श्रीलङ्काली गृहयुद्ध

श्रीलङ्काली गृहयुद्ध (सिंहली: ශ්‍රී ලංකාවේ සිවිල් යුද්ධයcode: si is deprecated ; तमिल: இலங்கை உள்நாட்டுப் போர்) सन् १९८३ देखि २००९ सम्म श्रीलङ्कामा लडेको गृहयुद्ध थियो। २३ जुलाई १९८३ मा सुरु भएको, यो तमिल इलमको वेलुपिल्लई प्रभाकरनको नेतृत्वमा रहेको लिबरेशन टाइगर्सद्वारा सरकार विरुद्ध चलिरहेको विद्रोह थियो। तमिल टाइगर्सहरूले टापुको उत्तर-पूर्वमा तमिल इलम भनिने एक स्वतन्त्र तमिल राज्य सिर्जना गर्न सङ्घर्ष गरे, सिंहली-प्रभुत्व श्रीलङ्का सरकारद्वारा श्रीलङ्काली तमिलहरू विरुद्ध निरन्तर भेदभाव र हिंसात्मक उत्पीडनका कारण।

श्रीलङ्काली गृहयुद्ध ශ්‍රී ලාංකික සිවිල් යුද්ධය இலங்கை உள்நாட்டுப் போர்
शीतयुद्धको भाग
श्रीलङ्काको क्षेत्र तमिल इलम (हरियो) द्वारा दावी गरिएको थियो, जहाँ ठुलो सङ्ख्यामा लडाइँ भएको थियो।
मिति २३ जुलाई १९८३ – १९ मे २००९(२५ वर्ष, ९ महिना, ३ हप्ता र ४ दिन) स्थान श्रीलङ्का परिणाम श्रीलङ्काली विजय
योद्धा
श्रीलङ्का	लिबरेशन टाइगर्स अफ तमिल इलम

सन् १९५६, १९५८, १९७७, १९८१ र १९८३ मा तमिल विरोधी नरसंहारका साथै सन् १९८१ मा जाफना सार्वजनिक पुस्तकालयमा आगजनीको रूपमा हिंसात्मक उत्पीडन भड्किएको थियो। सन् १९४८ मा ब्रिटिस साम्राज्यबाट श्रीलङ्काको स्वतन्त्रता पछिका वर्षहरूमा बहुसङ्ख्यक सिंहली अनियन्त्रित भिडहरूले प्रायः राज्यको समर्थनमा यी कार्यहरू गरेका थिए। स्वतन्त्रता पाएको केही समयपछि, सिंहलीलाई राष्ट्रको एकमात्र आधिकारिक भाषाको रूपमा मान्यता दिइयो। २६ वर्षको सैन्य अभियान पछि, श्रीलङ्काको सेनाले सन् २००९ मा तमिल टाइगर्सलाई पराजित गर्‍यो, गृहयुद्धको अन्त्य भयो।

श्रीलङ्काको सरकारले युद्धको पूर्ण प्रभाव पत्ता लगाउन स्वतन्त्र, अन्तर्राष्ट्रिय अनुसन्धानलाई बारम्बार अस्वीकार गरेको छ, केही रिपोर्टहरूले सरकारी सेनाहरूले मृत्यु र बेपत्ता पार्ने काममा संलग्न तमिलहरूलाई बलात्कार र यातना दिइरहेका छन् भनी दाबी गरेका छन्। गृहयुद्धको अन्त्य भएदेखि, श्रीलङ्काली राज्यले नागरिक लक्ष्यहरूमा बम विष्फोट, भारी हतियारको प्रयोग, श्रीलङ्काली तमिलहरूको अपहरण र नरसंहारको माध्यमबाट युद्ध अपराध गरेको कारण मानवअधिकार उल्लङ्घनको लागि धेरै विश्वव्यापी आलोचनाको विषय बनेको छ।