मदन तामाङ एक भारतीय राजनीतिज्ञ र अखिल भारतीय गोरखा लीग (ABGL), गोर्खाल्याण्ड आन्दोलनको एक मध्यम गुटका अध्यक्ष थिए। प्रक्रियाका लागि हिंसात्मक विधिहरूको विरोध गर्दै, उनी गोर्खाल्याण्ड विवादको वार्तालाप समाधानको पक्षमा उभिए। [] २१ मे २०१० मा गोर्खा जनमुक्ति मोर्चाका समर्थकहरूले उनलाई घाँटी थिचेर हत्या गरेका थिए जसका कारण पहाडका तीनवटा डिभिजन दार्जिलिङ, खरसाङकालेबुङमा स्वतःस्फूर्त बन्द भएको थियो।

मदन तामाङ
सभापति, अखिल भारतीय गोरखा लीग
व्यक्तिगत विवरण
जन्म(१९४८-०६-०१)१ जुन १९४८
मृत्यु२१ मे २०१०(2010-05-21) (उमेर ६१)
दार्जिलिङ, पश्चिम बंगाल, भारत
मृत्युुको  कारणहत्या
राष्ट्रियताभारतीय

व्यक्तिगत जीवन

सम्पादन गर्नुहोस्

मदन तामाङको जन्म १ जुन १९४८ मा दार्जिलिङ जिल्लाको मेघमा गाउँमा मानबहादुर तामाङ र लमु तामाङको घरमा भएको थियो । उनी चार दाजुभाइमध्ये जेठा थिए। उनले दार्जिलिङको सेन्ट रोबर्ट स्कूलमा अध्ययन गरे र त्यसपछि दार्जिलिङको नर्थ प्वाइन्टको सेन्ट जोसेफ कलेजबाट मानविकीमा स्नातक पूरा गरे। उनको विवाह भारती तामाङसँग भएको थियो । मदन तामाङले नेपाल–भारत सीमामा रहेको मेघमा वरपर आफ्नो पुर्ख्यौली जग्गामा चिया बगान बनाएर चिया व्यवसायमा प्रवेश गरेका हुन् ।

राजनीतिक करियर

सम्पादन गर्नुहोस्

मदन तामाङ १९६९ मा कलेजमा रहँदा नै राजनीतिमा प्रवेश गरे जब उनी तत्कालीन (अखिल भारतीय गोरखा लीग) ABGL नेता देवप्रकाश राईको नजिकका साथी बने। सन् १९७० को दशकमा उनले अखिल भारतीय गोरखा लीग (ABGL) को युवा शाखा तरुण गोरखाको नेतृत्व गरे र आफ्नो वक्तृत्व कौशलका लागि प्रख्यात भए।. अन्ततः, उहाँ 1977 मा गोर्खा लिगको जिल्ला सचिव हुनुभयो, यद्यपि उहाँले 1980 मा नयाँ संगठन, प्रान्त परिषदमा सामेल हुन राजीनामा गर्नुभयो, जहाँ उहाँले केही समय सुभाष घिसिङसँग घनिष्ठ रूपमा काम गर्नुभयो जबसम्म घिसिङले गोर्खा राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चा (GNLF) सुरु गरे। सन् १९८० मा गोर्खाल्याण्ड राज्यको माग गरे । यसैबीच, नेपाली भाषा मान्यता समितिलगायतका सङ्घसंस्थासँग मिलेर नेपाली भाषालाई संविधानको आठौँ अनुसूचीमा समावेश गर्ने अभियान थालेपछि प्रान्त परिषदले घिसिङको प्रमुख प्रतिद्वन्द्वी पनि बनेकका थिय । सन् १९८६ र १९८८ को बीचमा उनले घिसिङको भ्रष्टाचार र हिंसाको प्रयोगका लागि खुलेआम आलोचना गरे जसका लागि सन्दकफु नजिकै मेघमामा रहेको उनको पुर्खाको घरमा आगजनी गरिएको थियो।[][]


२१ मे २०१० मा, लगभग ९.३० बजे, मदन तामाङले अखिल भारतीय गोर्खा लिगको ६८ औं स्थापना दिवस मनाउन दार्जिलिङको प्लान्टर्स क्लब नजिकै दिनको पछिको बैठकको प्रबन्धको निरीक्षण गर्दै थिए, जब करिब १५० हतियारधारी आक्रमणकारीहरूले घटनास्थलमा आक्रमण गरे। घटनास्थलमा जम्मा भएका मानिसहरूलाई लक्षित गरी केही आक्रमणकारीले ढुङ्गा हान्न थालेपछि तीनजनाले तामाङलाई खुकुरी प्रहार गरी खुकुरी प्रहार गरेका थिए । गम्भीर घाइते भएपछि उनलाई दार्जिलिङ जिल्ला अस्पताल लगिएको थियो जहाँ उनको मृत्यु भएको थियो।[][][] केही दिनपछि २५ मे मा उनको शवयात्रामा सयौं शोकाकुल सहभागी भएपछि उनको शवलाई अन्तिम संस्कारका लागि उनको जन्मभूमि मेघमा लगिएको थियो ।[][] पछि उनकी श्रीमती भारती तामाङ अखिल भारतीय गोरखा लीग को अध्यक्षमा निर्वाचित भएकी थिइन् ।[]

  1. "Tamang funeral turns into anti-GJM tirade", The Times of India, २५ मे २०१०। 
  2. Kumar, Braj Bihari (१९९८), Small States Syndrome in India, Concept Publishing Company, पृ: ९९, आइएसबिएन 81-7022-691-0 
  3. Samdara, Ranbir (२००५), The Politics of Autonomy: Indian Experiences, SAGE, पृ: १९१, आइएसबिएन 0-7619-3452-9 
  4. उद्दरण त्रुटी: अवैध <ref>चिनो; da नामको सन्दर्भका लागि कुनै पाठ प्रदान गरिएको छैन
  5. "Gorkha leader Madan Tamang hacked in public", The Times of India, २२ मे २०१०। 
  6. Chhetri, Vivek (२४ मे २०१०), "'Boy' who delivered the killer blow", The Telegraph India, मूलबाट २६ मे २०१०-मा सङ्ग्रहित। 
  7. "Madan Tamang's body taken out in massive procession", The Hindu, २४ मे २०१०। 
  8. "Hills mourn Tamang", Business Standard, २५ मे २०१०। 
  9. "Tamang's murder threatens to derail Gorkhaland talks", The Times of India, २६ मे २०१०।