व्यास नदी
ब्यास नदी उत्तर भारतको एउटा नदी हो। यो नदी भारतको मध्य हिमाचल प्रदेशको हिमालयमा बढ्छ र लगभग ४७० किलोमिटर (२९० माइल) भारतीय राज्य पन्जाबको सतलज नदीमा बग्छ। यसको कुल लम्बाइ ४७० किलोमिटर (२९० माइल) छ र यसको जलाधार २०,३०३ वर्ग किलोमिटर (७,८३९ वर्ग माइल) ठुलो छ।
| ब्यास नदी | |
|---|---|
 हिमाचल प्रदेशमा ब्यास नदी | |
| स्थान | |
| देश | भारत |
| राज्य | हिमाचल प्रदेश, पन्जाब |
| भौतिक विषेशताहरू | |
| स्रोत | ब्यास कुण्ड |
| • स्थान | हिमालय, हिमाचल प्रदेश |
| • भौगोलिक निर्देशाङ्क | ३२°२१′५९″उ॰ ७७°०५′०८″पू॰ / ३२.३६६३९°N ७७.०८५५६°E |
| मुख | सतलज नदी |
• स्थान | पन्जाब |
• भौगोलिक निर्देशाङ्क | ३१°०९′१६″उ॰ ७४°५८′३१″पू॰ / ३१.१५४४४°N ७४.९७५२८°Eनिर्देशाङ्कहरू: ३१°०९′१६″उ॰ ७४°५८′३१″पू॰ / ३१.१५४४४°N ७४.९७५२८°E |
| लम्बाइ | ४७० किमी (२९० माइल) |
| जलाधारकाे क्षेत्रफल | २०.३०३ किमी२ (७.८३९ वर्ग माइल) |
| निकास | |
| • स्थान | मण्डी मैदान |
| • औसत | ४९९.२ मी3/सेक (१७,६३० घन फिट/सेक) |
नामकरण
सम्पादन गर्नुहोस्भारतीय महाकाव्य महाभारतका लेखक वेद व्यास, ब्यास नदीको उपनाम हो; उनले यसलाई यसको स्रोत ताल ब्यास कुण्डबाट बनाएको भनिन्छ।[१] ऋग्वेदले विपाश नदीलाई भनिन्छ, जसको अर्थ निरंकुश हुन्छ, पछि संस्कृत ग्रन्थहरूमा यसलाई विपाशा भनिएको छ, यास्कले यसलाई अर्ग्रीकियासँग पहिचान गर्दछ।[२]
मार्ग
सम्पादन गर्नुहोस्नदी कुल्लूको रोहताङ पासको दक्षिणी भागमा समुद्री सतहबाट ४,३६१ मिटर (१४,३०८ फिट) उचाइमा छ। यसले मण्डी जिल्ला पार गर्छ र काँगडा जिल्लामा सन्ढोलमा प्रवेश गर्छ, समुद्र सतह माथि ५९० मिटर (१,९४० फिट)। होशियारपुरमा शिवालिक पहाडहरू भेट्दा, नदीले तीव्र रूपमा उत्तरतिर बग्छ, काँगडा जिल्लाको सिमाना बनाउँछ।[३][४]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Wasini Pandey, Bindhy, "Geoenvironmental hazards in Himalaya", Pg.58, अन्तिम पहुँच २००९-०५-२९।
- ↑ Müller, Max. India: what Can it Teach Us?: A Course of Lectures Delivered Before the University of Cambridge (1883)
- ↑ "The Indus Waters Treaty 1960", World Bank, अन्तिम पहुँच २६ सेप्टेम्बर २०१६।
- ↑ "Pages 261 and 291, The Ravi- Beas Water Tribunal Report (1987)", Central Water Commission, अन्तिम पहुँच १५ फेब्रुअरी २०२०।