"वनस्पति विज्ञान" का संशोधनहरू बिचको अन्तर

सा
चिनोहरू: मोबाइल सम्पादन मोबाइल वेब सम्पादन
सा बोट: स्वचालित पाठ परिवर्तन (-लाइ +लाई)
पङ्क्ति ९:
 
== पादप एवं प्राणी ==
सामान्य अर्थमा जीवधारियहरूलाइजीवधारियहरूलाई दुई प्रमुख वर्गों - प्राणिहरू र पादपों -मा विभक्त गर्एको छ। दुवैमा अनेक समानताएँ हुन्/छन्। दुवैको शरीररचनाहरू लाइशिकाओंलाईशिकाओं र ऊतकों से बनी हुन्/छन्। दुवैको जीवनकार्यमा ठूलो समानन्छ। उनिको जननमा पनि सादृश्य है। उनिको श्वसनक्रिया पनि प्राय: एक सी है। पादपमा जीवनको अन्य लक्षण, जस्तै नयाँ जीवद्रवको बनाउन, नयाँ कोशिकाहरूलाई निरंतर बनाउन र पुरानीको नष्ट होने देनेको क्षमता, हुन्छन्। पादपहरूमा अन्य जीवलक्षण, जस्तै वर्धन, जनन इत्यादिको क्षमता, पनि पाइन्छन्।
 
पादप प्राणी जीवधारियों से धेरै जस्तै/तरिका से भिन्न हुन्छन्। जस्तै पादपहरूमा [[पर्णहरित]] (chlorophyll) नामक हरीयो पदार्थ रहइन्छ, जुन प्राणी जीवधारियहरूमा हुँदैन। पादपोंको कोशिकाहरूको दीवारें सेलुलोज (cellulose)को बनी हुन्छं, जस्तो प्राणी जीवधारियहरूमा हुँदैन। अधिकांश पादपहरूमा गमनशीलता हुदैन, जुन प्राणी जीवधारियहरूको एक विशिष्ट लक्षण हो।
पङ्क्ति १६:
(विस्तृत जानकारीको लागि '''[[पादप विज्ञानको शाखाहरू]]''' हेर्नुहोस। )
 
पादपविज्ञानको समुचित अध्ययनको लागि यसलाइयसलाई अनेक शाखाहरूमा विभक्त गर्एको छ, जसमा निम्नलिखित प्रमुख हुन्/छन् :
 
१. '''[[आकारिकी]] (Morphology)''' - यसको अन्तर्गत पादपमा आकार, बनावट इत्यादिको अध्ययन हुन्छ। आकारिकी आंतर हुन सक्छ या बाह्य।
 
२. '''[[कोशिकानुवंशिकी]] (Cytogenetics)''' - यसको अन्तर्गत कोशिकाको अंदरको सबै चीजहरू का, कोशिका तथा केंद्रक (nucleus)को विभाजनको विधियहरूको तथा पौधे कुन प्रकार आफ्नो जस्तै गुणोंवाली नयाँ पीढियहरूलाइपीढियहरूलाई जन्म देते हुन्/छन् इत्यादि का, अध्ययन हुन्छ।
 
३. '''[[परिस्थितिकी]] (Ecology)''' - यसको अन्तर्गत पादपों र उनिको वातावरणको आपसी सम्बन्धको अध्ययन हुन्छ। यसमा बिरुवाहरूको सामाजिक जीवन, भौगोलिक विस्तार तथा अन्य मिलती जुलती चीजहरूको पनि अध्ययन गरिन्छ।
पङ्क्ति ५१:
*** कवक या फंजाइ (Fungi) र
 
*** लाइकेनलाईकेन (Lichen)।
 
** ब्रायोफाइटा (Bryophyta) र
पङ्क्ति ६३:
** टेरिडोफाइटा (Pteridophyta)।
 
*** लाइकोपोडिएलीजलाईकोपोडिएलीज (Lycopodiales),
 
*** इक्विसिटेलीज (Equisetales) र