यशू ख्रिष्ट
यशू ख्रिष्ट वा इसा मसिह (प्राचीन युनानी: Ἰησοῦς, Iēsoûs, यहूदी: יֵשׁוּעַ, आरमिय: ܝܶܫܽܘܥ, अम्हारिक: ኢየሱስ?, अरबी: يَسُوع वा عِيسَى ; अन्दाजी ४ इस्वी – ३० वा ३३ इस्वी) प्रथम शताब्दीका यहूदी धर्मप्रचारक तथा धार्मिक अगुवा थिए। उनी विश्वको सबैभन्दा ठूलो धर्म इसाईको केन्द्रीय व्यक्तित्व हुन्। अधिकांश मसिहहरूको विश्वास अनुसार उनी परमेश्वर पुत्रको अवतार हुन्। यशूको जीवनी र उपदेश बाइबलको नयाँ नियम विशेषगरी चार सुसमाचारको पुस्तक मत्ती, लुका, युहन्ना र मर्कुसमा उल्लेख गरिएको छ।
यशू ख्रिष्ट | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ܝܶܫܽܘܥ | |||||||||||||||
सिनाई पर्वत सेन्ट क्याथरिन गुम्बामा ख्रिष्टको चित्र, छैटौँ शताब्दी ईस्वी | |||||||||||||||
| जन्म | एशुवाʿ ܝܶܫܽܘܥ अन्दाजी ईसापूर्व ४ [क] बेथलेहम, यहुदीया, रोमन साम्राज्य[५] | ||||||||||||||
| मृत्यु | अन्दाजी ३० वा ३३ ईस्वी[ख] (उमेर ३३–३६) जेरुसेलम, यहुदिया, रोमन साम्राज्य | ||||||||||||||
| मृत्युको कारण | क्रुसारोपण[ग] | ||||||||||||||
| अन्य नाम | ख्रिष्ट मसिह यशू ख्रिष्ट यशू ईशा मसिह ईशा | ||||||||||||||
| गृहनगर | नसरत, यहुदिया, रोमन साम्राज्य | ||||||||||||||
| मातापिता | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
जन्म
ईसाको जन्म २ ईसापूर्वमा इस्राइलको नासिरत प्रान्तको एक गाउँ बेतलेहममा धेरै कठिन परिस्थितिहरूमा भएको विश्वास गरिन्छ। उनको माता मरियम उनको जन्मको समय कुमारी नै थिइन् (नाम-मात्रको लागि उनको यूसुफसँग विवाह भएको थियो)। बाइबलको अनुसार मरियमलाई उनको कोखबाट ईश्वरपुत्रको जन्म हुनेछ भनेर ईश्वरको सन्देश प्राप्त भएको थियो। यहूदी धर्मका नबि हरूले युगौँ पहिले एक उद्धारक या मुक्तिदाता (मसीहा) को पुनः अवतरण हुने भविष्यवाणी गरेका थिए । ईसा र उनको परिवार जन्मजात यहुदी थिए।
धर्म-प्रचार
तीस वर्षको उमेरमा, येशूले यहूदी धर्म को एक नयाँ रूप इस्राएलका मानिसहरुमा प्रचार गर्न थाल्नुभयो। त्यसबेला, तीस बर्ष भन्दा कम उमेरका मानिसहरुलाई धर्मग्रन्थ पढ्न र प्रचार गर्न सभागृहमा दिइएको थिएन। उहाँले भन्नुभयो कि परमेश्वर (जो एक मात्र हुनुहुन्छ) उहाँ साँचो प्रेम को मूर्त रूप हुनुहुन्छ उहाँले वर्तमान समयको पशु बलिदान र अनुष्ठान चाहनु हुदैँन । यहूदी परमेश्वरको को मनपर्ने जाति हैन, परमेश्वरले सबै मानिसलाई लाई प्रेम गर्नुहुन्छ। कसैलाई क्रोधमा बदला लिनु हुँदैन र माफ गर्न जान्नुहुन्छ। उहाँले स्पष्ट रूपमा भन्नुभयो कि उहाँ परमेश्वरको पुत्र हुनुहुन्छ, उहाँ ख्रीष्ट हुनुहुन्छ र स्वर्ग र मुक्ति को बाटो हुनुहुन्छ। यहूदी धर्म मा न्याय को दिन को कुनै विशेष उल्लेख वा महत्व थिएन, तर येशूले न्याय को दिनको कुरामा विशेष जोड दिनुभयो। कारण: त्यसै समय मानव आत्मा स्वर्ग वा नरक सम्म पुग्नेछ। येशूले धेरै चमत्कारहरु पनि गर्नुभयो।
विरोध, मृत्यु र पुनरुत्थान
यहूदिका कट्टरपन्थी रब्बिहरू ले (धर्मगुरुहरु ) ले ईसाको धेरै विरोध गरे। उनलाई ईसामा मसीहा जस्तो केही खास हैन लाग्यो। उनलाई आफ्नो कर्मकाण्ड देखि प्रेम थियो। खुदको ईश्वरपुत्र बतान उनको लिये भारी पाप थियो। यसैले उनले उन वक्तको रोमन गवर्नर पिलातुसको यसको शिकायत गरेर दी। रोमनहरू लाई संधै यहूदी क्रान्तिको डर रहता थियो। यसैले कट्टरपन्थियहरूलाई प्रसन्न गर्नको लागि पिलातुसले ईसाको क्रूस (सलीब)मा मृत्युको दर्दनाक सजा सुनाई।
बाइबलको बमोजिम, रोमी सैनिकहरूले ईसाको कोडों देखि मारा। उनलाई शाही कपडे पहनाए ,उनको सरमा कांटहरूको ताज सजाया र उनपर थूका, र यस्तो उनलाई तौहीनमा "यहूदियहरूको बादशाह" बनाया। पीठमा आफ्नो नै क्रूस उठवाके, रोमियोंले उनलाई गल्गता सम्म लिया, जहांमा उनलाई क्रूसमा लटकाना थियो। गल्गता पुगए पछि, उनलाई मदिरा र पित्तको मिश्रण पेश भएको थियो। उन युगमा यो मिश्रण मृत्युदण्डको अत्यंत दुखाइको कम गर्नको लागि दिए जान्थ्यो। ईसाले यसलाई इंकार गर्यो। बाइबलको बमोजिम, ईसा दुई रको बीच क्रूसमा झुन्डिायाइयो थियो।
ईसाइयहरूको मानन छ कि क्रूसमा मरते समय ईसा मसीहले सबै मान्छेहरूको पाप स्वयंमाले लागि थिए र यसैले जुन पनि ईसामा विश्वास गर्नेछ, उसलाई नै स्वर्ग मिलेगा। मृत्युको तीन दिन पछि ईसा फिर्ता जी उठे र ४० दिन पछि सीधा स्वर्ग गए। ईसाको १२ शिष्योंले उनको नयाँ धर्मको सबै ठाँउ फैलाया। यही धर्म ईसाई धर्म कहलाया।
इस्लाम र यहूदी मत
इस्लाममा ईसाको एक आदरणीय नबी (मसीहा) मानिन्छ, जुन ईश्वरले इस्राइलियहरूलाई उनको सन्देश फैलानेको पठायो थियो। कुरानमा ईसाको नामको जिक्र मुहम्मद भन्दा पनि ज्यादा छ, र मुसुल्मान ईसाको कुंआरी द्वारा जन्ममा मानछन।
इस्लाममा ईसा महज एक नश्वर मान्छे मानिन्छ, सबै नबियों जस्तै, र ईश्वर-पुत्र या त्रिमूर्तिको सदस्य हैन , र उनको पूजामा मनाही छ। उनलाई चमत्कार गर्ने क्षमता ईश्वर देखि मिली थियो, र खुद ईसामा यस्तो शक्तिहरू हैन मौजूद थिए। यो पनि हैन मानिन्छ कि उनी क्रूसमा लटके। इस्लामी परम्पराको बमोजिम, क्रूसमा मरनको ब-वजूद, ईश्वरले उनलाई सीधा स्वर्गमा उठायाइयो थियो। सब नबियोलाई जस्तै, ईसालाई पनि कुरानमा एक मुसलमान भनिएको छ। कुरानको अनुसार, ईसाले आफैलाई ईशवर-पुत्र कहिल्यै मानेका थिएनन् र उनी कयामतको दिनमा यस कुराको अस्विकार गर्नेछन्। मुसलमानहरूको मान्यता छ कि कयामतको दिन, ईसा पृथ्वीमा फर्किएर र न्याय कायम गर्नेछन्।
यहूदीहरू ईसालाई न त मसीहा मानछन् न ईश्वर-पुत्र। उनीहरू आफ्नो मसीहाको आज पनि पर्खाइमा छन्।
टिप्पणी
- ↑ जोन पि मेयरका अनुसा येशूको जन्मभएको वर्ष अनुमानित ७ वा ६ ईसापूर्व थियो।[१] कार्ल राहनरले बताएअनुसार यशूको जन्म मिति ईसापूर्व ४ हो भन्ने कुरामा विद्वानहरूको मतैक्य रहेको छ। [२] इपी स्यान्डर्सले लगभग ४ ईसापूर्वलाई यशूको जन्मको वर्षको रूपमा लिने सामान्य सहमतिको वकालत गरेका थिए।[३] ज्याक फिनेगनले यशूको जन्म मिति ईसापूर्व ३ वा २ तिर राख्न प्रारम्भिक मसिही सैद्धान्तिक अध्ययनहरू प्रयोग गर्छन्। [४]
- ↑ यशूलाई इस्वी संवत् ३० वा ३३ मा क्रूसारोपण गरिएको थियो भन्ने अधिकांश विद्वान्हरूको धारणा छ। [६]
- ↑ [७] पन्तीय पिलातसको आदेशमा येशूको क्रुसारोपण उनीबारे थाह भएको सबैभन्दा निश्चित तथ्य हो भनी वार्ट एरम्यान बताउँछन् [८] जोन डोमिनिक क्रोसन र रिचर्ड जि वाट्सका अनुसार येशूको क्रूसारोपण कुनै पनि ऐतिहासिक घटनाजत्तिकै निश्चित छ। [९] पल आर. एडी र ग्रेग बोएडका अनुसार यशूको क्रुसारोपणको प्रसङ्गमा गैर-मसिह स्रोतहरूबाट आएको समर्थन अहिले दृढतापूर्वक स्थापित भएको छ। [१०]
- ↑ मसिहहरूको धार्मिक विश्वास अनुसार पवित्र आत्माको प्रभावमा मरियम चमत्कारिक रूपमा गर्भवती भएकी थिइन् भने इस्लामी विश्वास अनुसा उनले परमेश्वरको आज्ञामा चमत्कारिक तरिकाले आफ्नो छोरालाई गर्भधारण गरेकी थिइन्। यस दृष्टिकोणबाट, यूसुफलाई दुवै अवस्थामा यशूको रक्षक वा पालक पिता मानिन्छ।
सन्दर्भ सामग्रीहरू
- ↑ Meier, John P. (१९९१), A Marginal Jew: The roots of the problem and the person, Yale University Press, पृ: 407, आइएसबिएन 978-0-300-14018-7।
- ↑ Rahner 2004, पृष्ठ 732.
- ↑ Sanders 1993, पृष्ठ. 10–11.
- ↑ Finegan, Jack (१९९८), Handbook of Biblical Chronology, rev. ed, Hendrickson Publishers, पृ: 319, आइएसबिएन 978-1-56563-143-4।
- ↑ Brown, Raymond E. (१९७७), "The birth of the Messiah: a commentary on the infancy narratives in Matthew and Luke", Doubleday, पृ: 513, आइएसबिएन 978-0-385-05907-7।
- ↑ Humphreys, Colin J.; Waddington, W. G. (१९९२), "The Jewish Calendar, a Lunar Eclipse and the Date of Christ's Crucifixion", Tyndale Bulletin, पृ: 340, मूलबाट ३० सेप्टेम्बर २०१८-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २ अगस्ट २०१६।
- ↑ Dunn 2003, पृष्ठ 339.
- ↑ Ehrman 1999, पृष्ठ 101.
- ↑ Crossan & Watts 1999, पृष्ठ 96.
- ↑ Eddy & Boyd 2007, पृष्ठ 173.
बाह्य कडीहरू
