शिवमाया तुम्बाहाम्फे
डा. शिवमाया तुम्बाहाम्फे एक नेपाली महिला राजनीतिज्ञ, पूर्व कानुन, न्याय र संसदीय मामिला मन्त्री तथा प्रतिनिधि सभाको पहिलो उपसभामुख हुन्।[१] उनी चार दशकभन्दा बढी समयदेखि पूर्वी नेपालको कम्युनिष्ट नेतृकी रूपमा राजनीतिमा सक्रिय छिन्। उनले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट राजनीतिशास्त्रमा विद्यावारिधि गरेकी छिन्। प्रतिनिधिसभाको उपसभामुख निर्वाचित हुनुअघि उनी नेकपा (एमाले)की केन्द्रीय सदस्य थिइन् ।
शिवमाया तुम्बाहाम्फे | |
---|---|
कानुन, न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्री | |
कार्यकाल सन् २०२० फेब्रुअरी १७ – सन् २०२१ जुन ४ | |
राष्ट्रपति | विद्यादेवी भण्डारी |
प्रधानमन्त्री | खड्गप्रसाद ओली |
पूर्वाधिकारी | भानुभक्त ढकाल |
प्रतिनिधि सभाकी पहिलो उपसभामुख | |
कार्यकाल सन् २०१८ मार्च १५ – सन् २०२० जनवरी २० | |
पूर्वाधिकारी | कार्यालय स्थापना |
उतराधिकारी | रिक्त |
प्रतिनिधि सभा | |
पद बहाली सन् २०१८ मार्च ५ | |
निर्वाचन क्षेत्र | सामानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अन्तर्गत नामाङ्कित |
नेकपा (एमाले) केन्द्रीय समिति सदस्य | |
कार्यकाल सन् २०१४ – सन् २०१७ | |
व्यक्तिगत विवरण | |
जन्म | सन् १९६४ तेह्रथुम जिल्ला, नेपाल |
राजनीतिक दल | नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (सन् २०२०) |
अन्य राजनीतिक संलग्नता | नेकपा (एमाले) (सन् २०१८ पहिले) स्वतन्त्र (सन् २०१८-२०२०) |
शिक्षा | राजनीति विज्ञानमा विद्यावारिधि |
प्रारम्भिक जीवन र शिक्षा
सम्पादन गर्नुहोस्उनको जन्म ताप्लेजुङ जिल्लामा भएको थियो।[२] उनी आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा झापा जिल्लाबाट गरेकी थिइन्।[३] वि.सं. २०६३ को सफल क्रान्तिपछि उनले आफ्नो डक्टरेट उपाधिको लागि राजनीतिबाट विश्राम लिएकी थिइन्। उनले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट राजनीतिशास्त्रमा विद्यावारिधि गरेकी छिन्। उनको विद्यावारिधिको विषय 'नेपालमा महिलाको राजनीतिक आन्दोलन: विश्लेष्णत्मक अध्ययन वि.सं. २०४७-२०६०' रहेको थियो।[४][५] नेकपाकै अर्का प्रमुख नेता विजय सुब्बा उनका भाइ हुन्।
राजनीतिक करियर
सम्पादन गर्नुहोस्उनी विगत ४० वर्षदेखि राजनीतिमा सक्रिय छिन्।[६] उनी मोरङ जिल्लाबाट राजनीतिमा सक्रिय छिन्।[७] उनी नेकपा (माले) आबद्ध अनेरास्ववियुको सदस्यका रूपमा सक्रिय राजनीतिमा प्रवेश गरेकी हुन्।[३] वि.सं. २०५२ (सन् १९९५-९६) मा विद्यार्थी राजनीतिबाट उत्तीर्ण हुँदा उनी अनेरास्ववियुको केन्द्रीय उपाध्यक्ष थिइन्।[३] वि.सं. २०४७ (सन् १९९०-९१) मा नेकपा (माले)को सदस्यता लिइन् र वि.सं. २०७१ साल (सन् २०१४-१५) को नवौँ महाधिवेशनबाट नेकपा (एमाले)को केन्द्रीय समितिमा निर्वाचित भइन्।[३]
व्यक्तिगत जीवन
सम्पादन गर्नुहोस्तुम्बाहाम्फेको विवाह नेकपा (एमाले)बाट कुनै समय उर्लाबारी गाविसको अध्यक्षमा निर्वाचित घनेन्द्र जिमीसँग भएको थियो।[८]
सन्दर्भ सामग्रीहरू
सम्पादन गर्नुहोस्- ↑ "The Rising Nepal: Tumbahamphe elected Deputy Speaker of House of Representatives", therisingnepal.org.np। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-०८-०३ मिति
- ↑ "तुम्बाहाम्फे भइन् उपसभामुख, को हुन् उनी ?", www.kantipurdaily.com।
- ↑ ३.० ३.१ ३.२ ३.३ "तुम्बाहाम्फे भइन् उपसभामुख, को हुन् उनी ?", www.kantipurdaily.com।"तुम्बाहाम्फे भइन् उपसभामुख, को हुन् उनी ?". www.kantipurdaily.com.
- ↑ "UML leader Shivamaya Tumbahamphe elected Deputy Speaker", My Republica। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२१-११-१९ मिति
- ↑ Tumbahamphe, Shiva Maya, "Nepalma rajnitik mahila andolan: vislesanatmak adhyayan B.S. 2047-2060"।[स्थायी मृत कडी]
- ↑ "वर्षका चर्चित महिला", nari.ekantipur.com। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-०८-०३ मिति
- ↑ "UML leader Shivamaya Tumbahamphe elected Deputy Speaker", My Republica। वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२१-११-१९ मिति"UML leader Shivamaya Tumbahamphe elected Deputy Speaker" वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२१-११-१९ मिति. My Republica.
- ↑ "डा.शिवमाया : प्रचण्डले राजदूत बन्न दिएनन्, ओलीले बनाए उपसभामुख"।