बरिशाल

बारिसाल (बङ्गाली: বরিশাল) बङ्गलादेशको एक प्रमुख सहर हो जुन क्रितनखोला नदिको किनारमा रहेको छ । यो सहर बङ्गलादेशको दक्षिण-मध्य क्षेत्रमा अवस्थित छ । यो सबैभन्दा ठूलो सहर हो र दुवै बरिसाल जिल्ला र बरिसाल विभागको प्रशासनिक मुख्यालय र सबैभन्दा ठूलो सहर हो । यो बङ्गलादेशको सबैभन्दा पुरानो नगरपालिका र नदी बन्दरगाह रूपमा रहेको छ । बिरसल नगरपालिका १९७६ मा ब्रिटिश राजको समयमा स्थापना भएको थियो र २५ जुलाई २००२ मा नगरपालिका निगममा स्थान अभिब्रिद्घी गरियको थियो । सन् २०११ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार यस सहरको जनसङ्ख्या ३२८,२७८ रहेको छ र यस सहरमा ३० वार्डहरू र ५० वटा महलहरू छन् । यस सहरको कुल क्षेत्रफल ५८ वर्ग किलोमिटर रहेको छ ।

बरिसाल বরিশাল
सहर
बरिसालका सम्पदाहरू
उपनाम:  पूर्वको भेनिस
विभाग	बरिसाल विभाग
जिल्ला	बरिसाल
नगरपालिकाको स्थापना	१८७६ (१८७६)
सहर निगम	२००२ (२००२)
सहर	१९ अप्रिल २००१
सरकार
• प्रकार	मेयर परिसद
• अङ्ग	बरिसाल परिसर निगम
क्षेत्रफल
• सहरी	५८ किमी२ (२२ वर्ग माइल)
उन्नतांश	१ मिटर (४ फिट)
जनसङ्ख्या  (२०११)
• सहर	३२८,२७८
• घनत्व	१०,५२४/किमी२ (२७,२६०/वर्ग माइल)
• महानगर	३८५,०९३
समय क्षेत्र	युटिसी+६ (बङ्गलादेशी समय)
हुलाक कोड	८२००
टोलिफोन कोड	०४३१
वेबसाइट	आधिकारिक वेबसाइट

जनसाङ्ख्यिकी

२०११ राष्ट्रिय जनगणनाको अनन्त परिणामको अनुसार बरिसालको जनसङ्ख्या (बरिसाल नगर निगमको अधिकार क्षेत्र अन्तर्गत) ३२८,२७८ रहेको छ जसमध्ये परुषको जनसङ्ख्या ५१.६३ र ४८.३७ % महिला को जनसङ्ख्या रहेको छ ।

बरिसालको सहरीया मानिसको साक्षरता दर ७५.३ % रहेको छ जुन राष्ट्रिय औसत ५६.५ % भन्दा अधिक छ । बरिसालमा लगभग सबै मानिसहरू बङ्गाली हुन ।

भूगोल

बरिसला जिल्ला कुल क्षेत्रफल २७९०.५१ वर्ग किलोमिटर रहेको छ जुन मदारीपुर ,लक्ष्मीपुर ,चाँदपुर ,शरियतपुर जिल्लाले उत्तर तर्फबाट धेरेको छ भने पटुवाखाली ,बर्जुना र झालोकोटी जिल्लाले दक्षण तर्फबाट धेरेको छ र भोला जिल्लाले पुर्वीमा र पिरोजपुर ,झालोकोटी र गोपालगंजले पश्चिम तर्फबाट धेरेको छ । खोरदबाद , एरियल खान ,कमलीजरा र क्रितनखोला यस सहरका प्रमुख नदिहरू हुन् ।

अर्थतन्त्र

बरिसाल बङ्गलादेशको सबैभन्दा धेरै धान उत्पादन गर्ने सहर हो । यस सहरमा बलाम (एक प्रकारको बासमती धान) यहाँको लोकप्रिय धान हो । यो सहर पानको लागि प्रख्यात छ । सहरलाई नदिहरूले धेरेको हुँदा यहाँ माछा पनि धेरै मात्रमा पाईन्छ । नरिवल यस सहरको एक प्रमुख फलफुल हो । सहरले हालसम्म हल्सा माछा ,सिमेन्ट ,धान ,अौसधीहरू आयात गर्दै आएको छ ।

खेलकुद

यस सहरमा क्रिकेट र फुटबल अत्याधिक रुचाइएको खेल हो भने कब्ड्डी र टेनिस पनि प्रख्यात रहेको छ। यस सहरको बरिशाल विभागीय रङ्गशाला अन्तर्राष्ट्रिय रङ्गशाला हो जसमा विभिन्न किसिममा खेलहरू खेलिँदै आएको छ भने यस रङ्गशालाको कुल क्षमता १५,००० रहेको छ। हाल यो रङ्गशालालाई क्रिकेट खेलहरूको लागि प्रयोग गरिन्छ। यो फुटबल र अन्य खेलकुदहरूको लागि पनि प्रयोग गरिँदै आएको थियो। विभिन्न खेलहरू बाहेक त्यहाँ कहिलेकाहीँ खेल सम्बन्धि कार्यक्रमहरू पनि गरिँदै आएको छ।

उल्लेखनीय व्यक्तित्वहरू

• वीरश्रेष्ठ महिउद्दिन जाहाङ्गीर -स्वतन्त्रता युद्ध सेनानी (वीरश्रेष्ठ);
• अश्वीनिकुमार दत्त - समाजसेवक;
• जीवनानन्द दास - कवि तथा साहित्यकार
• आब्दुल रहमान विश्वास - पूर्व राष्ट्रपति ;
• शओकत होसेन हिरन - पूर्व नगरप्रमुख;
• आबुल काशेम फलजुल हक- राजनीतिक व्यक्तित्व
• सुफिया कामाल-कवि
• कामिनी राय-कवि
• निर्मलकुमार रायचौधुरी, चिकित्सक तथन समाजसेवी

बाह्य कडीहरू

• आधिकारिक वेबसाइट