बृहस्पति ग्रह

बृहस्पति ग्रह सौर्यमण्डलको सबैभन्दा ठूलो र सूर्यबाट पाँचौं ग्रह हो। ग्याँसबाट मात्रै बनेकोले, त्यसलाई ग्याँस पिण्ड भन्छन्। सौर्यमण्डलको अरु सात ग्रहको पिण्ड जम्म गरेपनि, बृहस्पति ग्रहको पिण्ड झन बढी हुन्थ्यो।

बृहस्पति ग्रह

A composite Cassini image of Jupiter. The dark spot is the shadow of Europa.
विवरण
विशेषण	Jovian
कक्षपथको विशेषताहरू
युग J2000
अपसूर	८१,६५,२०,८०० किमी (५.४५८१०४ AU)
अनुसूर	७४,०५,७३,६०० किमी (४.९५०४२९ AU)
अर्ध-मुख्य अक्ष	७७,८५,४७,२०० किमी (५.२०४२६७ AU)
विलक्षणता	0.048775
कक्षीय अवधि	4,331.572 days 11.85920 yr 10,475.8 Jupiter solar days
युटिकाला	398.88 days
औसत कक्षीय गति	13.07 km/s
औसत गति	18.818°
झुकाव	1.305° to Ecliptic 6.09° to Sun's equator 0.32° to Invariable plane
उदविन्दुरको देशान्तर	100.492°
अनुसूरको सिद्धान्त	275.066°
उपग्रहहरू	६७
भौतिक विशेषताहरू
औसत व्यास	69,911 ± 6 km
भूमध्यरेखीय अर्धव्यास	71,492 ± 4 km 11.209 Earths
ध्रुव अर्धव्यास	66,854 ± 10 km 10.517 Earths
समरुपताको	0.06487 ± 0.00015
सतहको क्षेत्रफल	6.21796×1010 km2 121.9 Earths
आयतन	1.43128×1015 km3 1321.3 Earths
द्रव्यमान	1.8986×1027 kg 317.8 Earths 1/1047 Sun
औसत घनत्व	1.326 g/cm3
भूमध्यरेखीय सतहको गुरुत्वाकर्षण	24.79 m/s2 2.528 g
रिहाइ वेग	59.5 km/s
नाक्षचित्र घृर्णनकाल	9.925 h (9 h 55 m 30 s)
भूमध्यरेखीय आञ्चलिक घृर्णन वेग	12.6 km/s 45,300 km/h
अक्षीय ढाल	3.13°
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब	268.057° 17 h 52 min 14 s
उत्तर ध्रुवीय विषुबलम्ब	64.496°
प्रतिफलन अनुपात	0.343 (Bond) 0.52 (geom.)
सहतको तापक्रम न्यून मध्यक सर्वोच्च 1 bar level 165 K 0.1 bar 112 K
आपात मान	-1.6 to -2.94
कौणिक व्यास	29.8" — 50.1"
वायुमण्डल
सतहको चाप	20–200 kPa (cloud layer)
स्केल उच्चता	27 km
गठन	89.8±2.0% Hydrogen (H2) 10.2±2.0% Helium ~0.3% Methane ~0.026% Ammonia ~0.003% Hydrogen deuteride (HD) 0.0006% Ethane 0.0004% water Ices: Ammonia water ammonium hydrosulfide(NH4SH)

भोयजर १बाट लिईको बृहस्पति ग्रहको तस्बीर

सन् २००३ मा बृहस्पतिको वरिपरि घुमिरहेको ६३वटा चन्द्रमा पत्ता लगाइसकेको थिए। त्यीमाध्य सबभन्दा ठूलो ४ वटा चन्द्र वैज्ञानिक ग्यालिलेयोले पत्ता लागेकोले, गालिलेयी चन्द्रमा भन्छन्। तिनीका नाम आयो, युरोपा, ग्यानिमिड र कलिस्टो हुन्।

बृहस्पति ग्रह ठूलो भएर त्यसको वायु-मण्डल गहिरो गएर उच्च चाप हुन्छ। अन्तरिक्षयान बृहस्पतिभित्र पस्यो भने, एक छिनमै किचिन्थ्यो। त्यसकारणले बृहस्पतिको वायु-मण्डलभित्र के के छ भनेर थोरै थाहा छ।

बृहस्पतिको पतलो चक्र छ।

थप जानकारीका लागि हेर्नुहोस्

• List of planets
• बृहस्पतिको टीका