रेङ्किन चक्र

रेङ्किन चक्र (Rankine cycle) एक आदर्श तापगतिक चक्र हो जुन वाष्प टरबाइन प्रणालीको निष्पादन (performance) को आँकलन गर्नको लागि प्रयोग हुन्छ। यसको उपयोग रेसिप्रोकेटिङ वाष्प इन्जिनको निष्पादन को अध्ययन गर्नको लागि पनि गरिन्छ। यो एक आदर्श चक्र है जुनको चारै पार्टपुर्जामा घर्षण को कारण हुने ऊर्जा ह्रासलाई नगण्य मानिन्छ।

रेङ्किन चक्र को विभिन्न पुर्जाहरू
1. पम्प, 2. भापजनित्र या बोइलर (Boiler), 3. टरबाइन (वाष्प), 4. कन्डेनसर

यसको नामाकरण ग्लासगो विश्वविद्यालयका प्राध्यापक विलियम जोन म्याक्युर्न रेङ्किनको नामबाट गरिएको हो।

रेङ्किन चक्रको चार प्रक्रियाहरू

T–s diagram of a typical Rankine cycle operating between pressures of 0.06 bar and 50 bar. Left from the bell-shaped curve is liquid, right from it is gas, and under it is saturated liquid–vapour equilibrium.

रेङ्किन चक्रमा चार वटा प्रकृया हुन्छन् । The states are identified by numbers (in brown) in the T–s diagram.

• प्रक्रिया १-२: आइसेन्ट्रोपिक कम्प्रेसन
• प्रक्रिया २-३: आइसोबारिक ताप
• प्रक्रिया ३-४: आइसेन्ट्रोपिक एक्सपान्सन
• प्रक्रिया ४-१: आइसोबारिक ताप उत्सर्जन

समीकरण

साधारणतया , रेङ्किन चक्रको कार्य दक्षता यसप्रकार लेखिन्छ:

$\eta _{\text{therm}}={\frac {{\dot {W}}_{\text{thermal}}-{\dot {W}}}{{\dot {Q}}_{\text{in}}}}\approx {\frac {{\dot {W}}_{\text{turb}}}{{\dot {Q}}_{\text{in}}}}.$

यो पनि हेर्नुहोस्

• वाष्प टर्बाइन