सिथियाली

सिथियालीहरू र कहिलेकाहीँ पोन्टिक सिथियालीहरूको रूपमा पनि चिनिन्छ, एक प्राचीन पूर्वी इरानी अश्वारोही घुमन्ते मानिसहरू थिए जो ईसापूर्व ९औँ देखि ८औँ शताब्दीको दौडान मध्य एसियाबाट आधुनिक युक्रेन र दक्षिणी रूसको पोन्टिक मैदानमा बसाइँ सरेका थिए, जहाँ उनीहरू ईसापूर्व सातौँ शताब्दीदेखि ईसापूर्व तेस्रो शताब्दीसम्म स्थापित रहे।

सिथियाली
पश्चिम एसियामा सिथियाली राज्यको अधिकतम सीमा (६८०-६०० ईपूर्व)
पोन्टिक मैदानमा सिथियन राज्यको अधिकतम सीमा (६००-अन्दाजी २०० ईपूर्व)
स्थान	मध्य एसिया पश्चिम एसिया पोन्टिक मैदान
राजधानी	कामियान्का
आम भाषाहरू	सिथियाली
धर्म	सिथियाली धर्म
रैथाने(हरू)	सिथियाली
सरकार	राजतन्त्र
ऐतिहासिक काल	फलाम युग
पूर्ववर्ती उत्तरवर्ती सिमेरियाली अगाथिरसी उरार्तु मन्नै मिडि साम्राज्य लिडिया क्रिमियामा सिथियाली साम्राज्य तल्लो डेन्युबमा सिथियाली साम्राज्य सिन्दी सरमती पोन्टसको राज्य
अचेल	युक्रेन, रूस, मोल्डोभा, रोमानिया, बेलारुस, बुल्गेरिया, आर्मेनिया, अजरबैजान, जर्जिया, टर्की, इरान

युद्धमा निपुण, सिथियालीहरूले इसापूर्व आठौँ शताब्दीमा पश्चिमी युरेसियाली मैदानमा प्रमुख शक्तिको रूपमा अगाथिर्सी र सिमेरियनहरूलाई प्रतिस्थापन गरे। ईसापूर्व सातौँ शताब्दीमा सिथियालीहरूले ककेसस हिमशृङ्खला पार गरे र सिमेरियनहरूसँगै पश्चिम एसियामा बारम्बार आक्रमण गरे। मिडहरूद्वारा पश्चिम एसियाबाट निष्कासित भएपछि, सिथियालीहरू पोन्टिक मैदानमा फर्के र बिस्तारै सरमाटियनहरूद्वारा विजय प्राप्त गरे। ईसापूर्व दोस्रो शताब्दीको उत्तरार्धमा, क्रिमियाको सिथियाली नेपोलिसमा मुख्यतया हेलेनाइज्ड सिथियालीहरूको राजधानी मिथ्रिडेट्स छैटौँले कब्जा गरे र उनीहरूको क्षेत्रहरू बोस्पोरन राज्यमा समाहित भए।

सिथियालीहरूको लोप पछि, पुरातन, मध्ययुगीन र प्रारम्भिक आधुनिक कालका लेखकहरूले "सिथियाली" नाम प्रयोग गरेर तिनीहरूसँग असम्बन्धित मैदानका विभिन्न जनसङ्ख्यालाई सङ्केत गरे। ग्रीस, फारस, भारत र चीनलाई जोड्ने विशाल व्यापारिक सञ्जाल रेसम मार्गमा सिथियालीहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए र सम्भवतः ती सभ्यताहरूको समृद्धिमा योगदान पुर्याएका थिए। व्यवस्थित धातुकर्मीहरूले सिथियालीहरूको लागि पोर्टेबल सजावटी वस्तुहरू बनाए, जसले सिथियाली धातुको इतिहास बनायो। यी वस्तुहरू मुख्यतया धातुमा जीवित रहन्छन्, एक विशिष्ट सिथियाली कला को गठन गर्दछ।