कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय, नेपाल
कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय (ओसीआर) कम्पनी ऐन, २०६३ वमोजिम प्राइभेट लिमिटेड, पव्लिक लिमिटेड र मुनाफा वितरण नगर्ने कम्पनीहरु दर्ता गर्न स्थापित भएको संस्था हो । यस कार्यालयको मुख्य उद्देश्य संस्थापक र र्सवसाधारणलाई सुलभ र प्रभावकारी सेवा उपलव्ध गराउने हो। । सञ्चालक तथा व्यवस्थापनका पदाधिकारीहरूले सर्वसाधारणको पूँजी दुरुपयोग गर्दै कम्पनीबाट ऋण झिक्ने वा आफ्ना नातेदारसँग कारोबार गरी व्यक्तिगत फाइदा लिने प्रवृत्ति रोक्ने पनि यस कार्यालयको मुख्य उद्देश्य हो। [१] विदेशी कम्पनीहरूलाई सरकारको नियमनभित्र ल्याउने कार्य पनि कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय (ओसीआर)ले गरेको छ।
 कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय,त्रिपुरेश्वर, काठमाण्डौ, नेपाल | |
| सरकारी कार्यलय विवरण | |
|---|---|
| प्रधान कार्यालय | त्रिपुरेश्वर, काठमाडौँ, नेपाल |
| वेबसाइट | ocr |
परिचय
सम्पादन गर्नुहोस्नयाँ दर्ता हुने कम्पनीहरूलाई छिटो, छरितो र सजिलो एबम प्रभावकारी सेवा उपलव्ध गराउने प्रमुख उद्देश्यका साथ कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय (ओसीआर) स्थापना भएको हो । कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय २०४९ साल माघ महिनामा स्थापित भएको हो । यो उद्योग मन्त्रालय अन्तर्गत स्थापित विभागस्तरीय कार्यालय हो । यस कार्यालयको स्थापना सबै प्रकारका कम्पनी प्रशासनसम्वन्धी काम कारवाहीहरु समान र एकै किसिमले एउटै निकायबाट सम्पादन गर्न भएको हो । यस कार्यालयले कम्पनी ऐन बमोजिम आवश्यक क्रियाकलाप र कागजातहरूको माध्यमबाट समेत अनुगमन गर्ने गरेको छ । कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यलयले कम्पनी ऐन, २०६३ अनुसार कम्पनी दर्ता, कर सङ्कलन, कम्पनी नविकरण, कम्पनी खारिजी लगायता कामहरु गर्दैआएको छ ।
कम्पनी सम्बन्धि जानकारी र कागजातहरु सम्बद्ध पक्ष, र्सवसाधारण सदस्य र सरोकारवालालाई उपलव्ध गराउनु पनि यो कार्यालयको उद्देश्य हो । साथै यस कार्यालयले कम्पनी प्रशासनका क्षेत्रमा आइपरेका चूनौतीहरूलाई स्पष्ट र प्रभावकारी रूपमा समाधान गर्दै कम्पनी प्रशासन सम्बन्धि सेवाहरू उपलव्ध गराउछ । यस कार्यालयको हाल सम्म कुनै शाखा बिस्तार भएको छैन । यो कार्यालय त्रिपुरेश्वर, काठमाडौँ, नेपालमा रहेको छ।
कम्पनी रजिष्टारको कार्यालयमा सूचना तथा प्रविधिको भवन पनि छ । यसले कम्पनी रजिष्टारको कार्यालयको क्षमतालाई अझै वृद्धि गरी छिटो छरितो सेवा प्रदान गर्न सहयोग गर्छ । सूचना प्रविधिको विकासले कम्पनी दर्ता प्रक्रिया, कर सङ्कलन, रोजगारी तथा आर्थिक विकासमा ठुलो योगदान पुग्छ । यस भवनको निर्माणले सेवाग्राहीलाई निकै सहज भएकोछ । नवनिर्मित कम्पनी रजिष्ट्रारको भवनमा अत्याधुनिक प्रविधि जडान गरिएको छ । जसले गर्दा कम्पनी दर्ता गर्दा लाग्ने १५ वटा विभिन्न प्रक्रिया घटेर ५ मा सिमित भएको छ ।[२]
प्रमुख कार्यहरु
सम्पादन गर्नुहोस्१। कम्पनी ऐन, २०६३ वमोजिम प्राइभेट लिमिटेड, पव्लिक लिमिटेड, मुनाफा वितरण नगर्ने कम्पनीहरु दर्ता गर्ने ।
२। प.लि.कम्पनीहरूको विवरण पत्र प्रकाशित गर्नु पूर्व जांचवुझ गरी अभिलेख राख्ने ।
३। शेयर पूँजी वढाउन र कम्पनीहरूको नाम परिवर्तन वा संशोधन गर्ने लगायत प्रबन्धपत्र र नियमावलीमा अन्य संशोधन गर्न स्वीकृति दिने ।
४। दर्ता भएका कम्पनीहरूले कम्पनी ऐन वमोजिम कार्य गरे नगरेको अनुगमन गर्ने, छानविन गर्ने र आवश्यकतानुसार निरीक्षक समेत खटाउने ।
५। कम्पनी ऐन, २०६३ को सम्वन्धमा राय परामर्शहरु उपलव्ध गराउने ।
६। प्रबन्धपत्र एवं नियमावलीमा आवश्यकता अनुसार संशोधनको अभिलेख गर्ने ।
७। कम्पनीहरूको अद्यावधिक अभिलेख राख्ने ।
८। कम्पनी ऐन अनुसार कम्पनीको खारेजी सम्वन्धी कार्य गर्ने ।
९। कम्पनी ऐन, २०६३ विपरित हुने गरी काम कारवाही भएको कुरा शेयरवालाको उजूरी तथा अन्य तरिकाबाट जानकारी हुन आएमा आवश्यक कारवाही गरी नियमित गराउने ।
१०। कम्पनीहरु गाभ्ने सम्वन्धी काम कारवाही गर्ने ।
११। कम्पनी ऐन, २०६३ बमोजिम तोकिएका विवरण, सूचना तथा जानकारीहरु निर्धारित समयमा दाखिला गर्न लगाउने र नगर्ने कम्पनीलाई तोकिए बमोजिम जरिवाना तथा खारेजी सम्बन्धी कार्य गर्ने ।
१२। उल्लेखित कार्यहरु बाहेक कम्पनी ऐन, २०६३ ले निर्दिष्ट गरेका अन्य कार्यहरु सम्पादन गर्ने ।
१३। नेपाल सरकारबाट समय समयमा भए गरेका निर्देशन अनुसार अन्य काम कारवाही गर्ने ।
सेवा
सम्पादन गर्नुहोस्कम्पनी दर्ता बिधि / कागजातको जानकारी
सम्पादन गर्नुहोस्प्राइभेट कम्पनी दर्ता बिधि
सम्पादन गर्नुहोस्- १० रुपैयाँ को हुलाक टिकट टाँसिएको निवेदन।
- आबद्दताको प्रमाणपत्रको प्रतिलिपि -२ प्रति।
- प्रस्तावित कम्पनी को अनुसुचि अनुसारको प्रबन्धपत्र -२ प्रति।
- संस्थापक शेयरधनीहरूको नागरिकताको प्रमाणपत्रको प्रमाणित प्रतिलिपि -२ प्रति।
- कुनै निकायको पूर्व स्वीकृति वा इजाजत आवश्यक पर्ने भए त्यस्तो निकायको स्वीकृति वा इजाजत ।
- प्रा.लि.कम्पनीको हकमा र्सवसम्मत संझौता भएको रहेछ भने त्यस्तो संझौताको प्रतिलिपि ।
- पव्लिक लिमिटेड कम्पनीको हकमा कम्पनी संस्थापना गर्नु अघि संस्थापकहरुबीच कुनै संझौता भएको रहेछ भने सोको प्रतिलिपि ।
राजश्व / दस्तुर सम्बन्धि जानकारी
सम्पादन गर्नुहोस्क) प्राईभेट लिमिटेड कम्पनी
| पूँजी | दस्तुर | |
|---|---|---|
| १. रु १,००,०००/- सम्मको अधिकृत पूँजी भएको | रु. १,०००/- | |
| २. रु. १,००,००१/- देखि रु ५,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ४,५००/- | |
| ३. रु. ५,००,००१/- देखि रु २५,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ९,५००/- | |
| ४. रु. २५,००,००१/- देखि रु १,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. १६,०००/- | |
| ५. रु. १,००,००,००१/- देखि रु २,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. १९,०००/- | |
| ६. रु. २,००,००,००१/- देखि रु ३,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. २२,०००/- | |
| ७. रु. ३,००,००,००१/- देखि रु ४,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. २५,०००/- | |
| ८. रु. ४,००,००,००१/- देखि रु ५,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. २८,०००/- | |
| ९. रु. ५,००,००,००१/- देखि रु ६,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ३१,०००/- | |
| १०. रु. ६,००,००,००१/- देखि रु ७,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ३४,०००/- | |
| ११. रु. ७,००,००,००१/- देखि रु ८,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ३७,०००/- | |
| १२. रु. ८,००,००,००१/- देखि रु ९,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ४०,०००/- | |
| १३. रु. ९,००,००,००१/- देखि रु १०,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ४३,०००/- | |
| १४. रु. १०,००,००,०००/- भन्दा माथि प्रति १ लाखको | रु ३०/- का दरले दस्तुर लाग्ने छ । |
ख) पव्लिक लिमिटेड कम्पनी
| पूँजी | दस्तुर | |
|---|---|---|
| १. रु १,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. १५,०००/- | |
| २. रु १,००,००,००१ /- देखि रु १०,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ४०,०००/- | |
| ३. रु १०,००,००,००१ /- देखि रु २०,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. ७०,०००/- | |
| ४. रु २०,००,००,००१ /- देखि रु ३०,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. १००,०००/- | |
| ५. रु ३०,००,००,००१ /- देखि रु ४०,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. १३०,०००/- | |
| ६. रु ४०,००,००,००१ /- देखि रु ५०,००,००,००० /- अधिकृत पूँजी भएको | रु. १६०,०००/- | |
| ७. रु. ५०,००,००,०००/- भन्दा माथिको अधिकृत पूँजी भएमा प्रति १ करोडको | रु.३०००/- का दरले दस्तुर लाग्नेछ । |
ऐन / निर्देशिका सम्बन्धि जानकारी
सम्पादन गर्नुहोस्अनुसूची
सम्पादन गर्नुहोस्इन्टरनेटमा आधारित सेवा
सम्पादन गर्नुहोस्सुचना प्रविधिको विकास क्रम संगै कम्पनी रजिष्ट्रार कार्यालय(ओसीआर) त्रिपुरेश्वरले नयाँ कम्पनी तथा व्यवसाय दर्ता गर्न र अन्य प्रशासनिक कार्यका लागि इन्टरनेटमा आधारित सेवा (अनलाईन सेवा ) सञ्चालनमा ल्याएको छ।[३] सो सेवा सुरु भएसँगै सेवाग्राहीले सम्पूर्ण कुरा अनलाईन मार्फत प्राप्त गर्न सक्नेछन्। प्रमाणपत्र लिन मात्र कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा जानुपर्ने हुन्छ । [४] यो सेवाको सुरुआत संगै सेवाग्राहीले इन्टरनेटबाट आफुले चाहेको नाम छ कि छैन हेर्न सक्छन् साथै नाम बुक गर्न पनि सक्छन्। साथै अनलाई सेवाले कार्यालयमा धाउनुपर्ने झन्झटिलो व्यवस्था अन्त्य भएको छ। [५]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ "कम्पनी अध्यादेशले संस्थागत सुशासन कायम गर्ने दाबी", ekantipur, अन्तिम पहुँच २९ जुलाई २०१३।[स्थायी मृत कडी]
- ↑ "कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यलयको नया भवन निर्माण", sansar news, अन्तिम पहुँच २९ जुलाई २०१३।[स्थायी मृत कडी]
- ↑ "अब घरमै बसेर कम्पनी दर्ता गर्न सकिने", मोहनचन्द्र रुम्बा, कालिका, kalika name, अन्तिम पहुँच २४ जुलाई २०१३।[स्थायी मृत कडी]
- ↑ ajako nepal, "कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालय"। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-१२-१९ मिति
- ↑ "अनलाईन प्रयोग गर्ने कम्पनी १ प्रतिशत मात्रै", ekantipur, २०७०/१/१९, अन्तिम पहुँच २१ जुलाई २०१३।[स्थायी मृत कडी] "नेपालमा कम्पनी दर्ता गर्ने तरिका" Tax Vat Nepal, २०८० माघ १२, शुक्रवार