अब्दुल गफ्फार खान एक पश्तून स्वतन्त्रता कार्यकर्ता थिए, र भारतमा ब्रिटिस औपनिवेशिक शासन विरुद्ध खुदाइ खिदमतगार प्रतिरोध आन्दोलनका संस्थापक थिए।[१] उहाँ एक राजनीतिक र आध्यात्मिक नेता हुनुहुन्थ्यो जो आफ्नो अहिंसक विरोध र आजीवन शान्तिवादका लागि परिचित थिए। उहाँ एक धर्मपरायण मुस्लिम र उपमहाद्वीपमा हिन्दु-मुस्लिम एकताका पक्षधर हुनुहुन्थ्यो।[] उनको समान विचारधारा र महात्मा गान्धीसँग घनिष्ठ मित्रताको कारण, खानलाई सरहदी गान्धी (सरहदी गांधी, 'द फ्रन्टियर गान्धी') उपनाम दिइएको थियो। [२]

फखर-ए-अफगान
सरहदी गान्धी

Abdul Ghaffar Khan
عبدالغفار خان
गफ्फार खान, अन्दाजी 1940s
जन्म(१८९०-०२-०६)६ फेब्रुअरी १८९०
उतमानजई, पन्जाब प्रांत, ब्रिटिस भारत[] (वर्तमान समय, खैबर पख्तूनख्वा, पाकिस्तान)
मृत्यु२० जनवरी १९८८(1988-01-20) (उमेर ९७)
पेशावर, उत्तर-पश्चिम सीमांत प्रांत, पाकिस्तान
निवासजलालाबाद, अफगानिस्तान
राष्ट्रियता
शिक्षाअलीगढ़ मुस्लिम विश्वविद्यालय
उपाधिबादशाह खान[]
राजनीतिक दल
राजनीतिक कृयाकलापभारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन
जीवनसाथी
Meharqanda Kinankhel
(
वि १९१२⁠–⁠१९१८)
Nambata Kinankhel
(
वि १९२०⁠–⁠१९२६)
सन्तान
मातापिताAbdul Bahram Khan (father)
आफन्तAbdul Jabbar Khan
पुरस्कार

१९२९ मा, खानले औपनिवेशिक विरोधी अहिंसात्मक प्रतिरोध आन्दोलन, खुदाइ खिदमतगारको स्थापना गर्नुभयो। [३] खान सन् १९६० र १९७० को दशकमा जेल वा निर्वासनमा परेका थिए। उनलाई सन् १९८७ मा भारत सरकारले भारतको सर्वोच्च नागरिक पुरस्कार भारत रत्न प्रदान गरेको थियो।

१९३८ मा महात्मा गान्धीसँग पेशावरमा स्वतन्त्रता समर्थक रैलीमा खान

खानको सन् १९८८ मा पेशावरमा स्ट्रोकका कारण मृत्यु भयो र उनको अफगानिस्तानको जलालाबादमा रहेको घरमा गाडियो। [४]अफगानिस्तानका राष्ट्रपति मोहम्मद नजीवुल्लाह सहित उनको अन्त्येष्टोलीा 200,000 भन्दा बढी शोककर्ताहरू उपस्थित थिए।

सन्दर्भ सामग्रीहरू

सम्पादन गर्नुहोस्
  1. Manishika, Meena (२०२१), Biography of Khan Abdul Ghaffar Khan: Inspirational Biographies for Children (अङ्ग्रेजीमा), Prabhat Prakashan। 
  2. Ahmad, Aijaz (२००५), "Frontier Gandhi: Reflections on Muslim Nationalism in India", Social Scientist 33 (1/2): 22–39, जेएसटिओआर 3518159 
  3. An American Witness to India's Partition by Phillips Talbot, (2007), Sage Publications आइएसबिएन ९७८-०-७६१९-३६१८-३