ढाका स्टक एक्सचेन्ज

ढाका स्टक एक्सचेन्ज (बङ्गाली: ঢাকা স্টক এক্সচেঞ্জ) निकुञ्ज ढाकामा अवस्थित बङ्गलादेशको दुई स्टक एक्सचेन्जहरू मध्ये एक हो, अर्को चट्टोग्राम स्टक एक्सचेन्ज हो। जनवरी २०२३ मा, ढाका स्टक एक्सचेन्ज र न्याजड्याकले व्यापार प्रविधिसँग साझेदारीको घोषणा गरेका थिए।

ढाका स्टक एक्सचेन्ज

ঢাকা স্টক এক্সচেঞ্জ
प्रकार	स्टक एक्सचेन्ज
स्थान	ढाका, बङ्गलादेश
निर्देशाङ्क	२३.८३६०°N ९०.४१७३°E / 23.8360; 90.4173
स्थापना	१९५४ (१९५४)
मालिक	ढाका स्टक एक्सचेन्ज लिमिटेड
प्रमुख व्यक्ति	प्राध्यापक हफिज मोहम्मद हसन बाबु (अध्यक्ष)
मुद्रा	टाका (৳)
सूचीकृत कम्पनीहरू	६५१
बजार पूँजीकरण	$ ७२.१ अर्ब (सन् २०२३)
वेबसाइट	dsebd.org

इतिहास

पहिलो पटक २८ अप्रिल १९५४ मा यो पूर्वी पाकिस्तान स्टक एक्सचेन्ज एसोसिएसन लिमिटेडको रूपमा स्थापित भएको थियो र सन् १९५६ मा औपचारिक रूपमा व्यापार सुरु गरेको थियो। २३ जुन १९६२ मा यसको नाम परिवर्तन गरी पूर्वी पाकिस्तान स्टक एक्सचेन्ज लिमिटेड राखिएको थियो। १३ मे १९६४ मा, यसको नाम ढाका स्टक एक्सचेन्ज लिमिटेडमा बदलिएको थियो। सन् १९७१ को स्वतन्त्र युद्धपछि यसलाई पाँच वर्षका लागि बन्द गरिएको थियो। सन् १९७६ मा बङ्गलादेशमा व्यापार पुनः सुरु भएको थियो। १ नोभेम्बर १९९३ मा अन्तर्राष्ट्रिय वित्त निगमको अनुसार यसको सबै सेयर मूल्य सूचकाङ्क गणना गर्ने सूत्र परिवर्तन गरिएको थियो। स्वचालित व्यापार १० अगस्ट १९९८ मा सुरु भएको थियो र १ जनवरी २००१ मा सुरु भएको थियो। एक केन्द्रीय धितो निक्षेप प्रणाली २४ जनवरी २००४ मा सुरु गरिएको थियो।

१६ नोभेम्बर २००९ सम्म, ढाका स्टक एक्सचेन्ज (डिएसई)को सेयर बजार सूचकाङ्कले पहिलो पटक ४००० अङ्क पार गरेको थियो र ४१४८ अङ्कमा अर्को नयाँ उचाई कायम गरेको थियो। सन् २०१० मा सूचकाङ्कले ८५०० अङ्क पार गरेको थियो र अन्ततः सन् २०११ को पहिलो त्रैमासिकमा अङ्कमा गिरावट आएको थियो। सन् २०११ को बङ्गलादेशको शेयर बजार घोटालाले गर्दा लाखौँ लगानीकर्ताहरूले आफ्नो पैसा गुमाउँदै आन्दोलन उत्रिएका थिए जहाँ उनीहरूले सट्टेबाज र नियामकहरूलाई दोष लगाएका थिए। हाल यसमा २२ वटा औद्योगिक क्षेत्र रहेका छन् जसमा ६ सय २५ वटा सूचीकृत कम्पनीहरू रहेका छन्

गठन

ढाका स्टक एक्सचेन्ज एक सार्वजनिक लिमिटेड कम्पनी हो। यो कम्पनी ऐन १९९४, सुरक्षा र विनिमय आयोग ऐन १९९३, सुरक्षा र विनिमय आयोग विनियम १९९४, र सुरक्षा विनिमय विनियमन १९९४ अन्तर्गत गठन र व्यवस्थापन गरिएको छ। यस कम्पनीको जारी पूँजी ৳५,००,००० रहेको छ, जसलाई प्रति कित्ता ৳ २००० का दरले २५० कित्तासम्म बाँडफाँड गरिएको छ। कुनै पनि व्यक्ति वा कम्पनीले एकभन्दा बढी सेयर खरिद गर्न पाउने छैनन्। सेयर बजारको नियम अनुसार सदस्यहरूले मात्र यसमा भाग लिन र आफ्नो वा आफ्ना ग्राहकहरूको लागि सेयर खरिद गर्न सक्दछन्। हाल यसमा २३८ सदस्य रहेका छन्। ढाका स्टक एक्सचेन्जको बजार पूँजीकरण सेप्टेम्बर २००७ मा लगभग ९ अर्ब डलर र ९ डिसेम्बर २००९ मा २७.४ अर्ब डलर पुगेको थियो।

बाह्य कडीहरू

• आधिकारिक वेबसाइट
• विकिमिडिया कमन्समा ढाका स्टक एक्सचेन्जसँग सम्बन्धित मिडिया छन्