विलियम जोन म्याक्युर्न रेङ्किन
विलियम जोन म्याक्युर्न रेङ्किन ( /ˈræŋkɪn/ ) ( ५ जुलाई १८२०-२४ डिसेम्बर १८७२) एक स्कटिस मेकानिकल इन्जिनियर थिए जसले सिभिल इन्जिनियरिङ, भौतिक शास्त्र, र गणितमा समेत योगदान दिएका थिए। रुडोल्फ क्लाउसियस र विलियम थमसन (लर्ड केल्भिन)सँग संगै उनी पनि ऊष्मागतिकी (थर्मोडायनामिक्स) विज्ञानका संस्थापक योगदानकर्ता थिए जसले विशेष गरी तीन ऊष्मागतिकी (थर्मोडायनामिक) नियम पत्ता लगाएका थिए । उनले रान्काइन स्केलको विकास गरे जुन तापमानको केल्भिन स्केल सँग बराबर थियो, तर डिग्री सेन्टिग्रेड भन्दा पनि डिग्री फरेनहाइटमा ।
विलियम जोन म्याक्युर्न रेङ्किन | |
---|---|
जन्म | इडनबर्ग, स्कटल्याण्ड | ५ जुलाई १८२०
मृत्यु | २४ डिसेम्बर १८७२ ग्लासगो, स्कटल्याण्ड | (उमेर ५२)
राष्ट्रियता | स्कटिस |
मातृ शिक्षाप्रतिष्ठान | युनिभर्सिटी अफ इडनबर्घ |
चिनारीको कारण | रेन्किन स्केल ऊष्मागतिकीको नियम |
पुरस्कार | Keith Medal (1854) |
वैज्ञानिक करियर | |
क्षेत्र | भौतिक शास्त्र, इन्जिनियरिङ, सिभिल इन्जिनियरिङ |
शिक्षा | युनिभर्सिटी अफ ग्लासगो |
प्रभावित | Pierre Duhem |
रेङ्किनले स्टीम इञ्जिनको सम्पूर्ण सिद्धान्तको विकास गरे र वास्तवमै सबै ताप ईन्जिनहरूको पनि उनैले गरेका । उनको इन्जिनियरिङ बिज्ञानको र अभ्याासको म्यानुअल १८५० र १८६० को दशकमा प्रकाशन पछि लामो समय सम्म प्रयोगमा आयो। १८४० पछि उनले विज्ञान र ईन्जिनियरिङका विषयहरूमा सयौं लेख, टिप्पणी, कागजातहरू र नोटहरू प्रकाशित गरे ।र उनको रुचि एकदम भिन्न थियो, जसमा वनस्पति विज्ञान, संगीत सिद्धान्त र संख्या सिद्धान्त र आफ्नो परिपक्व उमेरमा विज्ञानको मुख्य शाखाहरू थिए।, गणित र ईन्जिनियरिङमा उनको रुचि थियो।
उनी एक जोसिलो गायक, पियानोवादक र सेलिस्ट पनि थिए जसले आफ्नै हास्यपूर्ण गीतहरू रचना गरेका थिए।
जीवन
सम्पादन गर्नुहोस्रेङ्किनको जन्म एडिनबर्गमा सैन्य पृष्ठभूमिका सिभिल इन्जिनियर लेफ्टिनेन्ट डेभिड रेन्किन मा भएको थियो, जसले पछि एडिनबर्ग र डल्कीथ रेलवे (स्थानीय रूपमा इनोसेन्ट रेलवे भनेर चिनिन्छ) मा काम गरेका थिए।[१][२] उनकी आमा बारबरा ग्राहम थिइन्, जो एक प्रख्यात कानूनी र बैंकिंङ परिवारकी हुन्।
थर्मोडायनामिक्स
सम्पादन गर्नुहोस्रेङ्किनले ताप इन्जिनको कार्य सिद्धान्त्को साथ आफ्नो युवावस्थाको आकर्षणमा फर्के। उनको सिद्धान्त आधुनिक खातामा बनेका वैज्ञानिकहरूलाई काल्पनिक लागे पनि, १८४९ सम्म, उनले संतृप्त वाष्प दबाव र तापमान बीचको सम्बन्ध पत्ता लगाउन सफल भएका थिए। अर्को वर्ष, उसले तापक्रम, दबाब र ग्यासको घनत्व, र तरल पदार्थको वाष्पीकरणको सुप्त तापका लागि अभिव्यक्तिहरू बीचको सम्बन्ध स्थापित गर्न आफ्नो सिद्धान्त प्रयोग गरे। संतृप्त वाफको स्पष्ट विशिष्ट ताप नकारात्मक हुनेछ भन्ने आश्चर्यजनक तथ्यको उनले सही भविष्यवाणी गरे।[३]
आफ्नो सफलताबाट उत्साहित भएर, १८५१ मा उनले ताप इन्जिनको दक्षता गणना गर्ने बिधी बिकास गरे र आफ्नो विचारलाई कुनै पनि ताप इन्जिनको लागि सम्भव अधिकतम दक्षता भनेको दुईवटा तापक्रमहरू बीचको कार्य मात्र हो भन्ने सिद्धान्त निकाल्नको लागि प्रयोग गरे।
सम्मान
सम्पादन गर्नुहोस्
यो पनि हेर्नुहोस्
सम्पादन गर्नुहोस्सन्दर्भ
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ "Scottish Engineering Hall of Fame", www.engineeringhalloffame.org, The Institution of Engineers in Scotland, अन्तिम पहुँच ९ अप्रिल २०१८।
- ↑ Biographical Index of Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002, The Royal Society of Edinburgh, जुलाई २००६, आइएसबिएन 0-902-198-84-X।
- ↑ Rankine, William (१८५०), "On the Mechanical Action of Heat, especially in Gases and Vapours", Transactions of the Royal Society of Edinburgh 20: 147–190, डिओआई:10.1017/S008045680003307X।