कुरु राज्य

कुरु उत्तरी भारतको एक वैदिक आर्य जाति सङ्घ थियो, जसले आधुनिक-दिनका राज्यहरू हरियाणा, दिल्ली, र पश्चिमी उत्तर प्रदेशका केही भागहरू समेटेको थियो, जुन मध्य वैदिक कालमा देखा पर्‍यो। कुरु राज्य भारतीय उपमहाद्वीपमा पहिलो अभिलेख गरिएको राज्य-स्तरीय समाज थियो।

कुरु राज्य
१२०० ईपू–  ५०० ईपू
राजधानी	असंध), हस्तिनापुर इन्द्रप्रस्थ)
आम भाषाहरू	वैदिक संस्कृत
धर्म	वैदिक धर्म
सरकार	राजतन्त्र
ऐतिहासिक काल	फलाम युग
• स्थापित	१२०० ईपू
• कुरु र वत्स राज्यमा विभाजित	९०० ईपू
• विस्थापित	५०० ईपू
पूर्ववर्ती उत्तरवर्ती भारत (वैदिक राष्ट्र) पुरु (वैदिक राष्ट्र) वत्स महाजनपद पाञ्चाल

कुरु राज्यले प्रारम्भिक वैदिक कालको धार्मिक विरासतलाई निर्णायक रूपमा परिवर्तन गर्‍यो, तिनीहरूको अनुष्ठान भजनहरूलाई वेद भनिने सङ्ग्रहमा व्यवस्थित गर्‍यो, र नयाँ अनुष्ठानहरू विकास गर्‍यो जसले भारतीय सभ्यतामा श्रौता अनुष्ठानको रूपमा आफ्नो स्थान प्राप्त गर्‍यो।

स्थान

कुरु राज्य उत्तरपश्चिम भारतमा अवस्थित थियो, जुन पूर्वमा गङ्गा नदी र पञ्चाल राज्यको सिमानादेखि सरस्वती र पश्चिममा रोहिताकको सिमानासम्म फैलिएको थियो, र उत्तरमा कुलिन्दास र सुरसेन र मत्स्यको सिमानासम्म फैलिएको थियो। दक्षिण पहिले कुरु राज्यले ओगटेको क्षेत्रले हालको थानेसर, दिल्ली र माथिल्लो गङ्गा दोआबको अधिकांश भागलाई समेटेको थियो।

इतिहास

कुरु कुल मध्य वैदिक कालमा दश राजाहरूको युद्ध पछि भरत र अन्य पुरु कुलहरू बीचको गठबन्धन र विलयको परिणाम स्वरूप गठन भएको थियो। कुरुक्षेत्र क्षेत्रमा आफ्नो शक्तिको केन्द्रको साथ, कुरुहरूले वैदिक कालको पहिलो राजनीतिक केन्द्र बनाए। कुरुको पहिलो राजधानी असन्दिवतमा थियो, जसलाई हरियाणाको आधुनिक असान्धसँग पहिचान गरिएको थियो। पछिको साहित्यले इन्द्रप्रस्थ (आधुनिक दिल्लीसँग चिनिएको) र हस्तिनापुरलाई मुख्य कुरु सहरहरूको रूपमा उल्लेख गरेको छ।