाट सम्मान गरेको थियो। उनलाई प्रगतिशील साहित्यकार मानिन्छ। "विगत छ दशकदेखि आफ्नो मातृभाषा (नेपाल भाषा) र नेपाली भाषामा धेरै सुमधुर गीत, कविता, कविता र बालसाहित्य लेखेर नेपाली साहित्यलाई समृद्ध बनाएको" मा उनलाई २०१० मा जगदम्बा श्री पुरस्कार प्रदान गरिएको थियो।

जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठ
श्रेष्ठ एक जूम अन्तर्वार्तामा (२०२१)
जन्म	जुलाई १९३५ (उमेर ८९) काठमाडौं, नेपाल
राष्ट्रियता	नेपाली
पेशा	लेखक, कवि
उल्लेखनीय कार्य	फूलको आँखा मा, फुलै संसार
जीवनसाथी	पूर्णदेवी श्रेष्ठ
पुरस्कार	जगदम्बाश्री पुरस्कार

जीवनी

श्रेष्ठको जन्म एक निम्न-मध्यमवर्गीय नेवार परिवारमा सन् १९३५ (१९९२) मा नेपालको राजधानी काठमाडौंमा आमा आशामोती श्रेष्ठ र बुबा गणेशलाल श्रेष्ठको घरमा भएको थियो। उनले पद्मोदय माध्यमिक विद्यालयबाट विद्यालय तहको शिक्षा हासिल गरेका थिए।

उनले सन् १९४९ मा आफ्नो लेखन करियर सुरु गरेका थिए । उनको पहिलो कविता दुइ थोपा सन् १९५२ मा सुस्केरा पत्रिकामा प्रकाशित भएको थियो।

उहाँसँग नरोत्तमदास-इन्दिरा पुरस्कार, अभियान पुरस्कार, नूर-गंगा पुरस्कार, राष्ट्रिय बालसाहित्य पुरस्कार, जेएए सर्वश्रेष्ठ नाटककार पदक (1991), हरिहर शास्त्री-सावित्री देवी साहित्य पुरस्कार (2006) आदि जस्ता धेरै पुरस्कारहरू छन्। उनी सन् १९९५ मा नेपाल प्रज्ञा-प्रतिष्ठानको मानार्थ सदस्यमा पनि नियुक्त भएका थिए।

उनको वि.सं. २०१३ सालमा पूर्णदेवी श्रेष्ठसँग विवाह भएको थियो।

उल्लेखनीय कार्यहरू

उनका प्रसिद्ध प्रकाशित कृतिहरू हुन्:

• पिजा (१९६७)
• जी स्वयम्भू त्वथ (१९८६)
• याका फलेचा (१९८७)
• इन्क्लाब्य पलासा (१९९१)
• ट्विस्ट र टर्न
• दुर्गालाल श्रेष्ठका कविताहरू (2000)
• चिनियाम्हा किसिचा (१९६५)
• तैभाबा (१९६६)
• चिनिया चम्पा (१९६७)
• कुलिकासा (१९६७)
• सालछ्योन्या बेला (१९६९)
• माछाबखाँचा (१९९५)
• सन्ताया कुसा (२००१)
• माछा बखाँचा
• टपाका
• जंगल कविता

गीतहरू

• नेपाल भाषा चलचित्र राजामतीको गीताका बोलहरू ।
• उनको गीत "झे मासिनी" ("हामी अझै मरेका छैनौं") नेपाल भाषा आन्दोलनको सबैभन्दा शक्तिशाली गीत मध्ये एक मानिन्छ।
• उनका लोकप्रिय गीतहरूमध्ये फूलको आँखा मा, फुलै संसार हुन् जसमा न्ह्यु बज्राचार्यको संगीत रहेको छ भने गायिका अनी छोयिङ लामाले गाएको छ। यो एल्बम मोमेन्ट्स अफ ब्लिसमा समावेश छ, जसमा सबै गीतहरू श्रेष्ठले लेखेका छन्।
• पञ्चायती व्यवस्था विरुद्धको जनआन्दोलन र नेपालमा बहुदलीय प्रजातन्त्र ल्याउने लडाइलाई नाटकीय रूपमा प्रस्तुत गर्ने चलचित्र बलिदानका लागि उनले केही गीत पनि लेखेका थिए ।
• उनले नयाँ नेपाली गायिका श्वेता पुञ्जालीका लागि उनको पहिलो एल्बम उडान सहित धेरै गीतहरू लेखेका छन्।