ऋण सङ्कट

ऋण संकट सरकार (राष्ट्र, राज्य/प्रान्त, काउन्टी, वा सहर आदि) ले आफ्नो सरकारी ऋण तिर्न सक्ने क्षमता गुमाएको अवस्था हो।

उठाइएको कर राजस्वभन्दा सरकारको खर्च लामो समयसम्म बढी हुँदा सरकार ऋण संकटमा पर्न सक्छ। विभिन्न प्रकारका सरकारले मुख्यतया कर मार्फत पैसा उठाएर आफ्नो खर्चलाई वित्तियकरण गर्छन्। जब कर राजस्व अपर्याप्त हुन्छ, सरकारले ऋण जारी गर्छ।

GDP को प्रतिशतको रूपमा सार्वजनिक ऋण, संयुक्त राज्य अमेरिका, जापान र मुख्य EU अर्थव्यवस्थाहरूको लागि विकास।

ऋण संकटले कर राजस्वको को तुलनामा ठूलो सार्वजनिक ऋणको विस्तारलाई पनि जनाउँछ, जसको सन्दर्भ विशेष गरी १९८० को दशकको समयमा ल्याटिन अमेरिकी देश, र २००० को दशकको मध्यदेखिको संयुक्त राज्य अमेरिका र युरोपेली संघ, र साथ ही २०१५ के चिनियाँ ऋण संकटसँग छ।

वर्तमान र पछिल्लो ऋण संकट

युरोप

युरोपेली ऋण संकट

युरोपेली ऋण संकट सन् २००९ को उत्तरार्धादेखि कैयौं यूरोजोन देशहरूमा असर देखिएको संकट हो यस संकटबाट प्रभावित सदस्य राष्ट्रहरू तेस्रो-पक्ष (अर्थात् अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष, युरोपेली आयोग, र युरोपेली केन्द्रीय बैंक) को सहायता बिना आफ्नो सरकारी ऋण तिर्न वा ऋणी वित्तीय संस्थाहरूलाई बेल आउट गर्न असमर्थ थिए। यस संकटको कारणहरूमा उच्च जोखिमको ऋण र उधारो गर्ने अभ्यास, घर जग्गाको बबल फुट्नु, र भारी घाटा खर्चहरू समावेश थिए। लस्वरूप, लगानीकर्ताहरूले युरोपेली लगानी उत्पादनहरूमा आफ्नो एक्सपोजर कम गरेका छन्, र यूरोको मूल्य घटेको छ।

२००७ मा संयुक्त राज्य अमेरिकाको सबप्राइम मोर्टगेज बजारमा संकटबाट विश्वव्यापी वित्तीय संकट सुरु भयो, र १५ सेप्टेम्बर २००८ मा इन्भेस्टमेन्ट बैंक लेहमन ब्रदर्सको पतन सँगैएक पूर्ण विकसित अन्तर्राष्ट्रिय बैंकिङ संकट मा विकसित भयो। संकटसँगै पछि विश्वव्यापी आर्थिक मन्दी, ठूलो मन्दी सुरु भयो। पछि युरोपेली ऋण संकट (यूरो प्रयोग गर्ने युरोपेली देशहरूको बैंकिङ प्रणालीमा एक संकट) सुरु भयो।

पिआइआइजिएस ( पोर्चुगल, आयरल्याण्ड, इटाली, ग्रीस, स्पेन ) को सार्वभौम ऋण बजारमा अभूतपूर्व कोषको दबाब सिर्जना भयो जुन २०१० मा यूरो-जोन देशहरूको राष्ट्रिय बैंकहरू र युरोपेली केन्द्रीय बैंक (ECB) मा फैलियो। पिआइआइजिएसले कडा वित्तीय सुधार र मितव्ययिता उपायहरूको घोषणा गर्‍यो, तर वर्षको अन्त्यतिर, यूरो फेरि तनावबाट ग्रस्त भयो।

अन्य युरोपेली ऋण संकट

ग्रीक ऋण संकट

ग्रीक ऋण संकट को समयरेखा

२००९ डिसेम्बर - सरकारले आफ्नो बढ्दो ऋण डिफल्ट गर्न सक्छ भन्ने डरको बीच विश्वको तीन प्रमुख रेटिङ एजेन्सीहरू मध्ये एकले ग्रीसको क्रेडिट रेटिङलाई घटायो। प्रधानमन्त्री Papandrou ले कडा सार्वजनिक खर्च कटौतीको कार्यक्रम घोषणा गरे।

२०१० जनवरी-मार्च - सरकारद्वारा कडा मितव्ययिता उपायहरूको थप दुई चरणहरू घोषणा गरियो, र सरकार विरुद्ध ठूलो विरोध र हड्ताल ।

२०१० अप्रिल-मे - सरकारी घाटा ग्रीक सरकारी बन्डहरूको ७०% सम्म विदेशी लगानीकर्ताहरू, मुख्यतया बैंकहरू द्वारा राखिएको अनुमान गरिएको थियो। २००७ मा सुरु भएको मन्दीको अवधि देखाउने जिडिपि तथ्याङ्कको प्रकाशन पछि, क्रेडिट रेटिङ एजेन्सीहरूले त्यसपछि अप्रिल २०१० को अन्तमा ग्रीक बन्डहरूलाई जंक स्थितिमा डाउनग्रेड गरे। १ मे २०१० मा, ग्रीक सरकारले मितव्ययिता उपायहरूको श्रृंखला घोषणा गर्‍यो।

१,००,०० मानिसहरूले एथेन्सको संसद भवन अगाडि मितव्ययिता उपायहरू विरुद्ध प्रदर्शन गरे। (29 मे 2011)

२०११ जुलाई - नोभेम्बर - ऋण संकट गहिरियो। सबै तीन मुख्य क्रेडिट रेटिङ एजेन्सीहरूले ग्रीसलाई पूर्वनिर्धारितको पर्याप्त जोखिमसँग सम्बन्धित स्तरमा कटौती गरे। नोभेम्बर २०११ मा, ग्रीस जनमत संग्रह योजना को लागी आलोचनाको सामना गर्नु पर्यो, Papandreou ले यसलाई फिर्ता लिए र त्यसपछि आफ्नो राजीनामा घोषणा गरे।

२०१५ जुलाई - १३ जुलाईमा, १७ घण्टाको वार्तापछि, युरोजोनका नेताहरू तेस्रो बेलआउट कार्यक्रममा अस्थायी सम्झौतामा पुगे।

ग्रीक ऋणको सबैभन्दा ठूलो निजी होल्डर, निजी इक्विटी फर्म प्रबन्धक, पल काजारियन लगायत धेरै वित्तीय विश्लेषकहरूले यसको निष्कर्षमा समस्या भेट्टाए।

२०१८ - ग्रीक (घोषणा गरे अनुसार) सफलतापूर्वक २० अगस्त २०१८ मा बेलआउटबाट बाहिरियो

प्रभावहरू

फेब्रुअरी २०१२ मा, यो देखिएको थियो कि अघिल्लो वर्षमा २०,००० ग्रीकहरू घरबारविहीन भएका थिए, र एथेन्सको ऐतिहासिक शहर केन्द्रमा २० प्रतिशत पसलहरू खाली थिए।

ल्याटिन अमेरिका

यो पनि हेर्नुहोस्

• ऋण
• विकासशील देशहरूको ऋण
• सरकारी ऋण
• क्रेडिट मूल्याङ्कन द्वारा देशहरूको सूची
• शुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय लगानी स्थिति द्वारा देशहरूको सूची
• सरकारी ऋण अनुसार देशहरूको सूची
• मौद्रिक सार्वभौमसत्ता
• घिनलाग्दो ऋण
• सार्वभौम पूर्वनिर्धारित
• राज्य (राजनीति)
• कर
• विश्वव्यापी ऋण