कार्कोट वंश
कार्कोट वंशले ७औँ र८औँ शताब्दीमा कश्मीर उपत्यका र भारतीय उपमहाद्वीपको केही उत्तरी भागहरूमा शासन गरेको थियो। उनीहरूको शासनले राजनीतिक विस्तार, आर्थिक समृद्धि र संस्कृति र विद्वताको केन्द्रको रूपमा कश्मीरको उदयको अवधि देखेको थियो।[१]
कार्कोट वंश | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
सन् ६२५–८५५ | |||||||||||
धर्म | हिन्दु धर्म | ||||||||||
सरकार | राजतन्त्र | ||||||||||
ऐतिहासिक काल | शास्त्रीय भारत | ||||||||||
• स्थापित | सन् ६२५ | ||||||||||
• विस्थापित | ८५५ | ||||||||||
| |||||||||||
अचेल | अफगानिस्तान भारत पाकिस्तान बङ्गलादेश |
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्विद्वानहरू कार्कोटहरूको स्थापनाको विशिष्टतामा असहमत छन्, यद्यपि यो मानिन्छ कि तिनीहरूको स्थापना कश्मीरको क्षेत्रमा हुणहरूको शासन पछ्याइएको थियो।[२] कार्कोट शासकहरूले आफ्नो अधिराज्यमा विष्णुका धेरै मन्दिरहरू निर्माण गरेका थिए। यद्यपि तिनीहरूले बुद्ध धर्मलाई तिनीहरूको अधीनमा फस्टाउन अनुमति दिए। राजधानीको भग्नावशेषमा स्तुपा, चैत्य र विहार भेटिन्छन्।[२]
अनन्तनाग जिल्लामा रहेको मार्तण्ड सूर्य मन्दिर ललितादित्यले बनाएका थिए। यो भारतको सबैभन्दा पुरानो ज्ञात सूर्य मन्दिर हो र त्यो समयमा सबैभन्दा ठुलो मन्दिर परिसरहरू मध्ये एक थियो। अवंती वर्मनले ८५५ मा कश्मीरको सिंहासनमा आरोहण गरे, उत्पला राजवंशको स्थापना गरी कार्कोट वंशको शासनको अन्त्य गरे।[३]
समाज
सम्पादन गर्नुहोस्कुट्टनीमाता पढ्दा समाज असमान र व्यापारी समुदायको वर्चस्व रहेको देखिन्छ। सम्भ्रान्त वर्गमा भौतिकवाद प्रचलनमा थियो र वेश्यावृत्तिले राज्यको संरक्षण पाएको थियो।[४] राजवंश (कम्तीमा, पहिलेका शासकहरू) उपत्यकामा बौद्ध प्रभावको लामो अवधि पछि हिन्दु धर्मको पुनर्स्थापना गर्न खोजेका थिए; यद्यपि एक समक्रमण वातावरण फस्ट्यो।[५]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Larson, Gerald James (२००७), "Nagas, Monks, Tantrics and Poets", in Pal, Pratapaditya; Ames, Frank, The arts of Kashmir (Englishमा), Asia Society ; 5 Continents, पृ: 36–37।
- ↑ २.० २.१ Pal, Pratapaditya (१९७३), "Bronzes of Kashmir: Their Sources and Influences", Journal of the Royal Society of Arts 121 (5207): 727, 746, आइएसएसएन 0035-9114, जेएसटिओआर 41371150।
- ↑ Siudmak, John (५ अप्रिल २०१३), The Hindu-Buddhist Sculpture of Ancient Kashmir and its Influences, आइएसबिएन 978-9004248328।
- ↑ Ray, Sunil Chandra (१९५७), "Dāmodaragupta's Kuṭṭanīmata : Its VaITS as a Source of Ancient Indian History", Proceedings of the Indian History Congress 20: 144–148, आइएसएसएन 2249-1937, जेएसटिओआर 44304455।
- ↑ Witzel, Michael (२०१६), "Kashmiri Brahmins under the Karkota, Utpala and Lohara Dynasties, 625-1101 CE", in Franco, Eli; Ratié, Isabelle, Around Abhinavagupta: Aspects of the Intellectual History of Kashmir from the Ninth to the Eleventh Century, Leipziger Studien zu Kultur und Geschichte Süd- und Zentralasiens, Münster, Germany, पृ: 609–643, आइएसबिएन 978-3-643-90697-7।