चीनका प्रदेशहरू
चीनमा धेरै प्रकारका प्रदेश-स्तरीय विभाजनहरू छन्। हाल चीनद्वारा प्रशासित २२ प्रदेशहरू र १ प्रदेश दावी गरिएको छ, तर प्रशासित छैन जसलाई ताइवान भनिन्छ। चिनियाँ प्रदेशहरूको सरकारमा कार्यकारीको रूपमा कार्य गर्ने राज्यपाल (प्रदेश प्रमुख)को नेतृत्वमा प्रादेशिक जनसरकार, विधायी शक्तिहरू सहितको प्रादेशिक जन काङ्ग्रेस र चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको समानान्तर प्रादेशिक शाखा रहेको छ जसले पार्टी सचिव र प्रादेशिक स्थायी समिति चयन गर्दछ।
प्रदेश 省 Shěng | |
---|---|
श्रेणी | एकात्मक राज्य |
अवस्थिति | जनवादी गणतन्त्र चीन |
सङ्ख्या | २२ (१ दावी गरिएको) मा |
सरकार | एकात्मक एक-दलीय समाजवादी गणतन्त्र |
उप प्रशासन | उप-प्रादेशिक सहर, प्रदेश स्तरीय विभाजनहरू |
प्रदेशहरू | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
चिनियाँ नाम | |||||||
सरलीकृत चिनियाँ | 省 | ||||||
परम्परागत चिनियाँ | 省 | ||||||
| |||||||
मान्चु नाम | |||||||
मान्चु | ᡤᠣᠯᠣ | ||||||
तिब्बती नाम | |||||||
तिब्बती | ཞིང་ཆེན། | ||||||
| |||||||
उइगुर नाम | |||||||
उइगुर | ئۆلكە
| ||||||
Zhuang name | |||||||
चुयाङ | Swngj |
सरकार
सम्पादन गर्नुहोस्प्रदेशहरू प्रदेश स्तरीय सरकारहरूको सबैभन्दा सामान्य रूप हो। प्रदेशहरूको विधायिकी निकायहरू प्रादेशिक जन काङ्ग्रेस हो। कार्यकारी शाखा प्रादेशिक जनसरकार हो, जसको नेतृत्व राज्यपालले गर्दछन्। जनसरकार राज्य परिषद् र प्रादेशिक जन काङ्ग्रेस दुवैप्रति उत्तरदायी छ। चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको प्रादेशिक शाखामा प्रत्येक पाँच वर्षमा प्रादेशिक पार्टी काङ्ग्रेस हुन्छ र अधिवेशनमा नभएको बेला आफ्नो अधिकार प्रयोग गर्न स्थायी समिति चयन गर्छ। प्रादेशिक दलको सचिव प्रदेशको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण पद हो।[१][२][३]
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्पहिलो प्रदेशहरू युआन राजवंशमा सिर्जना गरिएको थियो, र त्यसपछि चिनियाँ सरकारको सबैभन्दा स्थिर रूपहरू मध्ये एक रहेको छ।[४] शाही अदालतलाई स्थानीय जिल्ला सरकारहरूको व्यवस्थापनलाई मद्दत गर्न सिर्जना गरिएको थियो, जुन प्रत्यक्ष रूपमा व्यवस्थापन गर्न धेरै र टाढा-टाढाका थिए।[५] त्यसपछिका राजवंशहरूको बेलामा प्रदेशहरूको सङ्ख्या निरन्तर बढ्दै गएको थियो र गणतन्त्र चीनको समयमा यो संख्या २८ पुगेको थियो।[६] वारलर्ड युगको बेलामा, प्रदेशहरू धेरै हदसम्म वा पूर्ण रूपमा स्वायत्त भएका थिए र महत्त्वपूर्ण राष्ट्रिय प्रभाव प्रयोग गरेका थिए। प्रादेशिक स्तरका एकाइहरू विस्तारित भए प्रारम्भिक जनगणतन्त्र अन्तर्गत ५० भन्दा बढी रहेका थिए।[७]
प्रदेशहरूको सूची
सम्पादन गर्नुहोस्राष्ट्रिय मानक २२६०-२००७[८] | आइएसओ[९] | प्रदेश | चिनियाँ हान्यु फिनयिन |
राजधानी | जनसङ्ख्या (सन् २०२०) |
जनघनत्व (प्रति किमी२) |
क्षेत्रफल (किमी२) |
छोटो रूप[क] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
AH | CN-AH | एनहुई | 安徽省 Ānhuī Shěng |
हेफेई | ६१,०२७,१७१ | ४३६.२९ | १३९,८७९ | 皖 Wǎn |
FJ | CN-FJ | फुजियान[ख] | 福建省 Fújiàn Shěng |
फुझोउ | ४१,५४०,०८६ | ३३५.६६ | १२३,७५६ | 闽 Mǐn |
GD | CN-GD | गुआङ्दोङ[ग] | 广东省 Guǎngdōng Shěng |
ग्वाङ्झोउ | १२६,०१२,५१० | ७००.०२ | १८०,०१३ | 粤 Yuè |
GS | CN-GS | कान्सु | 甘肃省 Gānsù Shěng |
लान्झोउ | २५,०१९,८३१ | ५४.७० | ४५७,३८२ | 甘(陇) Gān (Lǒng) |
GZ | CN-GZ | गुइझोउ | 贵州省 Guìzhōu Shěng |
गुइयाङ | ३८,५६२,१४८ | २१८.९३ | १७६,१४० | 贵(黔) Guì (Qián) |
HA (HEN) | CN-HA | हेनान | 河南省 Hénán Shěng |
झेङ्झोउ | ९९,३६५,५१९ | ६००.५२ | १६५,४६७ | 豫 Yù |
HB (HUB) | CN-HB | हुबेई | 湖北省 Húběi Shěng |
उहान | ५७,७५२,५५७ | ३१०.८७ | १८५,७७६ | 鄂 È |
HE (HEB) | CN-HE | हेबेई | 河北省 Héběi Shěng |
सिजियाझुआङ | ७४,६१०,२३५ | ३९३.०८ | १८९,८०९ | 冀 Jì |
HI | CN-HI | हाइनान[घ] | 海南省 Hǎinán Shěng |
हाइकोउ | १०,०८१,२३२ | २९४.२७ | ३४,२५९ | 琼 Qióng |
HL | CN-HL | हेइलोङजियाङ | 黑龙江省 Hēilóngjiāng Shěng |
हार्बिन | ३१,८५०,०८८ | ६७.३७ | ४७२,७६६ | 黑 Hēi |
HN (HUN) | CN-HN | हुनान | 湖南省 Húnán Shěng |
छाङ्सा | ६६,४४४,८६४ | ३१३.६५ | २११,८४२ | 湘 Xiāng |
JL | CN-JL | जिलिन | 吉林省 Jílín Shěng |
छाङ्छुन | २४,०७३,४५३ | १२६.५१ | १९०,२८२ | 吉 Jí |
JS | CN-JS | जिआङ्सु | 江苏省 Jiāngsū Shěng |
नान्जिङ | ८४,७४८,०१६ | ८४७.९१ | ९९,९४९ | 苏 Sū |
JX | CN-JX | जिआङ्सी | 江西省 Jiāngxī Shěng |
नान्छाङ | ४५,१८८,६३५ | २७०.६९ | १६६,९३९ | 赣 Gàn |
LN | CN-LN | लिआओनिङ | 辽宁省 Liáoníng Shěng |
सेन्याङ | ४२,५९१,४०७ | २८९.५९ | १४७,०७६ | 辽 Liáo |
QH | CN-QH | छिङ्हाई | 青海省 Qīnghǎi Shěng |
सिनिङ | ५,९२३,९५७ | ८.५८ | ६९०,३५५ | 青 Qīng |
SC | CN-SC | सिचुआन | 四川省 Sìchuān Shěng |
छेङ्दु | ८३,६७४,८६६ | १७४.९३ | ४८४,०५६ | 川(蜀) Chuān (Shǔ) |
SD | CN-SD | सान्दोङ | 山东省 Shāndōng Shěng |
जिनान | १०१,५२७,४५३ | ६४३.७८ | १५७,७०४ | 鲁 Lǔ |
SN (SAA) | CN-SN | साङ्सी | 陕西省 Shǎnxī Shěng |
सिआन | ३९,५२८,९९९ | १९२.२४ | २०५,६२४ | 陕(秦) Shǎn (Qín) |
SX (SAX) | CN-SX | सान्सी | 山西省 Shānxī Shěng |
ताइयुआन | ३४,९१५,६१६ | २२२.८० | १५६,७१३ | 晋 Jìn |
TW | CN-TW[ङ] | ताइवान[च] | 台湾省 Táiwān Shěng |
ताइपेई (गणतन्त्र चीनद्वारा दावी गरिएको) कुनैकुनै छैन, प्रादेशिक सरकार विघटन [छ] |
२३,१६२,१२३ | ६५०.९७ | ३६,१६१ | 台(臺) Tái |
YN | CN-YN | युन्नान | 云南省 Yúnnán Shěng |
कुन्मिङ | ४७,२०९,२७७ | १२३.२० | ३८३,१९५ | 云(滇) Yún (Diān) |
ZJ | CN-ZJ | झेजियाङ | 浙江省 Zhèjiāng Shěng |
हाङ्झोउ | ६४,५६७,५८८ | ६१५.६७ | १०४,८७३ | 浙 Zhè |
- ↑ कोष्ठकमा संक्षिप्त नाम अनौपचारिक छ।
- ↑ फुजियानको अधिकांश भाग चीनद्वारा प्रशासित छ, तर ताइवानले किनमेन जिल्ला र मात्सु टापुलाई आफ्नै फुजियान प्रदेश अन्तर्गत नियन्त्रण गर्दछ।
- ↑ गुआङ्दोङको अधिकांश भाग चीनद्वारा प्रशासित छ, तर ताइवानले दोङ्सा राष्ट्रिय निकुञ्जको भागको रूपमा प्रातास टापुलाई नियन्त्रण गर्दछ।
- ↑ अधिकांश हाइनान चीनद्वारा प्रशासित छ, जबकि ताइवानले ताइपिङ टापुको सिजिन जिल्लाको भागको रूपमा नियन्त्रण गर्दछ।
- ↑ अलग आइएसओ ३१६६-२ कोड:
TW
- ↑ जनवादी गणतन्त्र चीनले ताइवानलाई आफ्नो २३औँ प्रान्त मान्दछ, तर ताइवान हाल गणतन्त्र चीनद्वारा प्रशासित छ। थप जानकारीको लागि, ताइवानको राजनीतिक स्थिति हेर्नुहोस्
- ↑ ताइवान प्रादेशिक सरकार जापानी शासन पछि सेप्टेम्बर १९४५ मा स्थापित भएको थियो। यसलाई डिसेम्बर १९९८ मा सुव्यवस्थित गरिएको थियो, प्रशासनिक कार्यहरू राष्ट्रिय विकास परिषद् र कार्यकारी युआनका अन्य मन्त्रालयहरूमा हस्तान्तरण गरिएको थियो। जुलाई २०१८ मा, सरकार विघटन भएको थियो र बजेट र अधिकांश कर्मचारीहरू हटाइएको थियो।[१०]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ Goodman 2015, पृष्ठ 96.
- ↑ Saich 2015, पृष्ठ. 157-158.
- ↑ Chung & Lam 2010, Chapter 2.
- ↑ Guo 2017, पृष्ठ 23.
- ↑ Fitzgerald 2002, पृष्ठ 16.
- ↑ Goodman 2015, पृष्ठ. 150,154.
- ↑ Goodman 2015, पृष्ठ. 153-154.
- ↑ "GB/T 2260 codes for the provinces of China", मूलबाट २००४-०३-०५-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच २०११-१०-३०।
- ↑ आइएसओ ३१६६-२:सिएन (आइएसओ ३१६६-२ चीनका प्रदेशहरूको कोड)
- ↑ "Taiwan Provincial Government Official Website", मूलबाट १० अप्रिल २००३-मा सङ्ग्रहित, अन्तिम पहुँच १७ जुलाई २०१८। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-०१-२९ मिति
बाह्य कडीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- वेब नक्सा वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०४-०६ मिति — सबै चिनियाँ प्रदेशहरूको लागि आर्थिक सूचकहरूको साथ।