भीमनिधि तिवारी
भीमनिधि तिवारी (वि.सं. १९६८ – वि.सं. २०३०) एक नेपाली भाषाका बरिस्ठ साहित्यकार हुन।
भीमनिधि तिवारी | |
---|---|
जन्म | वि.सं. १९६८ डिल्लिबजार, काठमाडौँ, नेपाल |
मृत्यु | वि.सं. २०३० काठमाडौँ |
पेशा | लेखक |
भाषा | नेपाली |
राष्ट्रियता | नेपाली |
नागरिकता | नेपाली |
विधा | कविता, नाटक, उपन्यास |
उल्लेखनीय कार्यहरू | बिस्फोट, इन्साफ (उपन्यास) |
उल्लेखनीय पुरस्कारहरू | मदन पुरस्कार वि.सं. २०१७ |
जीवनी
सम्पादन गर्नुहोस्उनको जन्म वि.सं. १९६८ फागुन मसान्तमा काठमाडौँको डिल्लीबजारमा भएको थियो। पिता लालनिधि र माता नन्दकुमारी तिवारीका सुपुत्र भीमनिधिले सात वर्षको हुँदा मातृवात्सल्य गुमाए। राणाकालीन समयमा आफ्नै रूचिमा पाठशाला खोलेर चलाउने शिक्षा प्रेमी तिवारीले वि.सं. १९९५ मा नेपाली साहित्य प्रेस खोले। वि.सं. २००६ साल तिर नेपाल नाटक सङ्घ खोले। आई. ए. सम्म गरेका तिवारी ३२ वर्ष सरकारको अटुट सेवा गरेर उपसचिव पदमा पुगेपछि सेवा निवृत्त भए।
उनले दुई विवाह गरेको थिए।
कृतिहरू
सम्पादन गर्नुहोस्उनको पहिलो रचनाका रूपमा वि. सं. १९९१मा गोरखापत्रमा 'कविता हरायो' शीर्षकको कविता प्रकाशित भएको थियो। उनले नाटक, काव्य र कथा बढी कलम चलाएको देखिन्छ।
उनका काव्यात्मक कृतिहरूः तर्पण (शोककाव्य, वि.सं. १९९४), कवितानन्द (कवितासङ्ग्रह, वि.सं. २०१०), वरशिक्षा (औपदेशिक काव्य, वि.सं. २०१२), यशस्वी शव (शोककाव्य, वि.सं. २०१३), विस्फोट (कवितासङ्ग्रह, वि.सं. २०१७), कविता कुन्ज (कवितासङ्ग्रह, वि.सं. २०२०), सिंहदरबार (कवितासङ्ग्रह, वि.सं. २०२५), बत्तीसपुतली (चुट्कीला सङ्ग्रह, वि.सं. २०२७), चाडवाड आदि हुन्।
उनका अरू कृतिहरूः तिवारीका अप्रकाशित कविता (कविता सङ्ग्रह), सहनशीला सुशीला (नाटक, वि.सं. १९९८), आदर्श जीवन (नाटक, वि.सं. २००८), पुतली (नाटक, वि.सं. १९९९), काशीबास (नाटक, वि.सं. २०१०), किसान (नाटक, वि.सं. २००३), नैनिकाराम (नाटक, वि.सं. २००४), विवाह (नाटक, वि.सं. २०१०), पाँच ऐतिहासिक एकाङ्की (वि.सं. २००८), इन्द्रधनुष (वि.सं. २००८), आत्महत्या (नाटक), महाराज भूपतिन्द्र (नाटक), चौतारा लक्ष्मीनारायण (नाटक, वि.सं. २०२४), शिलान्यास (नाटक, वि.सं. २०२३), नोकर (नाटक, वि.सं. २०१४), सिद्धार्ध गौतम (नाटक, वि.सं. २०१३), सत्य हरिश्चन्द्र (नाटक, वि.सं. २०१३), माटोको माया (नाटक), एकाङ्की पल्लव (एकाङ्की सङ्ग्रह), एकाङ्की कली (एकाङ्की सङ्ग्रह, वि.सं. २०११), बयासी र बीस गजल मेरो (गजल सङ्ग्रह, वि.सं. २०१०), नेपाली सामाजिक कहानी (जेठोदेखि मन्तरेसम्म/९ कृति/कथा सङ्ग्रह), पन्ध्र प्रबन्ध (प्रबन्ध सङ्ग्रह, २००४), इन्साफ (उपन्यास, वि.सं. २०२७), तितौरा मस्यौरा (वि.सं. २०२६), तिवारी सूक्ति सङ्ग्रह आदि हुन्।
पुरस्कार
सम्पादन गर्नुहोस्विस्फोट नामक पद्यविधाको ग्रन्थका लागि उनले वि.सं. २०१७ सालमा मदन पुरस्कार प्राप्त गरेका हुन्। वि.सं. २००९ मा गो.द.बा., वि.सं. २०२२ मा त्रिशक्ति पट्ट, वि.सं. २०१३ मा शुभराज्याभिषेक पदक, जानपद सेवा पदक, जानपद दीर्घसेवा पट्ट र वि.सं. २०२४ मा निदरल्यान्ड्सकी महारानीबाट अफिसर अफ द अर्डर अफ अरेञ्ज नासौको उपाधी पाएका थिए।
निधन
सम्पादन गर्नुहोस्उनको निधन वि.सं. २०३० साल जेठ १९ गते काठमाडौँमा भयो।