दमन र दीव

दमन र दीव /dəˈmɑːnˈdiːuː/ (स्थानीय^ⓘ) दमण आणि दीव भारतको एउटा केन्द्र शासित प्रदेश हो । जसको राजधानी दमन हो ।

दमन र दीव दमण आणि दीव Damão e Diu દમણ અને દીવ
केन्द्र शासित प्रदेश
दमन र दीवको छाप
देश	भारत
केन्द्र शासित प्रदेश	दमन र दीव
स्थापना	३० मे १९८७
राजधानी	दमन
सरकार
• संसद सदस्य	लालुभाई पटेल
• प्रशासक	आशिष कुन्द्रा
क्षेत्रफल
• जम्मा	१०२ किमी२ (३९ वर्ग माइल)
• क्रम	५औ (केन्द्र शासित प्रदेशहरू मध्ये)
जनसङ्ख्या  (२०११)
• जम्मा	२४२९११
• क्रम	६औ (केन्द्र शासित प्रदेशहरू मध्ये)
• घनत्व	२४००/किमी२ (६२००/वर्ग माइल)
भाषाहरू
• आधिकारिक भाषा	अङ्ग्रेजी, गुजराती, हिन्दी, मराठी, पोर्चुगेली
समय क्षेत्र	युटिसी+५:३० (भारतीय मानक समय)
आइएसओ ३१६६ सङ्केत	IN-DD
जिल्ला संख्या	२
एचडीआई	०.७५४ (२००५)
एचडीआई श्रेणी	उच्च
लैङ्गिक अनुपात	१.६१ ♂/♀

इतिहास

दीवमा रहेको सेन्ट पाउल चर्च

४५० वर्ष पहिले केन्द्र शासित प्रदेश दमन र दीव गुजरात राज्‍यको वलसाड जिल्लाको नजिक स्थित छ । पहिले यो क्षेत्र पोर्चुगीजको कब्जामा थियो । भारतमा स्वतन्त्रताको धेरै पछि सम्म पनि यो भाग पोर्चुगीजको कब्जामा थियो । सन् १९६१ डिसेम्बर १९ मा अपरेसन विजय (सैनिक अभियान)बाट जब पोर्चुगीजको कब्जाबाट गोवा र दादरा र नगर हवेलीलाई मुक्त गरिएको थियो, त्यसै समय दमनलाई पनि भारतमा सामेल गरिएको थियो । त्यस समय यसलाई गोवामा सामेल गरिएको थियो । सन् १९७४ सम्म पोर्चुगीजले यसलाई अस्विकार गर्दै आएको थियो ।

सन् १९८७ मा यसलाई बेग्लै केन्द्र शासित प्रदेशको दर्जा दिइएको थियो । यस प्रदेशमा २ जिल्ला रहेका छन् । दमन र दीव लगभग १९८ किलोमिटर एक अर्का सँग टाढा रहेको छ ।

अर्थव्यवस्था

अर्थतन्त्र मुख्यतया माछा मार्ने र कृषिमा आधारित छ, तर पछिल्ला वर्षहरूमा पर्यटनको विकासले पनि यस संघीय क्षेत्रको अर्थतन्त्रमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको छ।दमनले पर्यटन बृद्धि गर्ने प्रयासमा क्यासिनोहरूलाई वैधानिकता दिएको छ र केही ठूला परियोजनाहरू विकासमा छन्, तर पूर्ण सञ्चालनहरू अझै गोवाको तुलनामा सीमित छन्।

बाह्य कडीहरू

• दमन र दीवको आधिकारिक वेवसाइट