श्री दरबार
"श्री दरबार" नेपाल राजधानी काठमाडौँ पाटनमा अवस्थित एक राणाकालीन दरबार हो ।[१] यो दरबार लाजिम्पाट दरबारको पुर्व पट्टि पाटनढोकामा रहेको छ र व्यवस्थित आँगन, बगैचा र भवनको व्युहले सुसच्छीत छ । श्री दरबारको निर्माण प्रधानमन्त्री चन्द्र शमशेरले वि.सं १९८४ मा गरेका थिए ।[२]
श्री दरबार | |
---|---|
सामान्य विवरण | |
वास्तुकलाको ढाँचा | नवशास्त्रीय वास्तुकला, यूरोपेली एवम् मुगल वास्तुकला |
सहर | पाटन |
राष्ट्र | नेपाल |
निर्माणकार्यको थालनी | १९८४ |
लागत | अज्ञात |
ग्राहक | चन्द्र शमशेर |
प्राविधिक विवरण | |
बनावट | इँटा र ढुंगा |
आकार | १४० रोपनी |
योजना तथा निर्माण | |
वास्तुकार | कुमार नरसिंह राणा, किशोर नरसिंह राणा |
इतिहास
सम्पादन गर्नुहोस्श्री दरबारको निर्माण चन्द्र शमशेर ज ब राले आफ्नी कान्छी रानी बाल कुमारी देवी र उनका छोरा जनरल मदन शमशेर र विष्णु शमशेरको लागि गरेका थिए । वि.स १९८६ मा चन्द्र शमशेरको निधन भएपछी , उनकी पत्नी बालकुमारी देवीले नेपाल छाडेर बरनासीमा बस्न थालिन र आफ्ना सबै श्री सम्पति छोराहरु मदन शमशेर र विष्णु शमाशेरको नाममा नामसारी गरिदिइन् । प्रधानमन्त्री भिम शमशेरको कार्यकालमा विष्णु शमशेर , सरकारको बिना अनुमति नेपाल छाडेर संयुक्त अधिराज्य बेलायत र पछि संयुक्त राज्य अमेरिका बस्न थाले । विष्णु शमशेरलाई अंग्रेजी इसाई महिला बिबाह गरेको तथा गाईको मासु खाएको आरोप समेत लागेको थियो । त्यसपछि श्री दरबारको भवन र जमिन मदन शमशेर र उनकी रानी जगदम्बा कुमारी देवीको नाममा आयो । मदन शमशेरको निधन पछि , उनका पुत्रहरू गोपाल शमशेर र उनका भाइहरूको नाममा आयो ।
हालको अवस्था
सम्पादन गर्नुहोस्श्री दरबारको ठुलो हिस्सा मदन शम्शेरकी पत्नी जगदम्बा कुमारी देवीले केहि बेचिन् र केहि दानमा दिईन् । अहिले श्री दरबारको मुख्य भवनमा मदन शमशेरका सन्ततिहरु बसेका छन् तर धेरै जसो जग्गाहरु बेचिइसकेको छ र त्यो आसपासको टोललाइ श्री दरबार टोल भनिन्छ । मदन पुरस्कार पुस्तकालय र साझा यातायातको कार्यालय पनि यहि टोलमा रहेको छ ।
यो पनि हेर्नुहोस
सम्पादन गर्नुहोस्सन्दर्भ
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ दीक्षित, कमल (फाल्गुण १६, २०७१), "मजलिसको आँखा–९ (श्रीदरबार)", हिमाल खबर, अन्तिम पहुँच जेठ २, २०७९।
- ↑ JBR, PurushottamShamsher (२००७), Ranakalin Pramukh Atihasik Darbarharu [Chief Historical Palaces of the Rana Era] (Nepaliमा), Vidarthi Pustak Bhandar, आइएसबिएन 978-9994611027।