दक्षिणी प्रदेश (श्रीलङ्का)

दक्षिणी प्रदेश (सिंहली: දකුණු පළාතcode: si is deprecated ; तमिल: தென் மாகாணம்) श्रीलङ्काको ९ प्रदेशहरूमध्ये एक हो, जुन देशको पहिलो स्तरको प्रशासनिक विभाजन हो। यी प्रदेशहरू १९औँ शताब्दीदेखि अस्तित्वमा छन् तर सन् १९८७ मा श्रीलङ्काको संविधानको १३औँ संशोधनले प्रदेशीय परिषद्हरूको स्थापना नगरेसम्म यसको कुनै कानुनी हैसियत थिएन। यो क्षेत्रफलको आधारमा सातौँ ठुलो प्रदेश हो र २.५ मिलियन मानिसहरूको घर हो, तेस्रो सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको प्रदेश हो। यस प्रदेशको उत्तरमा सबरागामुवा प्रदेश र उवा प्रदेश, उत्तरपूर्वमा पूर्वी प्रदेश, उत्तरपश्चिममा पश्चिमी प्रदेश र दक्षिण, पश्चिम र पूर्वमा हिन्द महासागर पर्दछन्। यस प्रदेशको राजधानी गाल हो।

दक्षिणी प्रदेश දකුණු පළාත தென் மாகாணம்
प्रदेश
झण्डा
श्रीलङ्का भित्रको स्थान
निर्देशाङ्क: ६°१०′उ॰ ८०°४५′पू॰
देश	श्रीलङ्का
सिर्जना	सन् १८३३
सम्मिलित	१४ नोभेम्बर १९८७
राजधानी	गाल
सबैभन्दा ठुलो सहर	गाल
क्षेत्रफल
• जम्मा	५५४४ किमी२ (२१४१ वर्ग माइल)
• क्रम	७औँ (कुल क्षेत्रफलको ८.४६%)
जनसङ्ख्या  (सन् २०११ को जनगणना)
• जम्मा	२४६४७३२
• क्रम	तेस्रो (कुल जनसङ्ख्याको १२.१८%)
समय क्षेत्र	युटिसी+०५:३० (श्रीलङ्का)
आधिकारिक भाषाहरू	सिंहली, तमिल
वेबसाइट	www.sp.gov.lk

दक्षिणी प्रदेश गाल, माटारा र हम्बनटोटा जिल्लाहरू मिलेर बनेको एक भौगोलिक क्षेत्र हो। निर्वाहमुखी खेती र माछापालन यस क्षेत्रका बहुसङ्ख्यक मानिसहरूको आयको मुख्य स्रोत हो। सरकारी विद्यालय शिक्षा मुख्यतया दक्षिणी प्रदेशीय शिक्षा विभाग द्वारा संचालित छ।

प्रशासनिक विभाजनहरू

दक्षिणी प्रदेशलाई ३ जिल्ला र ४७ विभागीय सचिवालयमा विभाजन गरिएको छ।

जिल्ला	राजधानी	क्षेत्र	जनसङ्ख्या
गाल जिल्ला	गाल	१,६५२ किमी२ (६३८ वर्ग माइल)	१,०७५,०००
हम्बनटोटा जिल्ला	हम्बनटोटा	२,६०९ किमी२ (१,००७ वर्ग माइल)	५९६,६१७
मतारा जिल्ला	मतारा	१,२८३ किमी२ (४९५ वर्ग माइल)	८३१,०००

विभागीय सचिवालय

श्रीलङ्काका जिल्लाहरू प्रशासनिक उप-एकाइहरूमा विभाजित छन् जसलाई विभागीय सचिवालयभनिन्छ। यिनीहरू मूलतः सामन्ती काउन्टीहरू, कोरलेस र रातामा आधारित थिए। दक्षिणी प्रदेशमा ४७ डिभिजनल सचिवालयहरू छन्, जसमा गाल जिल्लामा १९, हम्बनटोटा जिल्लामा १२ र मातरा जिल्लामा १६ छन्।

स्थलचिह्न

दक्षिणी प्रदेशका महत्त्वपूर्ण स्थलहरूमा याला र उदावालावे राष्ट्रिय निकुञ्जका वन्यजन्तु अभयारण्यहरू समावेश छन्। अम्बालानटोटाको उस्सान्गोडा समुद्र तट र समुद्रको मनोरम दृश्य हो, र पवित्र शहर कटारागामा, र टिस्सामहाराम, किरिन्डा र गालेको प्राचीन शहरहरू। (यद्यपि गाले एक प्राचीन शहर हो, पोर्चुगिज आक्रमण भन्दा पहिले लगभग केही पनि जीवित छैन। पुर्तगाली कालमा डिकवेलाका अन्डारे र माटारा जिल्लाको डेनिपिटियाका गजमान नोना नामका दुई प्रसिद्ध सिंहली कविहरू थिए, जसले आम मानिसमा कविता रचना गरेका थिए।

दक्षिणी प्रदेश सन् २००४ मा आएको सुनामीबाट गम्भीर रुपमा प्रभावित भएको थियो। यो प्रदेश पुनःनिर्माणको प्रक्रियाबाट गुज्रिरहेको छ।